Juli 1969. Terwijl de wereld ademloos naar de Apollo 11-missie keek, keek Nederland niet alleen naar de maan, maar vooral naar de televisie. De technische kant van de Nederlandse marathonuitzending was al indrukwekkend, maar de culturele impact van die nacht was misschien nog wel groter. Dit was de nacht dat televisie in Nederland echt volwassen werd.

Voor het eerst in de geschiedenis zat bijna de hele natie op hetzelfde moment, via hetzelfde medium, naar hetzelfde te kijken. Dit zorgde voor wat deskundigen een “collectief ritueel” noemen. Documentaires over dit tijdperk, zoals de special ‘De nacht van de maanlanding’ van het VPRO-programma Andere Tijden, laten goed zien hoe de uitzending ervoor zorgden dat je, ook al zat iedereen in zijn eigen huiskamer, toch een gevoel van nationale verbondenheid kan hebben.

De rol van de NTS-studio ging die nacht veel verder dan alleen het doorgeven van beelden. Zoals het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid in publicaties ook beschrijft, was de studio de “nationale gids'”. Presentator Henk Terlinge vertaalde een ingewikkelde, technische gebeurtenis naar een begrijpelijk en menselijk verhaal en groeide zo zelf uit tot een symbool van de landing. Hierdoor werd de maanlanding voor iedereen toegankelijk, wat ook weer hielp met het grote succes van de uitzending.

NPO Kennis blikte ook terug op de impact en concludeerde dat dit het moment was waarop Nederland erachter kwam dat televisie meer kon brengen dan alleen vermaak, het kon de geschiedenis vormen. Terwijl de wereld keek naar een man op de maan, keek Nederland naar de tv en zag zijn eigen samenleving veranderen. Wat écht bijbleef van die nacht was niet alleen de landing zelf, maar een programma die zorgden voor gedeelde herinneringen die voor altijd bij zou blijven.

Luister hieronder naar de reportage met Bas Agterberg over hoe bijzonder de vormgeving van de uitzending was voor zijn tijd: