In de podcast van PowNed genaamd ‘De PowCast’, is in aanloop van de verkiezingen elke week een andere lijsttrekker te gast. Afgelopen week was dit Lidewij de Vos, lijsttrekker van het Forum van Democratie. In de aflevering beweert zij “Het overgrote deel van kinderen met genderdysforie groeit er overheen.” Echter ontbreekt hier een wetenschappelijke onderbouwing of verwijzing naar een bron. Zij gebruikt dit als onderbouwing voor het partijstandpunt om geslachtsveranderende behandelingen voor minderjarige te verbieden.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie: 9 oktober 2025

Bewering

“Het overgrote deel van kinderen met genderdysforie groeit er overheen.”

Oordeel

Onnauwkeurig

Mensen met genderdysforie hebben een sterk gevoel van onvrede met het geslacht waarmee ze geboren en opgegroeid zijn, dit kan leiden tot mentale klachten. Er is breed onderzoek gedaan naar de vraag in hoeverre deze gevoelens blijvend zijn, maar de uitkomsten verschillen sterk. Dit komt doordat de resultaten afhankelijk zijn van hoe de diagnose is gesteld, op welke leeftijd kinderen zijn gevolgd, en in welke maatschappelijke context het onderzoek is uitgevoerd. Genderdysforie kan gezien worden als slechts een gevoel, maar sommige zien het als een diagnose.

Wat zegt de wetenschap?

In een proefschrift van Thomas Steensma, wordt gekeken naar verschillende onderzoeken in het verleden. Daaruit blijkt dat veel kinderen die in hun jeugd genderdysforie ervaren, later deze gevoelens niet meer ervaren in hun volwassenheid. In totaal werden 246 kinderen gevolgd die voldeden aan de DSM-IV-TR criteria voor Gender Identity Disorder. Bij 207 van de 246 kinderen (84,2%) verdwenen de gevoelens van genderdysforie na de puberteit. Slechts een minderheid van gemiddeld 16%, afhankelijk van de studie, bleef genderdysforie ervaren en overwoog of onderging een medische transitie.

In Steensma’s eigen onderzoek lag het percentage kinderen bij wie de dysforie bleef bestaan hoger, rond 37%, omdat vooral kinderen van boven de 15 werden gevolgd en hoe hoger de leeftijd, hoe groter de kans is dat een kind genderdysforie blijft hebben. De hogere uitkomst kan ook komen door veranderingen in verwijzingen en sociale normen. Mildere gevallen worden vaak niet doorverwezen, mede door grotere acceptatie van gendernon-conformiteit. De hoeveelheid gevallen waar genderdysforie stopt, ligt dus aan het kader waarin je het bekijkt. Welk jaar was het, welke leeftijd is er onderzocht, hoe wordt gekeken naar de definitie van genderdysforie en houdt genderdysforie daadwerkelijk op, of neemt het slechts af?

Uit een ander onderzoek uit 2008, blijkt ook dat de meeste kinderen met genderdysforie deze gevoelens na de puberteit niet behouden. In deze studie werden 77 kinderen gevolgd die als kind werden doorverwezen naar een kliniek vanwege genderdysforie. Na ongeveer tien jaar ervoer 43% van de kinderen geen genderdysforie meer, terwijl 27% deze gevoelens nog wel had. Dit bevestigt dat het overgrote deel van kinderen met genderdysforie er later ‘overheen groeit’.

In een recent onderzoek naar de ontwikkeling van genderontevredenheid, blijkt dat twijfels over je gender vooral voorkomen in het begin van de tienerjaren en meestal afneemt met de leeftijd. In de vroege adolescentie gaf 11% van de 2772 deelnemers aan dat zij een ander gender wilden zijn. Dit aandeel nam af met de leeftijd en was bij de laatste follow-up, rond hun 26e, nog maar 4%. Volgens het onderzoek komt genderontevredenheid relatief vaak voor tijdens de vroege adolescentie en neemt over het algemeen af ​​met de leeftijd. Daarnaast lijkt het geassocieerd te zijn met een slechter zelfconcept en mentale gezondheid gedurende de ontwikkeling.

Nuance

Dat er onderscheid te maken is onder wat er verstaan wordt onder genderdysforie wordt duidelijk wanneer ik spreek met kinderarts-endocrinoloog Martijn Finken, hij noemt de uitspraak van De Vos een “weinig genuanceerde uitspraak”. Volgens hem groeit een groot deel van jonge kinderen met cross-gendergedrag er wel overheen, maar kinderen met ‘echte genderdysforie’ niet. Dit is dus de gediagnosticeerde versie van genderdysforie. Ook Sam van den Berg van belangenvereniging Transvisie voegt toe dat cijfers hierover niet concreet zijn: “Er bestaat inderdaad een kleine groep jongeren die geen last hebben van genderdysforie, maar van faalangst of ander psychologisch leed. Als ik aan die groep een getal moet geven zou ik zeggen 5%. En bij de groep die al medische hulp krijgt, met bijvoorbeeld hormonen of puberteitsremmers, blijft eigenlijk het allergrootste deel trouw aan waar zij begonnen zijn. De term ‘overheen groeien’ is te makkelijk gezegd, het gevoel kan afnemen, maar overheen groeien gebeurt zelden”

Conclusie

De uitspraak van De Vos is onnauwkeurig. Wetenschappelijk onderzoek laat inderdaad zien dat een deel van de kinderen later geen last meer heeft van genderdysforie, maar hoe groot dat deel is, hangt af van leeftijd, ernst en context. Bij veel jongeren blijven de gevoelens bestaan. ‘Overheen groeien’ is daarom een te simpele term en geldt niet voor iedereen. Bovendien kan de term genderdysforie vanuit verschillende perspectieven worden bekeken.