LEIDSCHE RIJN – Op de nacht van 14 op 15 maart hoorden omwonenden een knal. Het bleek dat er een brand was uitgebroken bij basisschool de Oase. De politie trof een brandbare stof voor de deur aan. Ze vermoeden dat de stof er is gelegd en is aangestoken. Er was wat brandschade en roetvlekken, maar er was gelukkig niemand gewond geraakt. Dankzij de goede brandveiligheid van het gebouw, had de brandweer het vuur snel onder controle en konden de kinderen de dag erna weer les krijgen in de school. We hebben Emiel van Rossum gesproken, oprichter van Brandpreventie Acadamy, hij beantwoordde onze vragen over brandveiligheid.
Tekst: Jochem van Velzen
Emiel van Rossum zit al twintig jaar in het vakgebied. Hij was eerst adviseur en de laatste tien jaar is hij opleider op het gebied van brandveiligheid. Zijn dagelijkse werk is vooral het delen van kennis. In Nederland heb je geen hbo of wo brandveiligheid, dus Van Rossum is er met toeval ingerold. “Doceren is wel echt een passie voor mij en brandveiligheid is daar toevallig het onderwerp van.”
Wat is de doelgroep met wie jij je kennis deelt?
Dat is heel breed. Veel overheids-mensen, dus mensen die bij de gemeente bouwplannen controleren en die controles bij bedrijven doen. Maar ook architecten, adviseurs en mensen die bij een installatiebedrijf ontwerpen. Eigenlijk iedereen die vanuit een ander vakgebied iets met brandveiligheid doet. Ik denk dat de gemeente en de brandveiligheid-adviseurs de grootste doelgroep zijn. Het typische is, ik zit soms bij een cursus met tien verschillende doelgroepen, maar die hebben wel alle tien hetzelfde stukje kennis nodig. Ondanks dat, hebben ze alle tien wel een andere achtergrond en dat vind ik eigenlijk ook wel heel leuk. “Ze brengen namelijk zelf ook een stukje bagage mee. Je hebt dan kruisbestuiving binnen de cursus daardoor.”
Er was recentelijk een brand bij basisschool de Oase in Utrecht, wat is een van de maatregelen die je meegeeft aan de specialisten van een dergelijke basisschool?
Wij leiden veel verschillende soorten professionals op, dus bijvoorbeeld een architect die daarbij betrokken is of een bouwkundig adviseur. Die vertellen wij het hoe een bouwkundig ontwerp van een basisschool zou moeten zijn.
Er zijn twee dingen die vanuit de wetgeving vooral vereist worden. Dat is dat je geen onbeheersbare brand krijgt. Het tweede doel is eigenlijk dat alle mensen veilig kunnen evacueren. Bij basisscholen zeker! Er lopen een hoop kinderen die we veilig willen houden. Dat is het allerbelangrijkste aspect, de vluchtveiligheid. Er moeten daarom voldoende vluchtwegen zijn. Vanuit de meeste klaslokalen zul je dus twee kanten op moeten kunnen vluchten die onafhankelijk zijn van elkaar. Die onafhankelijkheid zorgt ervoor dat als één van die vluchtwegen eventueel alsnog onder de rook komt te staan, dat je dan die andere kan kiezen. Je moet in een vluchtweg ook veilig zijn voor de brand en de rook. Dat betekent dat je brandwerende en rookwerende scheidingen moet hebben tussen bijvoorbeeld een klaslokaal en de vluchtweg. Vaak heeft een school ook brandcompartimenten. Dat is een afgebakend gebied in een gebouw met brandscheidingen waarbinnen jouw brand blijft. Het is dus eigenlijk risicobeheersing wat we doen, want de effecten van brand mogen niet desastreus zijn. “Ik zal eerlijk zeggen, ik heb spijt dat ik mijn bedrijf ‘Brandpreventie Academy’ heb genoemd.” Dit komt omdat brandpreventie eigenlijk niet een hele goede term is. Wij doen bijna niks aan brandpreventie. Een betere term zou dus risicobeheersing zijn, want wij voorkomen nooit een brand met onze maatregelen. We zorgen alleen dat de impact van een brand niet te groot is.
Heb jij advies voor docenten om brand te voorkomen in de klas?
Ik denk dat het sowieso belangrijk is dat je zorgt dat je goede kwaliteit elektrische apparatuur neemt. Als je kijkt naar Ali-Express opladers, die gebruiken vaak mindere maatregelen qua veiligheid. Als je in Europa iets in een Europese webwinkel koopt dan heeft het een CE-markering. Dat heb je niet als je iets haalt op Ali-Expres.
Ook denk ik dat het duidelijk is dat je geen kaartjes bij een kerstboom moet hebben. Een droge kerstboom is een van de gevaarlijkste dingen die je in je klaslokaal kan hebben. “Ik zet nog liever een emmer benzine in mijn woonkamer dan een droge kerstboom zonder kluit. Als zo’n kerstboom gaat branden, dan overleef je niet eens één minuut in die woonkamer.” Dat gaat sneller dan die emmer benzine die ik net noemde. Een kunststof boom of een eentje met kluit en water is het beste.
Worden er een andere maatregelen genomen tegen brandstichtingen dan wanneer het bijvoorbeeld per ongeluk ontstaat in de klas?
“Nee, de uitgang van alle regels is: Er kan een brand kan ontstaan. Hoe die ontstaat boeit niet.” Met brandstichting zou je wel op twee verschillende plekken in het gebouw tegelijk brand kunnen stichten. Wat bij een spontane brand bijna nooit is. Daar is de regelgeving niet op geënt. Dus dat wil zeggen als je kwaad zou willen doen, zou je bijvoorbeeld bij een gebouw met twee trappenhuizen in beide trappenhuizen brand kunnen stichten.
Ook moet er goed rekening worden gehouden met de rook. Rook is de meest voorkomende reden van overlijden bij een brand. Eigenlijk is brand in 3 stadia gevaarlijk, het eerste stadium wat je altijd bereikt is geen zicht door rook, het tweede is verstikking en derde is pas verbranden. Er is nagenoeg nooit iemand die overlijdt door het verbranden. Iemand heeft altijd eerst geen zicht door de rook, daarom kan diegene niet ontvluchten en vervolgens adem je toxische gassen in en daar overlijd je aan. “Niemand mag rook inademen, rook is altijd giftig.”
Video: Sil Kwaspen
