HOGE WEIDE – Deze week van 3 tot en met 8 oktober is het de week van de toegankelijkheid. De gemeente wil namelijk dat alle Utrechters het recht hebben om invulling te kunnen geven aan hun leven, ook als zij een beperking hebben. Deze week wordt er extra stilgestaan bij deze toegankelijkheid. Kunstwerkplaats De Vrijstaat werkt samen met de gemeente om deze realiteit te verwerkelijken.
Het valt al op dat De Vrijstaat rekening houdt met mensen met een beperking doordat de kunstwerkplaats langs alle kanten bereikbaar is door mensen met een rolstoel. De buitenplaats is ruim en vlak waardoor het makkelijker is om daar overheen te rijden. Net als de deuren en de vloer binnen is alles gelijkvloers om zo mensen die slecht ter been zijn tegemoet te komen. Het is duidelijk te zien dat ze tijdens de renovatie van boerderij enorm rekening hebben gehouden met de toegankelijkheid voor mensen met een beperking, zo ook te zien aan de traplift.
Op 14 juli 2016 is het VN-verdrag vastgesteld in Nederland. Hierin staat welke rechten mensen met een beperking hebben. Volgens het VN-verdrag moeten ze net zo goed aan de samenleving mee kunnen doen als mensen zonder beperking. En mensen met een beperking hebben het recht om beslissingen te nemen over hun eigen leven. De gemeente Utrecht heeft hier nog een schepje bovenop gedaan op achttien juni 2020. Op deze datum hebben ze de agenda ‘Utrecht voor iedereen toegankelijk’ vastgesteld. Met dit stadsakkoord willen ze dat alle Utrechters, met en zonder een beperking, alle gebouwen, openbare ruimtes en dienstverleningen kunnen gebruiken. De komende jaren investeert gemeente Utrecht fors in de fysieke, sociale en digitale toegankelijkheid van Utrecht. Bijvoorbeeld in de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen, de openbare ruimte en websites. Hierbij betrekken ze ervaringsdeskundigen. Er wordt namelijk gewerkt onder het motto ‘niets over ons zonder ons’ dus oplossingen voor toegankelijkheid worden besproken met de mensen die het nodig hebben, bijvoorbeeld gehandicapten.
De Vrijstaat is één van de vele bedrijven die meehelpen aan de verbetering van de toegankelijkheid in Utrecht. “De Vrijstaat is een kunstwerkplaats voor kinderen en jongeren tussen de zes en 26 jaar. Het is een plek waar ze kunst kunnen maken, ervaren en beleven.” zegt zakelijk directeur van De Vrijstaat Lieke Hoitink. De Vrijstaat is gehuisvest in een recent geopende en gerenoveerde monumentale boerderij aan de rand van Leidsche Rijn. Buiten de verschillende exposities organiseren ze hier ook activiteiten met betrekking tot kunst, theater en zelfs koken. Bij de renovatie van de boerderij is er erg gelet op de toegankelijkheid van het gebouw. Dit is al te zien als je het gebouw nadert aan de rolstoelvriendelijke paden die naar de boerderij leiden.
Toegankelijkheid komt terug in verschillende vormen voor een divers aantal mensen. Hoitink houdt zich onder andere bezig met kwesties gerelateerd aan de toegankelijkheid. Ze vertelt dat ze laatste tijd flink bezig zijn geweest de gebouwen van Vrijstaat toegankelijker te maken voor mensen die niet goed ter been zijn, en vooral kinderen. De vloer op de begane grond is volledig gladgestreken en het gebouw bevat schuifdeuren waardoor er een brede opening ontstaat. Hierdoor kan iemand met een rolstoel zich goed door de boerderij bewegen.
Hoitink vertelt dat ze begin volgend jaar ook willen experimenteren met voorstellingen die ook te bezoeken zijn door kinderen en volwassen die slechthorende zijn. Daphne De Bruin is de artistiek leider van Vrijstaat. Ze laat weten dat ze haar kennis op het gebied van creatieve maakprocessen graag deelt met verschillende doelgroepen. Dit deelt ze onder andere met de kinderen van De Vrijstaat. De Bruin heeft al een aantal keer een voorstelling gemaakt met een gebarentolk erbij, die min of meer deel uitmaakt van de voorstelling. “Dit willen we in het voorjaar doen”, laat Hoitink weten, “het wordt wel heel spannend om te zien of dat werkt met kinderen, want hoeveel tekst kunnen kinderen echt verdragen als je acht of negen of tien jaar bent? Gaat dat net zo makkelijk met gesproken tekst als met gebarentaal? Dat gaan we uitzoeken!”
De Vrijstaat houdt zich ook aan het motto van het stadsakkoord ‘niets over ons zonder ons’ door samen te werken met SOLGU, Stedelijk Overleg Lichamelijk Gehandicapten Utrecht. SOLGU heeft bijvoorbeeld geholpen met de sinds kort geïnstalleerde traplift bij De Vrijstaat en de bijpassende nog komende EVAC-chair, om mensen die slecht ter been zijn tijdens een noodgeval snel van de trap af te kunnen helpen. Hoitink vertelt dat ze dit project volgend jaar klaar willen hebben zodat ze hier bij hun nieuwe expositie over wetenschap en techniek, die opent in januari, gebruik van kunnen maken. Ze werken ook samen met mensen die vaker komen bij de boerderij die beperkt zijn en betrokken deze mensen bij het proces. Al met al is De Vrijstaat goed bezig met het verbeteren van de toegankelijkheid in Utrecht.
