BILTHOVEN – Aanwezigen genieten in de Woudkapel van de documentaire ‘Kiva: The Call of The Wisdom Keepers’, een film gemaakt door Marijke Kodden en Jaap Verhoeven. Het evenement, dat donderdag plaatsvindt, brengt een combinatie van muziek, film en toespraken van gastsprekers, waarbij bezoekers worden uitgenodigd na te denken over hun relatie met elkaar en de aarde.

Een vrouw met een felgroene pilotenmuts en een geruite sjaal stapt de Woudkapel binnen, waarna ze wordt verwelkomd door het zachte spel op de ukelele dat galmt door de grote zaal. Ze neemt de flyer over de documentaire in handen. Op de afbeelding staan twee mannen die met hun voorhoofden tegen elkaar leunen, hun neuzen raken elkaar zachtjes. Terwijl ze hun ogen sluiten, valt er een zonnestraal op hun gezicht. In de sieraden en kledij die ze dragen, komen aansprekende kleuren als vuurrood en kobaltblauw naar voren. Dit ritueel wordt ook wel gezien als een manier om elkaars energie te delen. Onderaan de flyer staat de quote: ‘Het Kiva-vuur dat ons verbindt met de wereld, dat hoop brengt naar de mensheid.’

De vrouw sluit zich aan bij de honderd aanwezigen en zoekt een plek terwijl de lichten langzaam dimmen. Er begint een diavoorstelling voorin de zaal, met beelden waarin de verschillende Kiva-ceremonies zijn vastgelegd. Dit zijn bijeenkomsten die hun oorsprong vinden in Noord-Amerika, waar inheemse volkeren zich richten op het versterken van de verbinding met elkaar en met de natuur.

Na een korte introductie speelt Laura De Waard, zangeres en spiritueel kunstenaar, een van haar zelfgeschreven nummers. Ze tokkelt zacht op haar ukelele, terwijl ze de tekst zingt: ‘Van de planten en de dieren, van bossen en rivieren, met alles wat je geeft, wens ik dat je langer leeft dan ik.’

Wat is een Kiva-ceremonie nu eigenlijk? Tijdens de vierdaagse Kiva-ceremonies komen leiders van inheemse volkeren vanuit de hele wereld samen voor zowel verbinding met elkaar als met de natuur. Het is ontwikkeld door Raymundo Perez, spiritueel leider van Lakota-gemeenschap. In 1968 had hij een visioen waarin hij Moeder Aarde zag huilen door de vervreemding van de mensheid. Hij visualiseerde hoe een verzameling van mensen uit verschillende rassen samenkwamen om de aarde te helen. Dit inspireerde hem om Kiva-ceremonies op te richten.

Momenten voor het begin van de documentaire, zijn de bezoekers volop aan het bespreken wat ze kunnen verwachten en wat deze film hen zal brengen. Helen Rams, bezoekster van de avond, vertelt dat ze erg benieuwd is naar wat ze zal leren over de inheemse culturen en hun connectie met de aarde.

In de documentaire komt het verschil in mentaliteit tussen de materialistische en de spirituele samenleving veel naar voren. Milo Yellowhear, raadpleger van de Lakota-gemeenschap, een inheems volk uit Noord-Amerika, zegt hierover: ‘Er zit geen spiritualiteit in plastic; de spiritualiteit komt van de natuurlijke aarde waar we in leven. We moeten ons herinneren dat de aarde de mens niet nodig heeft, maar de mens wel de aarde.’ Helen Rams deelt hierin zijn visie. Ze gelooft dat de mens zich verliest door de focus te leggen op zijn eigen ego.

Het evenement wordt afgesloten met een lied dat gaat over het respect dat men moet hebben voor de aarde. De hele zaal wordt uitgenodigd om mee te dansen. Op het ritme van de sambaballen beweegt de zaal harmonisch in een deinende dansbeweging. Willem Koning, een van de gastsprekers van de avond, die zijn roots heeft liggen in de inheemse stam Kalina uit de Cariben, wil met dit lied de bezoekers laten zien dat er veel meer diepgang zit in de natuur dan de mens beseft.  ‘Een boom is een complete levensgemeenschap, de takken, de top zijn gemeenschappen op zichzelf die van elkaar afhankelijk zijn en met elkaar verbonden zijn.’

Na afloop zijn er verschillende visies op het bestaan van de Kiva. Zo zegt Anne, een van de bezoekers die zelf al een paar keer naar de Kiva-ceremonie is geweest: ‘Niet iedereen is opgegroeid met het idee dat alle mensen gelijk zijn. Door de Kiva gaan mensen echt voelen dat we in essentie hetzelfde zijn. Veel gedoe hoeft er dan ook helemaal niet te zijn.’

Een andere bezoeker, die er blanco inging en nog niets hiervan afwist, heeft een meer kritische blik op het bestaan van de Kiva. ‘Of het in de wereld beklijft, heb ik tijdens de film veel over zitten nadenken. Is het sterk genoeg of wordt het niet gewoon weggewuifd als iets van weinig betekenis?’ zegt ze.

Verslaggever Lynn bezocht de Woudkapel in Bilthoven om een reportage te maken over de documentaire kiva, geregisseerd door Marijke Kodden. In haar interview met de filmmaakster stond de vraag centraal: “Wat is het doel van deze documentaire?”