Vanaf oktober 2025 is de eigen bijdrage voor Oekraïense vluchtelingen in gemeentelijke opvang in Nederland verdubbeld voor mensen met een inkomen. Deze maatregel verhoogt de financiële druk op een groep die onder tijdelijke bescherming staat en met beperkte zekerheden te maken heeft. Tegelijkertijd proberen veel Oekraïners toegang te krijgen tot de Nederlandse arbeidsmarkt. 

Tewerkstellingsvergunning  

De toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt voor Oekraïense vluchtelingen is wettelijk geregeld via een tijdelijke vrijstelling van de tewerkstellingsvergunning. Sinds april 2022 mogen zij zonder deze vergunning aan het werk, mits zij geregistreerd zijn bij een Nederlandse gemeente. Een tewerkstellingsvergunning is een officiële toestemming die werkgevers nodig hebben om mensen van buiten de Europese Unie in dienst te nemen. ”Voor het in dienst nemen van deze mensen moeten we een speciaal formulier invullen. Er is een aparte regeling voor Oekraïense vluchtelingen”, zegt Marcel de Wit, die bij een bloembollenbedrijf werkt en verantwoordelijk is voor personeelszaken. 

Onder opleidingsniveau 

Volgens cijfers van het UWV (2025) werken inmiddels ruim 60.000 Oekraïners in Nederland, vooral in sectoren met personeelstekorten zoals schoonmaak en tuinbouw. Veel Oekraïners werken onder hun opleidingsniveau. In een documentaire van VPRO Tegenlicht, Nieuwkomers aan het werk, vertellen meerdere Oekraïense vluchtelingen dat zij in hun thuisland als arts, leraar of ingenieur werkten, maar in Nederland vaak schoonmaakwerk doen. 

Begeleiding 

De erkenning van diploma’s verloopt langzaam en veel vakgebieden vereisen Nederlands op B2-niveau, wat voor drempel zorgt. Een rapport van het Kennisplatform Integratie & Samenleving (2025) wijst erop dat Oekraïners onvoldoende begeleiding ontvangen naar banen. Gemeenten beschikken niet altijd over voldoende tijd en expertise om deze begeleiding te bieden. 

Integreren 

Integratie is niet alleen afhankelijk van wetgeving, maar ook van ondersteuning, zoals taallessen die kunnen helpen bij het vinden van een baan op het juiste niveau. Zolang niet alle noodzakelijke elementen aanwezig zijn, blijft een deel van deze groep aangewezen op tijdelijk en laagbetaald werk. 

De eigen bijdrage voor Oekraïense vluchtelingen in gemeentelijke opvang met inkomen is verhoogd van 105 naar 242 euro per maand. De verhoging komt op een moment waarop veel van hen nog bezig zijn met integreren en het vinden van werk. In dit audioverhaal brengt verslaggeefster Mette de Wit in kaart wat de impact is van deze maatregel op het dagelijks leven van Oekraïense vluchtelingen in Nederland.