In de uitzending van Buitenhof van zondag 5 oktober is Henk Vermeer van de BBB te gast in de uitzending. Hij zit aan tafel samen met Jesse Klaver van GroenLinks-PVDA. Henk Vermeer weet te vertellen dat door het huidige klimaatbeleid de netwerkkosten zo gigantisch hoog zijn.

Let op deze factcheck is uitgevoerd op basis van de informatie die beschikbaar is op de datum van publicatie.

Bewering

Door het huidige klimaatbeleid zijn de netwerkkosten gigantisch hoog.

Oordeel

Deels waar.

Er is geprobeerd verder navraag te doen bij de BBB over deze uitspraak, maar ze zijn telefonisch en via de e-mail niet bereikbaar. In het klimaatplan van 2025 tot 2035 staat dat het de vraag is hoe Nederland klimaatneutraal kan worden. Hier staat in hoe Nederland in 2050 nog nauwelijks broeikasemissies uitstoot. Hier gaat het vooral over de uitstoot en de doelen.

Na verder onderzoek in de klimaatnota staat dat het afgelopen jaar diverse nieuwe, flexibele contractvormen zijn ontstaan voor het gebruik van elektriciteit en die worden steeds vaker gebruikt in omstandigheden van netcongestie dat betekent letterlijk file op het elektriciteitsnet. Er wordt door netwerkbeheerders en markpartijen hard gewerkt om toepassingen te realiseren zodat er ruimte komt op het net waardoor er meer partijen op kunnen. Voor het bedrijfsleven gaan in de loop van 2025 nieuwe subsidieregelingen open voor energiescans voor het optimaliseren van eigenstroom verbruik (30 mIn.) en voor flexibele assets zoals eigen opslag. (15 mIn.) dit wordt gedekt door amendement Erkens. Dus de kosten voor de bedrijven worden op deze manier gedekt.

Netwerkbeheer Nederland  vertelt dat de netwerkkosten voor consumenten met 11% zullen stijgen volgens de Autoriteit Consument en Markt ACM. Hoeveel de netwerkkosten stijgen verschilt per netwerkbeheerder en de capaciteit van de aansluiting. Ook eenmalige kosten voor het maken van een nieuwe aansluiting nemen toe. Die stijging neemt in het nieuwe jaar met zo’n 25% tot 40%. Netwerkbeheer Nederland weet ook te vertellen dat door de elektrificatie van vervoer, woningen en industrie leidt tot een verdrievoudiging van het elektriciteitsverbruik van Nederland. ‘Om de toenemende vraag en aanbod van elektriciteit aan te kunnen moet het elektriciteitsnet verzwaard en uitgebreid worden. Netwerkbeheerders investeren daardoor meer dan ooit hierin,’ schrijft netwerkbeheer Nederland.

Remco de Boer is onderzoeker op het gebied van energietransitie. Hij heeft een boek uitgebracht ‘Droomland’ het Nederlandse energie- en klimaatbeleid en wat daarvan terecht kwam. Hij vertelt dat die 11% nog maar het begin is en dat de kosten nog verder zullen oplopen. Hij zegt dat omdat er een nieuw energiesysteem gebouwd wordt de kosten hoger zijn. “Vroeger hadden we namelijk een aantal grote energiecentrales waar je meer of minder energie van kon halen.” “Omdat wij inmiddels al zo’n twee miljoen huishoudens met onder andere zonnepanelen, elektrische auto’s en warmtepompen hebben wordt het systeem op een heel andere manier belast.”  De Boer vertelt dat er op veel meer plekken stroom op het net wordt gezet. “Die belasting van het net maakt dat het net veel meer moet worden versterkt en dus moet er heel veel worden geïnvesteerd en zo gaan die kosten omhoog.” De Boer vertelt dat er ook een andere kant aan het verhaal zit. Als we namelijk gewoon door zouden gaan met olie, gas en kolen ontstaat er ook een probleem. Want de energiekosten worden ook hoger door bijvoorbeeld de inval in Oekraïne. “Als we niks zouden doen zou dat ook niet goed zijn, dan zouden er namelijk andere kosten gaan stijgen.” De Boer vertelt dat als we niks doen dat we dan afhankelijk zijn van import van fossiele energie zo zouden we dan afhankelijk blijven van andere landen en wij proberen zelfstandig te worden.

Conclusie

De uitspraak van Henk Vermeer van de BBB is dat door het huidige klimaatbeleid de netwerkkosten gigantisch hoog worden. Dit is waar, maar er zit wel een nuance in, omdat wij het netwerk op een heel andere manier gaan gebruiken en dus moet het aangepast en versterkt worden waar veel geïnvesteerd moet worden. Wel zit er een nuance in, omdat we niet op dezelfde weg door kunnen gaan, omdat dat ook hoge kosten oplevert. En dus klopt deze uitspraak voor een groot deel.