Longyearbyen is de grootste plek op Spitsbergen, met ongeveer 2.000 inwoners. In totaal wonen er tussen de 2.500 en 3.000 mensen verspreid over het eiland. Tussen november en januari blijft de zon volledig onder, terwijl het in de zomer nooit donker wordt. Veel bewoners zijn tijdelijke bewoners, zoals onderzoekers die hier voor een bepaalde periode verblijven.
Licht en donker
Spitsbergen ligt ruim 1000 kilometer boven het Noorse vasteland en kent een lichtcyclus die sterk afwijkt van andere plekken. De middernachtzon duurt van 20 april tot 23 augustus. Dit betekent dat het 24 uur per dag licht is. De poolnacht, waarin de zon niet boven de horizon uitkomt en het dus altijd donker is, loopt van 11 november tot 30 januari.
”Veranderingen gaan hier erg snel; het kan per dag een uur schelen wanneer het donker wordt. Bijvoorbeeld, gisteren ging de zon om 22:00 uur onder en vandaag al om 21:00 uur. In Nederland verandert dat met slechts een paar minuten per dag”, zegt Even Stangebye, een Noorse ingenieur werkzaam bij Avinor. Avinor is het Noorse staatsbedrijf dat luchthavens beheert en de luchtverkeersleiding verzorgt in Noorwegen.
Gemeenschap
De ongeveer 2.500 tot 3.000 inwoners van Spitsbergen komen uit verschillende landen. ”Rusland en andere landen hebben via het Svalbardverdrag overeenkomsten met Noorwegen, waardoor zij het recht hebben om op Spitsbergen onderzoek te doen en industriële activiteiten uit te voeren”, vertelt Stangebye. ”Daarom is de gemeenschap erg divers en wonen er niet alleen Noren, maar ook Russen.” Op Spitsbergen wordt niemand geboren en komt niemand te overlijden. ”Je kunt er wonen, maar niet geboren worden of sterven. Voor bevalling of wanneer je te oud bent, word je naar het vasteland gebracht.”
Belastingvrij leven
Spitsbergen kent geen belasting op inkomen of goederen. ”Het is gedaan zodat mensen er gaan wonen, want het is vrij zwaar om daar te wonen”, aldus Stangebye. De temperatuur ligt ‘s winters ver onder nul, en het klimaat is droog. Ondanks de omstandigheden heerst er een gevoel van gemeenschap: ”Veel mensen kennen elkaar. Het is een goede plek om te wonen als het aankomt op de mensen.”
Onderzoek
Wetenschappers doen onderzoek op Spitsbergen vanwege de zichtbare gevolgen van klimaatverandering. ”Veel onderzoek is belangrijk omdat het hier zo duidelijk te zien is”, zegt Stangebye. De veranderende weersomstandigheden maken Spitsbergen tot een waardevolle locatie voor onderzoek.
Het smelten van permafrost is ook een gevolg van de veranderende weersomstandigheden. Dit heeft invloed op het klimaat, de natuur en de leefbaarheid op het eiland. Verslaggeefster Mette de Wit onderzoekt wat de gevolgen zijn en hoe dit de leefbaarheid op Spitsbergen beïnvloedt.