Ter ere van de week van de Circulaire Economie was er afgelopen zaterdag op vier verschillende locaties in Amersfoort een Circulaire Makers Tour. Bij een circulaire economie worden alle grondstoffen hergebruikt. Die middag openen circulaire makers hun deuren voor bezoekers tijdens de Circulaire Makers Tour, een initiatief van Imke van de Venne en Mariska Knol. Het doel van de tour is om makers en inwoners met elkaar te verbinden door op een andere manier te kijken naar grondstofgebruik.
De tour vindt plaats op vier kunstlocaties: De Circulaire Stadswerkplaats, De War, Fabriek aan de Eem en Firma Zoethout. Extra gastlocaties zijn De Katoendrukkerij, Flups en de Green Outlet. In de Circulaire Stadswerkplaats is het werk van meerdere Amersfoortse makers te bewonderen. In de werkplaats zijn op de houten werkbanken de uiteenlopende circulaire creaties uitgestald, van fruitschalen die gemaakt worden van gerecyclede doppen tot stoffen geverfd met plantaardige inkt. In de hal hangen gedetailleerde pentekeningen van stadsgezichten in Amersfoort en zijn handgemaakte tafels te bewonderen. Bezoekers druppelen een voor een binnen en worden rondgeleid door de makers, die vol passie vertellen over hun werk. De dag eindigt om vier uur, achteraf houden de makers samen een borrel bij de War.
Makers in de stad
Imke van de Venne is een meubelmaker die sinds 2016 met haar bedrijf Wood you recycle gebruikt hout hergebruikt tot nieuwe meubels. In opdracht van de gemeente Amersfoort is Van de Venne samen met circulaire maker Mariska Knol een netwerk van circulaire makers aan het opbouwen. Tot nu toe zijn er zo’n zestig makers in beeld. ‘Het idee voor deze tour is ontstaan omdat we alle circulaire makers graag willen presenteren aan de stad. Dit is een van de manieren waarop we laten zien wie de circulaire makers zijn, en wat ze doen. Deze locaties kiezen we omdat het locaties zijn waar veel makers en kunstenaars zitten.’ Via oproepjes en WhatsApp-groepen is de tour tot stand gekomen. Per locatie is er een ambassadeur van het initiatief die de tour binnen hun locatie organiseert.
Duurzaamheid
Van de Venne: ‘Als circulaire makers zien we dat zoveel grondstoffen afgedankt worden. Zodra het materiaal achter de deuren van het afvalstation komt, is het ook meteen afval. We mogen het dan niet meer weghalen. We zoeken naar oplossingen hoe materialen beter hergebruikt kunnen worden. We verbruiken meer dan de aarde kan produceren. We willen positieve verhalen vertellen, en niet met het vingertje wijzen. We willen juist die verwondering bij mensen, van “Hey, wat grappig, was dit afval? Zo ziet het er niet uit.” Dat vind ik heel tof.’
De materialen worden grotendeels op eigen houtje verzameld door de makers. Buurtbewoners komen bijvoorbeeld plastic doppen en lege shampooflessen brengen voor Inez, die daar weer fruitschalen van maakt. ‘Wij zijn ook heel erg bezig met onze eigen reststromen,’ vertelt Van de Venne. ‘Bijvoorbeeld als we zakken met zaagsel over hebben, dan sturen we een appje naar een biologische boer. Die komt dat ophalen en dan liggen de koeien uit zijn stal in ons zaagsel.’ Het circulaire proces eindigt niet met het gemaakte product, het blijft doorgaan. ‘Als ik prijskaartjes ga maken, kijk ik in mijn papierbak en maak ik ze van oude theedoosjes,’ aldus Van de Venne.
Uitdaging
De grootste uitdaging bij het maken van de circulaire producten is de verkoop. Aan een van de circulaire tafels in de werkplaats bungelt een prijskaartje: meer dan honderd euro. De eindprijzen van de producten zijn hoger dan vergelijkbare producten van de grote winkelketens, omdat alles met de hand verwerkt wordt en arbeid is duur. Van de Venne: ‘We hebben een paar pilots bij kringloopwinkels en outlets gehad. Die waren niet succesvol. Qua duurzaamheid past het perfect in het plaatje, maar qua prijzen niet.’ Het is lastig voor de makers om een plek te vinden waar ze hun producten op waarde kunnen verkopen.
Bewustzijn
Femmy de Boer is een van de makers die haar werk tentoonstelt in de Circulaire Werkplaats. Op de houten tafel voor haar ligt haar werk uitgestald: stoffen van oude lakens in lichtgroene en paarse kleuren en schilderingen van waterverf. Van bloemen en planten maakt ze inkt, waarmee ze waterverf maakt en textiel verft. De Boer vertelt: ‘Mijn drijfveer is om mensen bewuster te maken van duurzaamheid, en dat ze leren dat we hier op lokaal vlak mee bezig zijn. Als je het verhaal wil vertellen, dan moet je mensen gaan ontmoeten. Veel mensen weten niet eens dat het maken van inkt kan op deze manier. Met mijn werk en workshops hoop ik een zaadje te planten bij mensen, waardoor ze zelf ook duurzamer gaan leven.’
Een van de bezoekers is Anna Hendrikx. Terwijl ze de circulaire creaties bekijkt, wisselt Van de Venne haar kaartje met haar uit. Via het internet kwam Hendrikx de tour tegen. ‘Ik heb de meubelopleiding gedaan, en ik wil daar wat mee gaan doen. Toen ik deze tour zag, sprak het me meteen aan. We zijn net ook bij de Fabriek aan de Eem geweest. Het is heel leuk om met de makers te praten en te zien wat voor dingen er allemaal worden gemaakt. Ik voel me heel geïnspireerd.’
Tegen vier uur zitten de makers samen in werkplaats, bijpratend onder het genot van een kopje thee. Van de Venne: ‘Ik hoop dat mensen verrast zijn over wat je kan doen met afval. Ik vind het gek om het afval te noemen, want voor mij is het geen afval. Wat voor veel mensen afval is, daar kun je nog zoveel toffe dingen mee doen.’ Met de Circulaire Makers tour willen de makers een nieuw perspectief bieden: het is geen afval, maar nieuw materiaal.
