Nederland wil de natuur en het klimaat beter beschermen, maar volgens recente rapporten van het RIVM en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dreigen de doelen voor 2030 niet gehaald te worden. Boswachters van Natuurmonumenten voeren daarom actie in verschillende steden, omdat ze vinden dat de politiek te weinig doet met deze waarschuwingen.

Uit de Monitor stikstofdepositie in Natura 2000-gebieden 2025 van het RIVM blijkt dat de hoeveelheid stikstof die neerkomt in natuurgebieden wel iets is gedaald sinds 2005, maar nog steeds te hoog blijft. Veel gebieden overschrijden de zogenoemde kritische waarde waarbij planten en dieren schade oplopen. Volgens het RIVM zijn de doelen voor 2030 en 2035 met het huidige beleid niet haalbaar. Het Planbureau voor de Leefomgeving komt in de Klimaat- en Energieverkenning 2025 tot een soortgelijke conclusie: ‘Nederland lijkt op weg naar een uitstootdaling van 45 tot 53 procent in 2030, terwijl het doel 55 procent is.’ De kans dat dat gehaald wordt is volgens het PBL minder dan vijf procent.

De politiek reageert verdeeld op deze cijfers. Progressieve partijen zoals GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren willen dat natuur en klimaat topprioriteit krijgen. Zij willen strengere regels om stikstof te verminderen, meer ruimte voor natuurherstel en grotere investeringen in biodiversiteit. Hun standpunt is dat voorkomen beter is dan genezen: als de natuur verder achteruitgaat, wordt het herstel alleen maar moeilijker en duurder.

Centrumrechtse partijen zoals de VVD en het CDA erkennen dat de natuur onder druk staat, maar willen dat beleid ‘haalbaar en betaalbaar’ blijft. Zij leggen de nadruk op evenwicht: natuur beschermen, maar ook ruimte houden voor boeren, woningbouw en bedrijven. Volgens hen moeten maatregelen realistisch blijven, zodat de samenleving de kosten kan dragen.

Sommige partijen zijn juist opzoek naar een middenweg. Ze willen wel actie, maar stapsgewijs, met meer overleg met boeren en burgers.

De rapporten van het RIVM en het PBL laten zien dat Nederland nog even te gaan heeft als het gaat om natuur en klimaat. Zonder extra maatregelen blijven sommige doelen niet haalbaar, maar er liggen ook kansen. Steeds meer partijen erkennen dat natuurbeleid niet alleen een kostenpost is, maar ook een investering in een gezonde leefomgeving. De keuzes die de politiek de komende tijd maakt, bepalen of Nederland die kansen neemt.

krijgt de natuur genoeg aandacht in de verkiezingen, of verliezen we het groen in ons land aan andere belangen, zoals landbouw en woningbouw? In deze audioreportage gaat verslaggever Keara Patti allereerst in gesprek met Natasha Hokke, boswachter communicatie & beleven bij Natuurmonumenten. Beluister de reportage hieronder: