AMERSFOORT-Mannen van 80+ worden vaker dan vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie opgenomen in het ziekenhuis na een verkeersongeval. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. Onderzoeksjournalist Fleur Beumer heeft een data visualisatie van de cijfers uit 2022 gemaakt. Hierop is te zien dat er per 10.000 inwoners 44.3 mannen weden opgenomen, tegenover 14,9 vrouwen. Waarom gaat het bij Amersfoortse mannen van 80+ vaker mis dan bij Amersfoortse vrouwen van 80+ in het verkeer?
Volgens experts is het antwoord op de vraag nog niet zo makkelijk. Patrick Rugebregt van Stichting Wetenschappenlijk Onderzoek Verkeersveiligheid legt uit dat de populatie, mate van verkeersdeelname, plaats van het ongeval en registratie van de ongevallen allemaal een rol spelen. Er is dus geen simpel antwoord op de vraag, maar verschillende factoren die een rol spelen. ‘’Bij de automobilisten zien we in de hogere leeftijdsklassen dat het rijbewijsbezit onder mannen (nog) hoger is dan onder vrouwen. Dat zal de hogere verkeersdeelname voor een deel kunnen verklaren,’’ aldus Rugebregt. In een gesprek legt hij uit dat dat ook een ‘’generatiedingetje’’ kan zijn: mannen werden vroeger gezien als de hoofdbestuurder, en daarom hadden mannen vaker dan vrouwen een rijbewijs.
Naarmate mensen ouder worden, gaan hun zintuigen en reactiesnelheid achteruit. Waar een jongere bestuurder gemiddeld binnen één seconde reageert, kan dit bij ouderen oplopen tot vijf seconden. Het gehoor verslechterd, waardoor oudere mensen verkeerssignalen als fietsbellen en toeters slechter kunnen horen. Ook het evenwicht kan verslechteren, wat stabiel fietsen moeilijker maakt. Hierdoor nemen de risico’s in het verkeer toe.
Oplossing?
Nederland vergrijst en zal de steeds ouder wordende bevolking waarschijnlijk deel blijven nemen aan het verkeer. Dit kan dus voor onveilige situaties zorgen, omdat onder andere het reactievermogen naarmate de leeftijd afneemt. Wel zijn er dingen die gedaan kunnen worden om het verkeer veiliger voor de ouderen, en daarmee ook de omstanders veiliger te maken. Rugebregt van SWOV kent er al een paar.
‘’Wegen kunnen beter op ouderen worden afgestemd. Denk aan overzichtelijkere kruispunten en oversteekplaatsen in twee etappes, zodat ouderen meer tijd krijgen om verkeersinformatie te verwerken. Veiliger ingerichte fietspaden zonder paaltjes, met afgeschuinde stoepranden en duidelijke belijning verkleinen de kans op valpartijen. Een fietshelm biedt extra bescherming. Slimme technologie zoals dodehoekwaarschuwing in de auto of sensoren in het fietsstuur helpt ouderen bij verminderde bewegingsvrijheid. Tot slot kunnen speciale fietsen, zoals lage instapmodellen met een laag zwaartepunt of een zadel dat zakt bij stilstand, omvallen voorkomen en het fietsen veiliger en prettiger maken.’’
Complete cijfers
Deze dataset gaat over het aantal opnames in het ziekenhuis na verkeersongevallen. Er kan niet gecontroleerd worden of de cijfers volledig zijn, aangezien niet alle verkeersongevallen worden geregistreerd. Bij de spoedeisende hulp wordt dit wel geregistreerd. Veilig Verkeer Nederland heeft een rapport over verkeersveiligheid in Nederland in 2023 uitgebracht. Hierin staat dat ouderen van 80-85 jaar vijf keer meer kans hebben om naar de SEH te moeten bij dezelfde afstand van reizen als een lage risicogroep (45-49 jaar). Bij 85-plussers is het risico zelfs zeven keer zo groot: ‘’Waarom dat zo is vind ik moeilijk te zeggen’’, zegt een medewerker.