DE BILT – Geert Wilders besluit op 3 juni 2025 op ‘X’ uit de coalitie te stappen, het kabinet valt. Een kabinet met een streng asielbeleid, kabinet Schoof 1 had het strengste ‘asielregime’ ooit, is wat Marjolein Faber zelf zegt. Dus de deuren dichtgooien op meerdere AZC’s was de bedoeling. Op vrijdag 13 juni maakt de gemeente De Bilt een besluit mogelijk een asielzoekerscentrum te openen op het Berg en Bosch-terrein. Nu met de val van het kabinet is de gemeente verdeeld tussen ‘AZC nee’ en ‘Welkom vluchtelingen’. Er wordt dus flink geprotesteerd voor het gemeentehuis in Bilthoven, al is er nog geen AZC, heeft het COA al wel een pand gekocht.

De komst van een mogelijk AZC.
De gemeente zal meewerken aan het opvangen van de 300 vluchtelingen. In 2024 besluit de gemeente al mee te werken aan een haalbaarheidsonderzoek voor het realiseren van een asielzoekerscentrum. In dit onderzoek onderzoeken ze of het haalbaar is om de 300 vluchtelingen voor 30 jaar te kunnen opvangen. Nu in 2025 is er nog steeds twijfel over het AZC, zo’n 62% van alle inwoners heeft liever geen asielzoekerscentrum. Op 27 juni nam de gemeente een motie aan om een overlegproces te starten met het COA en de inwoners van De Bilt, waarin het centrale onderwerp het AZC zal zijn. Een woordvoerder van de gemeente vertelt: “We zullen in gesprek blijven met onze inwoners, en we begrijpen dat de mogelijke komst van een asielzoekerscentrum veel emoties oproept, maar als gemeente hebben wij ook de humane taak om bij te dragen aan de opvang van vluchtelingen.” Dus of er nou werkelijk een asielzoekerscentrum zal komen is nog niet duidelijk.

Hoe heeft de val van het kabinet invloed op de AZC’s?
Voor nu zal de val van het kabinet geen gevolgen hebben voor asielzoekerscentra, het COA kan doorgaan met het opvangen van asielzoekers. Op termijn kan daar verandering in komen, maar dat zal afhangen van een nieuw kabinet. Het zal nog steeds een noodzaak blijven om verandering te brengen in de opvang van asielzoekers. Het COA wil het liefst een veilige en beheersbare opvanglocatie opstarten in De Bilt, en dat dan door zo transparant mogelijk te zijn tegenover de inwoners van de gemeente. Ook zegt het COA dat ze naast alleen opvang, ook asielzoekers begeleiden met integreren in Nederland en hen helpen een huis te vinden in een gemeente. Alleen, door een slecht beeld in de media en het land van herkomst, zijn veel mensen toch tegen een AZC in hun omgeving. Zo zeggen veel inwoners van De Bilt zich niet meer veilig te voelen als er een AZC zal komen. De aannames die gemaakt worden zijn te vroeg, volgens de gemeente. Er is nog geen vast plan gemaakt met het COA, er is nog niets vastgesteld, vertelt de gemeente. Ook zeggen ze nog niet de onderzoeken te hebben gedaan naar de impact en de veiligheid van een AZC in de omgeving.

Inwoners zijn verschillend van mening over het AZC.
Tegenstanders van het AZC vrezen voor hun veiligheid, terwijl voorstanders demonstreren in volledig witte kleding en graag de asielzoekers willen verwelkomen. De gemeente voert al sinds dat het COA het pand heeft gekocht discussie. Het pand op het Berg en Bosch-terrein zit naast allerlei zorginstellingen, en is omringd met natuur. Alleen heeft het COA nog geen plan ingediend bij de gemeente. Ze willen in het asielzoekerscentrum zo’n 300 vluchtelingen opvangen, waarvan driekwart alleen reizende mannen zullen zijn, maar ook meerdere minderjarige jongens. De vluchtelingen zullen er dan blijven voor 30 jaar. Inwoners in De Bilt zijn enorm van mening verschillend. Hoe de een tegen is vanwege de woningnood, is de ander tegen vanwege hun veiligheid. Voorstanders willen dat mensen zich meer informeren over de centra, en minder kijken op social media voor hun informatie.

Dus of er een AZC komt is nog niet duidelijk. Wel is duidelijk dat er een pand is gekocht en de gemeente gaat meewerken. Maar er zijn nog geen plannen vastgesteld en er moet nog veel onderzoek worden gedaan naar de veiligheid en impact. Wat we wel weten is dat de meerderheid van de inwoners in De Bilt het er niet mee eens is, en toch liever geen asielzoekers hebben in hun omgeving. Al ligt dat besluit niet bij hen, wordt er dus wel vanuit de gemeente en het COA een overlegproces gestart met de inwoners van De Bilt. De val van het kabinet betekent dus niet dat gelijk alle deuren sluiten of openen van de asielzoekerscentra. Wel laat het een grote kloof open voor wat er zal gebeuren met de centra en of er meer bij gaan komen in de tijd dat we zonder kabinet zijn. In De Bilt is er dus nog twijfel, ook de inwoners zijn verdeeld. Maar voorlopig is er dus nog geen besluit of het AZC in Berg en Bosch hun deuren mag gaan openen.