In een bericht dat PvdA’er en Belg Kim de Witte plaatste op X  schreef hij “Wie zijn leven lang zwaar werk doet, leeft gemiddeld 6 tot 9 jaar minder lang dan een minister.” Hierbij plaatste hij een fragment uit een interview met hem van TV Limburg, waarin hij deze bewering toelicht. Op welk onderzoek deze bewering is gebaseerd wordt niet vermeld.  

Deze fact-check is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.  

Bewering 

“Wie zijn leven lang zwaar werk doet, leeft gemiddeld 6 tot 9 jaar minder lang dan een minister.” 

Oordeel  

Onnauwkeurig

Bron van bewering  

Op 28 oktober 2025 plaatste Kim de Witte op X een bericht waarin hij schrijft. “Wie zijn leven lang zwaar werk doet, leeft gemiddeld 6 tot 9 jaar minder lang dan een minister.” Op welk onderzoek dit gebaseerd is, wordt niet vermeld. Hierbij plaatste De Witte een fragment van een interview met hem op TV Limburg, waarin hij de bewering nog toelicht. Kim de Witte is lid van het dagelijks bestuur van PvdA in België. 

Waarom deze bewering onnauwkeurig is? 

De Witte is gevraagd op welk onderzoek hij zijn uitspraak baseert. Joppe Leybaert, werknemer van De Witte, verwijst in zijn schriftelijke reactie naar cijfers van het onderdeel Ongelijkheid in Gezondheid van het Gezondheidstoestandsrapport gepubliceerd in 2022. Dit rapport is een initiatief van Sciensano, het gezondheidsinstituut van België.

Uit het onderzoek blijkt inderdaad dat personen met een hogere sociaaleconomische status (SES) in vergelijking met mensen van een lage sociaaleconomische status (SE) bij geboorte in 2020 hoger is. Het verschil in levensverwachting is bij mannen 9,3 jaar en bij vrouwen 6,3 jaar. 

Leybaert legt uit in de schriftelijke reactie dat ministers worden gekenmerkt met een hoge SES. Mensen die zware arbeid (vaak laaggeschoold) verrichten, denk aan huishulpen of fabrieksarbeiders, hebben doorgaans een lage SES. 

Ondersteunende bevindingen uit onderzoek 

Uit Frans onderzoek van Institut national de la statistique et des études économiques (INSEE) blijkt dat 35-jarige mannen die aan het hoger onderwijs zijn afgestudeerd leven tussen 2009-2023 7,5 jaar langer dan mensen zonder diploma. Bij vrouwen is het verschil 4,2 jaar. Ook sociale klasse doet ertoe. In de periode 2009-2013 was het verschil in verwachtte levensjaren bij mannen 6,4 jaar tussen managers en handarbeiders. Bij vrouwen is dit verschil 3,2 jaar. Handarbeiders hebben dus een hoger risico om eerder te overlijden. Dit geldt voor elke leeftijd en voor zowel mannen als vrouwen, blijkt uit het onderzoek.

Nederland  

Bastiaan Starink is bijzonder hoogleraar arbeidsmarkt, pensioenen en belasting aan de Tilburg University. Hij legt uit dat er in Nederland, in tegenstelling tot België, geen lijst bestaat met zware beroepen. In Nederland bestaat er een Regeling Vervroegd Uittreden (RVU), zodat mensen die in een zwaar beroep werken met vervroegd pensioen kunnen gaan. Wat een zwaar beroep is bepaald door werkgevers en vakbonden.  

Dat deze regels er is, is belangrijk, want volgens Starink kan het inderdaad kloppen dat mensen die in zware beroepen werken 6 tot 9 jaar minder lang leven. “Ik durf niet te zeggen of het precies 6 tot 9 jaar is, maar ik denk dat het gemiddeld klopt. We weten gewoon dat hoogopgeleide mensen, die niet een zwaar beroep hebben, langer leven dan laag opgeleide”, verteld Starink.

Volgens Starink heeft niet alleen de zwaarte van de banen van veel laag opgeleiden met hun levensverwachting te maken, maar ook levensstijl heeft daar invloed op. “Mensen met lage inkomens eten vaak ongezonder en sporten minder, dus het heeft niet per se altijd met werk te maken”, legt Starink uit. 

Conclusie  

Uit het Gezondheidstoestandrapport wat De Witte aanhaalt wordt inderdaad bevestigd dat mensen met een hoog SES, bij mannen 9 jaar en bij vrouwen 6 jaar, langer leven dan mensen met een laag SES. Zoals Leybaert, werknemer van De Witte, uitlegt hebben mensen die zwaar werk verrichten doorgaans een laag SES en ministers worden gekenmerkt door een hoge SES.

Daarmee kan dus gezegd worden dat de bewering van De Witte op X klopt. Zijn bewering was namelijke: “Wie zijn leven lang zwaar werk doet, leeft gemiddeld 6 tot 9 jaar minder lang dan een minister.” Hierbij wordt er dus wel vanuit gegaan dat alle mensen die zwaar arbeid verrichten een laag SES hebben en ministers een hoog SES.

Het Franse onderzoek toont eveneens verschillen in levensverwachting: bij mannen 7,5 jaar tussen hoog- en laaggeschoolden en bij vrouwen is dit verschil 4,2 jaar.  Het verschil in levensjaren tussen managers en handarbeiders is bij mannen 6,4 jaar en bij vrouwen 3,2 jaar. 

Er kan dus geconcludeerd kan worden dat de bewering onnauwkeurig is omdat niet vanuit gegaan mag worden dat alle ministers een hoge SES hebben en alle arbeiders die zwaar werk verrichten een lage SES hebben.