Claim: De islam is op dit moment het grootste geloof bij jongeren onder 25 in Nederland

Oordeel: Deels waar

Tijdens het debat van 17 september stond Geert Wilders achter het spreekgestoelte. Hierbij had hij het over de islamisering van Nederland en dat de islam in 2050 het grootste geloof in Nederland gaat worden. In dit debat doet hij ook de claim: ‘De islam is nu al het grootste geloof bij jongeren onder de 25.’ Ik ga kijken of deze bewering daadwerkelijk klopt.

Om dit te onderzoeken neem ik eerst contact op met de genoemde onderzoeker in zijn debat, namelijk Dr. Jan van Beek. Hij is onderzoeker aan de UU en beheert de website demo-demo. Daarnaast heeft hij op verzoek van de PVV een onderzoek gedaan over religie onder jongeren en de grootte van de islam in Nederland in de toekomst. Uit zijn onderzoek blijkt dat volgens zijn berekening in 2050 één op de drie Nederlanders moslim is. Dit baseert hij op de huidige migratiecijfers en de landen van herkomst van deze migranten.

Om een oordeel te maken over de grootte van de islam in Nederland moeten we eerst kijken naar hoeveel jongeren überhaupt een geloof hebben. Een onderzoek van het CBS  toont dat ruim 67% van de jongeren in 2024 atheïstisch is. Dat is dus meer dan de helft van de Nederlandse jongeren. Uit een onderzoek van Maurice de Hond maken ze een vergelijking tussen religie in 1971 en 2025. In het jaar 1971 was 24% atheïstisch. Dit is dus in 53 jaar met 43%. Uit deze cijfers blijkt dat geloof steeds minder belangrijk lijkt te zijn over de loop der jaren. Onderdelen als stijgende migratie en asielzoekers in Nederland dragen ook bij aan een hoger percentage moslims.

Om dit te vergelijken met cijfers over de islam geeft dat natuurlijk een geschetst beeld. Dit komt doordat een relatief kleine groep in Nederland überhaupt nog actief bezig is met zijn of haar geloofsovertuiging. Dit merkt ook professor Martin van Bruinessen, hij is emeritus hoogleraar islamstudies aan de Universiteit Utrecht en internationaal kenner van moslimgemeenschappen. ‘Veel jongeren van autochtone huize gaan niet regelmatig meer naar de kerk,’ legt hij uit. Het niet meer naar de kerk gaan maakt deze jongeren echter niet minder protestants, katholiek of Islamitisch, maar om de cijfers over alle gelovigen te berekenen maakt het toch wat lastiger. Moslimjongeren zijn vaker bereid om naar een moskee te gaan dan jongeren naar de kerk. Jongeren met een Marokkaanse, Turkse of Pakistaanse achtergrond nemen hun religie vaak serieuzer, op zijn minst als identiteit, zegt professor Van Bruinessen.

Om te bepalen of de claim totaal waar of niet waar is moeten we de informatie die we hebben gevonden bij elkaar leggen. Via het CBS Statline zien we dat in 2024 32,4% van de Nederlanders van 18–25 jaar zich rekent tot een religieuze stroming. Hierbij is 13,1% islamitisch. Protestanten zijn nog maar 10,1% en katholieken 4,4%. Uit deze percentages is te zien dat de islamitische groep jongeren inderdaad de grootste is. Echter, als we de overkoepelende groep christenen pakken (protestanten en katholieken) zien we dat zij samen nog steeds de meerderheid vormen met 14,5%.

Conclusie
In theorie klopt de claim wel, echter heeft het hier en daar een aantal kanttekeningen. Bijvoorbeeld is de groep gelovigen ontzettend gekrompen in de afgelopen jaren, dus valt er ook geen grote uitspraken te doen over de groep gelovigen. Ook zijn de twee christelijke