“We gaan beginnen met de eerste wedstrijdklasse van de dag.” Onder een zwarte open tent midden op de BMX-baan kondigt de wedstrijdspeaker de rijders aan. De man draait wat aan enkele knoppen van een geluidsinstallatie die voor hem op een uitklapbare tafel staat. Hierdoor is hij voor iedereen beter te horen. Terwijl hij dat doet, klimmen de jongste rijders naar boven en nemen zij plaats achter de starthekken van de BMX-baan. “Riders ready… Watch the gate.” Het hek klapt naar beneden en de rijders storten zich naar beneden. Een halve minuut later staat de volgende groep alweer klaar.

De fietscrossclub Lion D’Or in Valkenswaard was afgelopen weekend de gastheer van de zogenaamde ‘Topcompetitie’. Dit is een meerdaagsevenement, waarvan er acht in een jaar plaatsvinden. De wedstrijd in Valkenswaard is een nationaal evenement, maar er zijn ook regionale wedstrijden. Het is de derde wedstrijd van de kalender. De voorzitter van de vereniging, Joey van der Boom, legt uit: “Rijders kunnen punten pakken voor een klassement. Het doel is plaatsing voor het Nederlands Kampioenschap (NK), Europees Kampioenschap (EK) of Wereldkampioenschap (WK). Je kan het een beetje vergelijken met een wereldbeker schaatsen.” Na die acht wedstrijden is het klassement opgemaakt en is bekend wie zich plaatst voor deze toernooien.

Het zonnetje begint door te komen rond de baan en Lars van Vliet komt in zijn grijze lange jas aangelopen. “Ik heb er zin in,” zegt het 18-jarige talent met een glimlach op zijn gezicht. Het was voor hem vroeg opstaan, want de wekker ging al om half acht ’s ochtends. Onderweg ontbijten en na een uur rijden kon de voorbereiding beginnen. Lars is duidelijk in zijn element: “Ik vind het wel een hele leuk baan. De meeste banen zijn wat groter met grotere bochten, maar toch is het leuk om hier weer een keer te rijden.” Hij moet nog wel even wachten voordat hij mag rijden. Rijders zijn met hun klasse ingedeeld in zogenaamde groepen en Lars zit in groep 85, terwijl net de rijders die ingedeeld zijn in groep 35 van de baan gaan.

Om elf uur ’s ochtends begint het evenement met rijders in de leeftijdscategorie vijf tot acht jaar. Elke dertig seconden begint weer een race. Joey legt uit hoe de rijders worden ingedeeld: “Het is leeftijdsgebonden. Er zijn 25 categorieën tussen de leeftijd van 5 en 45 jaar. Als er in een bepaalde leeftijdsklasse te weinig inschrijvingen zijn, gaan we klassen samenvoegen.” Rijders rijden in principe een kwartfinale, halve finale en finale. Alleen in de categorie van Lars is dat anders. Er zijn slechts elf deelnemers, waardoor hij sowieso drie ‘rondjes’ rijdt en automatisch geplaatst is voor de finale die rond vier uur gepland staat.

Het terrein van Lion D’Or staat vol met campers, stoelen en tentjes van de teams. Lars zit in het Junior Elite Training Team, dat hun zwarte tent heeft opgezet naast de ingang van de baan. De teamgenoten van Lars hebben hun spullen allemaal in een U-vorm op de grond in de tent gezet. Allemaal zitten ze in een uitklapbare grijze campingstoel te wachten totdat ze mogen rijden. Volgens het 18-jarige talent is er een reden waarom zijn klasse uit slechts elf rijders bestaat: “Bij een grote baan heb je stukken die speciaal zijn voor de eliterijders. Dat noem je de prosectie, die zijn best gevaarlijk en best eng. En dat is op deze baan niet, waardoor veel rijders afhaken.”

