DE BILT – In de bibliotheek van De Bilt klinkt gelach terwijl een groepje jonge kinderen aandachtig luistert naar een voorleesverhaal. Het Voorleeskwartiertje is een lokaal initiatief dat jonge kinderen op speelse wijze in aanraking brengt met boeken en (voor)lezen, iets wat steeds meer nodig is.
Voorlezen als basis voor taalontwikkeling
Leesvaardigheid is dé sleutel tot (onderwijs)succes. Deze vaardigheid is niet alleen belangrijk in het onderwijs, maar ook in de samenleving, aangezien veel informatie via lezen en schrijven wordt geleerd en verwerkt. De afgelopen jaren is er veel aandacht voor de dalende leesvaardigheid onder kinderen, vooral na het rapport van de de Inspectie van het Onderwijs, De Staat Van Het Onderwijs 2024. Dit rapport liet zien dat het leesonderwijs in Nederland is onvoldoende effectief is. 20% van de basis- en vo-scholen heeft van de inspectie het oordeel ‘onvoldoende’ gekregen en veel Nederlandse leerlingen hebben moeite met de hogere leesvaardigheidsniveaus. Ook het rapport van Onderwijsinspectie in 2022 liet niet veel goeds van zich horen. Hierin werd een afname in de leesvaardigheid van leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs ten opzichte van tien jaar geleden geconstateerd. Het rapport benadrukte ook dat zowel op school als thuis verbeteringen nodig zijn om deze negatieve trend te keren.
Voorlezen is dus niet alleen leuk, maar ook essentieel voor de taalontwikkeling van (jonge) kinderen. Annette, werkzaam bij Bibliotheek De Bilt, vertelt hoe kinderen van 0 tot 4 jaar al in aanraking worden gebracht met lezen bij het Voorleeskwartiertje. “Wij proberen leuke, maar toch ook eenvoudige boekjes aan te bieden. In die boekjes is vooral de woordenschat belangrijk en we proberen kinderen echt mee te nemen in het verhaal door een stukje spel.”
Sociale samenkomst
Naast het stimuleren van (voor)lezen, zorgt het Voorleeskwartiertje ook voor sociale samenkomst voor kind én ouder. “Het oorspronkelijke idee erachter is om te promoten dat ouders zelf gaan voorlezen,” zegt Tineke Herfs, bibliothecaresse. “Maar het is ook een ontmoetingsplek. Veel ouders met hele jonge kinderen zitten veel alleen thuis, komen niemand tegen en hebben vaak vragen over opvoeding. Hier kunnen ze hun ervaringen uitwisselen.”
Boek of scherm?
Ouders bij het Voorleeskwartiertje herkennen de uitdaging van de balans tussen schermtijd en boeken. Lennart Westening, vader van twee deelnemers, vertelt: “We hebben sinds een paar maanden minder focus op beeldschermen. Ze mogen het nog wel, maar echt minder. Ze zijn nu meer bezig met boekjes, waar dan veel plaatjes in staan. Op een gegeven moment vragen ze om de boekjes in plaats van om het scherm. Je ziet echt een groei in interesse naarmate je het meer doet.”
Jong geleerd
Niet alleen lokale bibliotheken zetten zich in voor leesbevordering, ook landelijke initiatieven zoals BoekStart moedigen ouders en verzorgers aan om al vroeg met voorlezen te beginnen. BoekStart is een landelijk leesbevorderingsprogramma dat ouders helpt om hun kinderen al op jonge leeftijd (0-4 jaar) kennis te laten maken met boeken. Het programma is een samenwerking tussen de Koninklijke Bibliotheek en lokale bibliotheken en richt zich vooral op het stimuleren van taalontwikkeling bij baby’s en peuters. Ouders kunnen bij hun bibliotheek een gratis koffertje met boekjes ophalen wanneer hun baby een paar maanden oud is.
Initiatieven zoals het Voorleeskwartiertje en BoekStart proberen lezen al op jonge leeftijd aantrekkelijk te maken.
BoekStartkoffertje in bibliotheek De Bilt
Toekomst van het Voorleeskwartiertje
De bibliotheek hoopt het Voorleeskwartiertje nog lang te kunnen voortzetten, ook met het oog op de toekomst van lezen in een steeds digitaler tijdperk. “Lezen wordt steeds belangrijker,” zegt Annette. “Het is beleving, het is intimiteit samen. Dat vind je niet op een iPad.”
Ouders en verzorgers die interesse hebben, kunnen hun kinderen gratis laten deelnemen aan het Voorleeskwartiertje bij Bibliotheek De Bilt. Het Voorleeskwartiertje heet iedereen welkom.
*Bibliothecaresse Annette wilde haar achternaam niet bekend maken. Journalist Noëlle van Russel respecteerde haar wens*
