WOERDEN – Het is de eerste donderdag van de maand, rond half 8 ’s avonds, een paar mannen kijken in café Victoria aan de stationsweg naar FC Utrecht. Op de achtergrond klinkt het geluid van de wedstrijd en muziek, wel zacht, want zojuist is de tweede editie, na een korte zomerstop, van het maandelijkse ‘ADHD-Café’ begonnen. Twee blonde, vriendelijke bardames, die zelf ook ADHD hebben, verwijzen bezoekers naar de achterzijde van de kroeg. Daar zitten Eveline Spanenburg (38) en Annemieke van Duijn-Koot (65) op hen te wachten.
Chris Hartman (62) was er al voordat de dames er waren, voor hem is het de eerste keer dat hij deze speciale avond bezoekt. Hij hoopt bij andere antwoord te krijgen op de vele vragen die hij kreeg nadat hij rond juni de diagnose ‘ADD’ kreeg en denkt dat hier vanavond te vinden.
Waarom bezoekt u vanavond dit cafe?
‘Omdat ik de diagnose ADD heb. Ik zoek lotgenoten: hoe werkt het bij anderen? Ik heb dit jaar de diagnose gekregen, medio juni.’ Zegt Hartman, ‘Het is voor mij nog heel erg wennen, wat hoort daar bij en wat is ‘ADD gedrag’. En het is fijn dat je met lotgenoten het erover kan hebben, herkennen jullie dat ook of hoe gaan jullie daarmee om?’
‘ Een mooie vergelijking is dat mensen met ADHD of ADD, in een soort cirkel leven, dat is ongeveer vijf procent van de mensen. De andere 95 procent van de mensen leven in een vierkante wereld. En al die mensen die in de vierkante wereld leven, willen dat de mensen met ADHD, die rond zijn, in die vierkante wereld gaan leven.’
‘Maar dat lukt ons dus niet, omdat wij anders zijn. En dat is dus de ontdekking die ik nu doe, dat als je nu van elkaar hoort hoe dat werkt, hoe dat is, dan weet je ook dat je soms denkt van nee, maar dat lukt mij dus niet op de manier zoals jullie dat doen.’ Aldus Chris Harman
De meeste van de mensen die vanavond gekomen zijn, zijn mensen die pas op later leeftijd ontdekten dat zij ADHD hebben, zo ook een van de twee organisatoren, de 38-jarige Eveline Spanenburg. Die na inspiratie op te doen van andere ADHD-Cafés ook haar eigen initiatief startte, hier in Woerden.
Wat maakt dit café anders dan andere?
‘Ik denk dat het grootste verschil erin zit, dat de mensen die hier komen, echt behoefte hebben om daarover te praten. Dus zij zijn echt vaak zelf net gediagnosticeerd en die willen gewoon bevestiging krijgen. Of, oh dat herken- of heb ik ook. Daarnaast weten ze wel dat ze het hebben, maar weten zij eigenlijk niet wat er allemaal nog meer bij komt kijken. En dan word je wel wijzer op zo’n avond.’ Reageert de organisator.
Hoe maken jullie dit café prikkelarm?
‘Dat is heel lastig, omdat we in een gewoon café zitten. Maar over het algemeen proberen ze de muziek wat zachter te zetten. Maar verder kan er niet heel veel, we hebben een aparte hoek hier, maar het is natuurlijk ook gewoon een gewoon café.’
‘En dat willen we ergens ook, want we zouden ook in een bibliotheek kunnen gaan zitten, maar we willen ook wel gewoon de sfeer. En als je ergens, denk ik, in een ruimte zit waar we geen muziek hebben, dan wordt het zo in een kringetje zitten.’ Zegt Spanenburg
Zijn familieleden ook welkom?
‘Ja, en die vinden het vaak ook heel fijn om van ander te horen hoe je ermee om moet gaan. Want zij denken vaak eerst zoiets van ‘ja, je kan het toch gewoon anders proberen te doen of meer zo doen’.’ Aldus Spanenburg, ‘Maar als ze dan hier horen van anderen dat ze dat ook meemaken. Dan valt het kwartje wel, dat het wel degelijk iets is, niet iets wat groter gemaakt is.’
De diagnose voor u dan ADD/ ADHD kan veel impact hebben voor iemand. Wat heeft die diagnose in uw leven veranderd?
Chris Hartman reageert: ‘Dat het dingen verklaard. Ik heb mij altijd geprobeerd aan te passen aan wat de omgeving vroeg en in mijn hoofd voorbij ging, past dat wel bij mij? Dat als men zegt: ‘je moet je gewoon focussen en je moet gewoon in één dag, dat opgelost of een stuk gemaakt hebben.’ Dat lukt mij niet en nu kan ik zeggen nee, maar dat past niet bij mij. Ik heb meer tijd nodig om dingen te doen omdat het bij mij lastiger is.’
‘Ik kan mij niet vier uur focussen. Na een uur is mijn aandacht weg en heb ik dus even schakeltijd nodig. En door dat dan te accepteren, lukt het me om wel dingen te doen, maar wel op mijn manier of op mijn tempo.’
Is het anno 2025 nog steeds nuttig of zinvol om een diagnose te stellen?
‘Ja, maar met name op het officiële diagnosticeren, want het is natuurlijk ook zo en dat is ook het lastige, dat vaak de mensen in de omgeving zeggen van ja, ‘ADD, dat is echt zo’n modeverschijnsel. Iedereen heeft dat en niet zeuren, dan wordt het een beetje gebagatelliseerd. Terwijl, ik vind wel dat als je daar dus echt door deskundige instanties die diagnose laat stellen, dat dan ook echt gekeken wordt van hoe dat is.’ Zegt Hartman.
‘Dus dat je echt een formele diagnose hebt en niet een Facebook-diagnose om het zomaar te zeggen. Dan wordt het wel duidelijk en dan blijkt het ook gewoon, dat dat gewoon ook aantoonbaar iets is, waardoor dat gewoon verklaarbaar is. Dat dat gewoon niet gaat werken, dat het is zoals je bent en daar moet je een weg naar zien te vinden.’
Het ADHD-Café Woerden vindt elke eerste donderdag van de maand plaats in Café Victoria.
De toegang is gratis, aanmelden is niet nodig.
