ZEIST – Professor Henny Lamers (84) gaf op donderdag 2 oktober een lezing over onze merkwaardige kalender voor de Algemene Seniorenvereniging Zeist (ASZ). Lamers is inmiddels al negentien jaar met pensioen als hoogleraar, maar van het zelf leren en vertellen over ons heelal kan hij geen genoeg krijgen. Zijn passie voor, in het bijzonder, sterren begon al toen hij nog jong was en is vanaf toen alleen maar toegenomen.
Waar ging de lezing van vandaag over?
‘Deze lezing ging over de kalender en hoe onze huidige kalender is ontstaan. We hebben namelijk een hele vreemde kalender met een hele lange geschiedenis. De kalender die wij nu handhaven, is uit 1582. Paus Gregorius XIII heeft deze ingevoerd. De hele kalender is eigenlijk sterrenkunde, de kalenderkwestie is eigenlijk een kwestie van wat er aan de hemel gebeurt.’
Ik hoor net dat dit niet uw eerste lezing is voor de ASZ, hoe bent u op het idee gekomen een lezing te geven in Zeist?
‘Ik ben een keer, dat is al tien of twaalf jaar geleden, gevraagd door de dame die dit soort lezingen voor de ASZ organiseert. Haar kende ik al, want zij werkte ook aan de Universiteit van Utrecht toen ik daar les gaf. Zij heeft mij gevraagd voor dit gezelschap. Zij en het publiek waren na mijn eerste lezing heel enthousiast. Sinds die tijd geef ik bijna ieder jaar een lezing over een sterrenkundig onderwerp. Dit was nu mijn elfde lezing hier.’
Waar komt uw interesse in sterrenkunde vandaan?
‘Op de lagere school, als jongetje, was ik helemaal gefascineerd door licht. Ik wilde dan ook optica gaan studeren na de middelbare school, dit deed ik dan ook in Nijmegen. Een paar van mijn studievrienden toentertijd waren geïnteresseerd in de sterren. Ik ben met hen een sterrenkunde college gaan volgen en toen ben ik overgestapt naar sterrenkunde. Het bijzondere was, ik was de eerste en enige student sterrenkunde in Nijmegen destijds.’
Heeft u binnen de sterrenkunde een favoriet onderwerp?
‘Mijn eigen vakgebied. Mijn specialiteit is het ontstaan van sterren, het leven van sterren en de dood van sterren. En wat ik daar het meest interessant aan vind, is dat het ons leert dat wij gemaakt zijn van sterrenstof. Ieder atoom in je lichaam is ooit eens een keer, miljarden jaren geleden, in een ster gemaakt. En dat vind ik een fantastisch idee.’
U heeft in uw carrière veel bereikt, van gastcolleges over de hele wereld tot opleidingen, onderscheidingen en wetenschappelijke artikelen, waar bent u zelf het meest trots op?
‘Ik ben erelid van de American Astronomical Society. Daar wordt ieder jaar maar één persoon op de hele wereld voor uitgekozen. Daar ben ik acht jaar geleden voor verkozen. Ook is er een planetoïde naar mij genoemd. Dat is ook wel bijzonder, maar er zijn nu veel mensen die ook een planetoïde naar zich genoemd hebben.’
Is er naast al deze prestaties iets wat u nog graag wilt bereiken?
‘Ik hoop zolang mogelijk hiermee door te gaan, want ik geniet ervan. Vooral het vertellen, maar ook het bijhouden van nieuwe ontwikkelingen. Als er bijvoorbeeld nieuwe resultaten verschijnen van de James Webb-telescoop of andere ontdekkingen. Dat houd ik wel bij, want ik wil wel dat ik in mijn lezingen over de nieuwste inzichten kan vertellen. Je bent dus nooit uitgeleerd, dat is het fijne van mijn vak. Ik blijf altijd nieuwsgierig.’