De baan heeft een gedeelte voor de jongste rijders en voor de oudere rijders. Als de BMX’ers uit de starthekken komen, krijgen ze eerste drie hobbels waar ze overheen moeten. Daarna volgt een geasfalteerde bocht, gevolgd door een recht stuk dat uit twee delen bestaat. De linkerkant wordt voor de jongste BMX’ers gevolgd door een wat lichter parcours. Als je rechts aanhoudt, dan kom je heuvels tegen die wat hoger liggen, met een moeilijke bocht. Hierdoor wordt deze baan voor de ervaren rijders ook wel een ‘kinderbaan’ genoemd. Op deze manier houd je het volgens Joey leuk en spannend voor elke leeftijdscategorie.

Terwijl het de hele dag een komen en gaan is van BMX-rijders die zich al strijdend willen plaatsen voor de volgende ronde, staat Joey een tweetal journalisten te woord: “Je rijdt hier ook voor een daguitslag. Aan het einde van de dag hebben we een prijsuitreiking en krijgt iedereen een aandenken,” zegt hij. Dat is bij Lars anders. In zijn klasse wordt gestreden voor een geldbedrag. Hij zit namelijk in de hoogste jeugdcategorie: Men’s Elite. Tussen zijn ‘rondjes’ zit steeds minimaal een uur, waardoor hij vaak in zijn stoeltje met zijn jas over zich heen moet wachten. Ondertussen zijn de ouders van Lars bij hem komen zitten en geven ze hem iets te eten.

Na tien minuten staat de vader op, pakt zijn telefoon erbij en reageert gelaten: “Er staat hier dat we over tien minuten regen krijgen.”, Iedereen zit in de tent en de regen komt met bakken uit de hemel vallen. Het geluid verderop voorspelt niet veel goeds: onweer. Maar de wedstrijd gaat gewoon door. Een teamgenoot komt terug na zijn race en zegt: “Het asfalt is ontzettend glad, je moet oppassen.” Een blik op Buienradar laat zien dat er de komende drie uur regen zal vallen. Dat de wedstrijd zonder regen niet zonder klerenscheuren en valpartijen verloopt, bewijst zich als een BMX’er hard ten val komt in een van de bochten. Hij wordt door vier ambulancemedewerkers op een brancard afgevoerd naar een EHBO-post naast de baan. Het is al de vierde rijder die op die manier de strijd moet staken.

Nadat in de ochtend de rijders om de halve minuut zijn gestart, zit er in de middag meer tijd tussen de wedstrijden. Rijders rijden hun wedstrijd uit voordat de volgende mag beginnen. Het is rond 16:15 als de finalewedstrijd van Lars op het punt van beginnen staat. Hij staat op uit zijn stoel, doet zijn zwart-witte wedstrijdkleding goed, pakt zijn BMX en gaat warm rijden. Jelle van Gorkum, olympisch medaillewinnaar tijdens de Olympische Spelen van Rio in 2016, pept zijn pupil op. Hij zet zijn zonnebril goed en loopt naar de baan. Lars gaat naar het punt onderaan de baan waar alle rijders zich verzamelen. Hij moet wachten totdat hij de steile klim naar boven kan maken en plaats kan nemen achter de starthekken. Deze bevinden zich in een verhoogd stenen gebouwtje met een ijzeren dak.

Om half vijf mag hij zich eindelijk gaan klaarmaken voor de finalewedstrijd. Hij zet zijn helm nog even goed en gaat klaarstaan. “Riders ready… Watch the gate,” en weg zijn ze. Na een goede race finisht hij als tweede en pakt hij naast belangrijke punten voor het klassement ook nog een leuk geldbedrag. Lars kijkt met een goed gevoel terug: “De start was minder, maar bleef goed bij en kon nog iemand inhalen. Al met al ben ik blij.” Volgende week reist de familie Van Vliet met de auto af naar Duitsland en Tsjechië. Daar gaat Lars de strijd aan met Europese leeftijdsgenoten en komt hij wellicht met een mooi resultaat terug.