In de jaren 80 van de vorige eeuw betekende ‘bekend worden’ vooral: gehoord worden. En dat was nog niet zo eenvoudig. Artiesten waren afhankelijk van radiozenders, platenmaatschappijen en toevallige televisieoptredens. Een hit werd geboren als een dj besloot je single te draaien, of als je met je band in een zaaltje het publiek wist te raken. Bekendheid was tastbaar: mensen kenden je gezicht van de platenhoes of hadden je live gezien in een rokerig café. Er was nog geen internet, geen social media, geen algoritme dat je liedje de wereld in slingerde. Muziek verspreidde zich langzaam, via mond-tot-mondreclame, cassettebandjes en platenzaken.

Volgens onderzoeker Kuyucu draaide muziekmarketing in die periode vooral om advertenties, publiciteit en het promoten van liveconcerten via traditionele media zoals print, radio en later televisie. Artiesten bouwden hun publiek letterlijk van onderaf op: optreden, optreden, optreden. Kuyucu benadrukt dat marketing was sterk gefocust op het bereiken van grote groepen consumenten via massamedia, terwijl het creëren van vraag centraal stond.

Ewout van der Linden, directeur van Music Motion en hoofddocent Muziekbusiness bij de HKU, vult aan: “In de jaren ’80 werd de muziekindustrie professioneel: artiesten werden bijna volledig afhankelijk van een platenlabel, dat hun marketing bepaalde en hen kon laten vallen als er geen toekomst meer in hen werd gezien.” Hij legt uit dat fanbase building toen nog niet in handen van de artiest zelf lag.

TikTok

Vandaag de dag werkt het anders. Met één goed getimede TikTok-video kan een onbekende artiest binnen een nacht miljoenen luisteraars bereiken. Het publiek is mondiaal, maar ook vluchtiger. “Streamingdiensten zoals Spotify spelen een grote rol, en social media zoals Instagram en TikTok zijn belangrijk om je bekendheid te vergroten. Maar veel artiesten verdienen daar nauwelijks iets aan.”

Hij voegt toe dat je als artiest echt een goed verhaal moet hebben als je geen TikTok of Instagram gebruikt om op te vallen. Voor jonge artiesten geldt dat online zichtbaar zijn een must is. “Maar veel van mijn studenten vinden dat helemaal niet leuk. Ze moeten er iets mee doen; het voelt soms als een verplichting in plaats van iets dat ze echt willen”, aldus van der Linden.

Toch blijft de kern hetzelfde. Of het nu in 1980 of in 2025 is: echt succes draait nog steeds om verbinding met het publiek zoeken. In een tijdperk van eindeloze content is dat misschien wel de grootste uitdaging voor artiesten van nu, om niet alleen gehoord te worden, maar ook echt te blijven hangen.

Zanger, componist en oprichter Wim Kerkhof, van The Amazing Stroopwafels, weet als geen ander hoe het was om in de jaren tachtig bekend te worden, zónder internet, social media of streamingdiensten. In de podcast spraken we hem over die beginjaren, over het muzikantenleven toen, en welke rol muziek daarin speelt bij het vormen van een generatie en het creëren van verbondenheid met het publiek.