Televisie kijken is de afgelopen decennia erg veranderd, van gezamenlijke tv-avondjes tot on-demand streaming. Hans van den Berg, werkzaam bij Beeld en Geluid, vertelt over de technologische revolutie en hoe deze het kijkgedrag heeft beïnvloed.

Televisiekijken was in de jaren ’50 en ’60 een sociale gebeurtenis. “In die tijd keken gezinnen samen naar hetzelfde programma, omdat er maar een paar zenders waren,” zegt Hans van den Berg. “De beperkte keuze maakte het programma een gedeelde ervaring, waar je het de volgende dag met anderen over had.”

Met de komst van de videorecorder in de jaren ’80 kregen mensen voor het eerst de vrijheid om programma’s op te nemen en op een later moment terug te kijken. “De videorecorder gaf ons de controle over wanneer we iets keken,” legt Van den Berg uit.” Je kon nu zelf bepalen wanneer je iets keek.”

De overgang naar digitale platforms en streamingdiensten zoals Netflix en NPO Start heeft deze vrijheid verder vergroot. “Het is nu alsof je altijd een videorecorder bij de hand hebt, maar dan met een gigantisch aanbod,” zegt Van den Berg. “Je kunt alles op elk moment kijken.” Deze flexibiliteit heeft het sociale aspect van tv-kijken veranderd. Waar vroeger gezinnen samen naar televisieprogramma’s keken, kijken mensen nu vaak individueel op verschillende apparaten.

Toch zijn er nog momenten van gezamenlijke beleving, vooral bij live-uitzendingen zoals grote nieuwsitems of sportevenementen. “Deze momenten blijven een sociaal bindmiddel, zelfs in het tijdperk van on-demand,” aldus Van den Berg.

Tv-kijken zal in de toekomst waarschijnlijk een combinatie blijven van live-uitzendingen en on-demand content. ‘De grootste veranderingen hebben we al gezien, maar ik denk dat live-evenementen altijd een belangrijke rol zullen blijven spelen,’ zegt Van den Berg.”

“Door technologische vooruitgang hebben we meer controle over wat we kijken, maar het sociale aspect van televisie bestaat nog steeds, alleen in een nieuwe vorm.”

In de audio reportage duik ik dieper in de evolutie van televisie en neem ik een kijkje in het archiefdepot, waar de geschiedenis van tv-toestellen bewaard wordt. Ook wordt er besproken hoe ons kijkgedrag tegenwoordig is veranderd.