AMERSFOORT – Op een middelbare school in Nederland vierden leerlingen en docenten Paarse Vrijdag, een dag die in het teken staat van solidariteit met LHBTI+-jongeren. Met activiteiten zoals het uitdelen van paarse beschuitjes en een catwalk voor de docenten zette de Gender and Sexuality Alliance (GSA) zich in om bewustzijn en acceptatie te vergroten.

Toen je de school binnen liep zag je paarse vlaggentjes die door de hele school hingen. Het rook naar margarine, want de GSA leden waren al vroeg begonnen met smeren en strooien. De eerste leerlingen begonnen rond acht uur binnen te druppelen. De meeste hebben nog geen zin in een beschuitje met paarse hagelslag, want de tandjes waren net gepoetst. In de kleine pauze kwamen ze allemaal terug. Het ging zelfs zo snel dat alles op was.

Een dag van inclusie en bewustwording
Paarse Vrijdag wordt jaarlijks op veel scholen georganiseerd om aandacht te vragen voor diversiteit en acceptatie van LHBTI+-jongeren. Paarse Vrijdag ontstond in 2010 als initiatief van het COC en de Gender and Sexuality Alliance (GSA) om solidariteit te tonen met LHBTI+-jongeren. Jaarlijks dragen scholieren en docenten paars om acceptatie te bevorderen en pesten tegen te gaan. Het idee komt uit de Verenigde Staten, waar “Spirit Day” een vergelijkbare boodschap heeft. Het thema van deze dag is: “Iedereen mag zichzelf zijn.”

“Paarse Vrijdag is voor mij een dag waarop je als ally kunt laten zien dat je de LHBTIQ+ gemeenschap support,” vertelt een van de voorzitters van de GSA. “Het gaat erom dat iedereen mag zijn wie ze zijn, en vooral: zichzelf hóórt te zijn. Daarnaast willen we een veilige omgeving creëren, vooral voor brugklassers. Zodat zij weten: hé, er is een GSA. En stel dat ik ergens meezit dat te maken heeft met de LHBTI+-community, dan kan ik daar terecht.”

Activiteiten met een boodschap
De GSA organiseerde verschillende activiteiten om de boodschap van Paarse Vrijdag op een laagdrempelige manier over te brengen. “Vandaag hebben we beschuitjes met paarse hagelslag uitgedeeld en in de grote pauze een catwalk georganiseerd,” vertelt Senta Gakatd voorzitter van de GSA. “Normaal gesproken gaan we ook alle brugklassen langs, maar dat lukte dit jaar niet vanwege de planning. Toch hebben we geprobeerd zoveel mogelijk leerlingen te bereiken.”

De actie met de beschuitjes had een symbolische lading. “Sommige mensen voelen zich ongemakkelijk bij iets simpels als over een regenboogtrap lopen, omdat ze denken dat dat meteen iets over hen zegt. Maar toen we de paarse beschuitjes uitdeelden, twijfelde niemand. Iedereen dacht gewoon: lekker, een beschuitje. Het laat zien dat kleine dingen geen impact hoeven te hebben, net zoals solidariteit tonen voor LHBTI+-jongeren dat ook niet hoeft te doen,” vertelt Wouter van Schagen begeleider van de GSA.

Een persoonlijke betekenis
Voor veel leden van de GSA heeft Paarse Vrijdag een bijzondere betekenis. Senta die al vanaf de brugklas actief is in de groep, benadrukt hoeveel de GSA voor haar heeft betekend. “Ik voelde me meteen thuis toen ik lid werd. Het is een plek waar je jezelf kunt zijn en veel kunt leren, zoals hoe je voor een groep staat of gesprekken aanknoopt. Dagen zoals Paarse Vrijdag bieden een excuus om contact te maken met anderen, en dat is heel mooi. Iedereen is welkom, ongeacht je geaardheid of identiteit.”

Ook vertelt ze hoe het verschil was met vroeger. “Ik ben op 9-jarige leeftijd gevlucht uit Iran. Toen ik opgroeide in een AZC, moest ik mezelf vaak verbergen. Maar toen ik hier op school kwam, voelde ik me voor het eerst veilig. Tijdens de open dag zag ik het GSA-kraampje, en ik wist meteen: hier kan ik mezelf zijn.”

Acceptatie binnen de school
Hoewel de school bekendstaat om haar open houding, blijft er volgens de GSA werk aan de winkel. “Over het algemeen accepteren leerlingen LHBTI+-jongeren hier goed, maar groepsdruk speelt soms nog een rol,” legt meneer van Schagen uit “Sommige leerlingen maken grapjes zoals: ‘Je wordt echt gay van die paarse hagelslag.’ Dat slaat natuurlijk nergens op.”

De betrokkenheid van de schoolleiding en het personeel wordt door de GSA-leden als een belangrijke steun ervaren. “De docenten doen actief mee en dragen de boodschap uit. Dat helpt echt om een cultuur van acceptatie te creëren,” aldus een GSA lid.

Waarom Paarse Vrijdag nodig blijft
Ondanks de groeiende acceptatie blijft het volgens de GSA noodzakelijk om aandacht te blijven vragen voor solidariteit. “Zolang er pesten en non-acceptatie is, moeten we Paarse Vrijdag blijven vieren,” zegt Wouter. De dag is niet alleen bedoeld voor LHBTI+-jongeren, maar ook voor iedereen die betrokken wil zijn.

“Veel jongeren weten misschien nog niet wie ze zijn of op wie ze vallen, en dat is helemaal oké,” vult de docent begeleider aan. “Hier op school hebben ze de ruimte om zichzelf te ontdekken en te leren kennen. Dáár draait het om.”

Een boodschap van verbinding
De GSA benadrukt dat iedereen welkom is, ongeacht of ze paars dragen of niet. “Voor degenen die paars dragen: goed bezig, en een fijne Paarse Vrijdag! Voor degenen die dat niet doen: eet een paarse beschuit, pak een flyer of een sticker. Iedereen hoort erbij,” zegt Gakadt.

Paarse Vrijdag blijft een dag van hoop en verbinding. Het laat zien dat iedereen zichzelf mag zijn en biedt jongeren die dat nog niet voelen een steuntje in de rug. “Zolang we anderen kunnen helpen zich welkom te voelen, is onze missie geslaagd,” besluit de GSA.