Sta jij wel eens stil bij hoe duurzaam je bent? Sta je ook wel eens stil bij hoe duurzaam het huis is waar je in woont? Duurzaamheid in de bouwsector is een thema dat steeds meer op de voorgrond komt. Bouwers gebruiken elektrische bouwmachines, reduceren hun CO₂-uistoot waar mogelijk en hebben groene initiatieven om te compenseren voor hun ecologische voetafdruk. Maar hoe duurzaam is de bedrijfsvoering van de bouwsector al en wat moeten bouwers daarover rapporteren in hun jaarverslagen? Wij zochten het uit.

Visualisatie 1

Vanuit de minor Datavisualisatie en Infographics van de Hogeschool Utrecht kregen wij de opdracht om voor Cobouw uit te zoeken en te visualiseren hoe duurzaam de bouwsector is. Cobouw is een onafhankelijk vakblad dat analyses en data uit de bouwsector publiceert. Elk jaar publiceren zij de Cobouw50, een ranglijst met daarin de grootste bouwbedrijven van Nederland. De redactie van het vakblad vroeg zich het volgende af: zijn de grootste bouwers van Nederland (de bouwbedrijven in de Cobouw50) ook de duurzaamste bouwbedrijven van Nederland?

Visualisatie 2

Met deze onderzoeksvraag in ons hoofd zochten wij in de jaarverslagen van de bouwers naar data over de duurzaamheid van het bedrijf. Uiteindelijk maakten wij drie visualisaties over het thema duurzaamheid in de bouwsector. Cobouw liet ons in hun opdracht vrij om zelf te bedenken hoe wij de data wilden visualiseren, op de voorwaarde dat het gepubliceerd kon worden op hun website. Uiteindelijk hebben we de vorm van drie losse visualisaties gekomen, omdat de redactie dan tekst om de visualisaties heen kan zetten en de lezer in één oogopslag ziet welke visualisatie bij de tekst hoort.

De eerste visualisatie gaat over het Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Vanaf kalenderjaar 2024 moeten bedrijven hierover rapporteren in hun jaarverslagen. Om het geheugen van de lezer op te frissen hebben we een tijdlijn gemaakt met alle belangrijke data rondom het CSRD erin. De tweede visualisatie gaat over de uitstoot van de bouwers tegenover de omzet die zij in 2022 hebben behaald. In deze visualisatie is het antwoord te zien op de hypothese dat een bedrijf dat meer omzet draait ook een hogere CO₂-uitstoot heeft. De laatste visualisatie gaat over het tijdsbestek dat de bouwers nodig hebben om volledig klimaatneutraal te worden.

Visualisatie 3

Uit de visualisaties die wij hebben gemaakt, is niet direct een duidelijk antwoord op de hoofdvraag te halen. Echter, tijdens ons onderzoek kwamen wij erachter dat dit onderzoek net te vroeg plaatsvindt. Volgens het CSRD moeten de bouwers uit de Cobouw50 vanaf 2024 rapporteren over hun duurzaamheid. Dit onderzoek ging over de jaarverslagen van 2022, dus twee jaar voordat de verplichting in gaat. Wat we hebben gemaakt is een mooie opzet voor de toekomst. Cobouw kan de komende jaren eenzelfde soort visualisatie maken over de duurzaamheid van de jaren die komen, zodat er op den duur te zien is wat de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid in de bouwsector zijn.

—

Verantwoording

Bij het samenstellen van deze blog kozen wij bewust voor bedrijven die een hoofdstuk wijdden aan duurzaamheid in hun jaarverslagen. Deze keuze was gebaseerd op de overtuiging dat bedrijven die transparantie en aandacht voor duurzaamheid tonen niet alleen verantwoordelijk handelen, maar ook een inspiratiebron zijn voor anderen in de zakenwereld. In deze verantwoording willen we de redenen achter deze keuze toelichten en de meerwaarde ervan voor de lezer benadrukken. 

Duurzaamheid is een thema dat in de hedendaagse maatschappij steeds belangrijker wordt. Het heeft niet alleen betrekking op milieubewuste praktijken, maar ook op sociale en economische aspecten. Bedrijven die zich bewust zijn van hun impact op het milieu en op de maatschappij, dragen bij aan een duurzame toekomst. Door bedrijven te selecteren die dit besef in hun jaarverslagen laten zien, wilden we een bijdrage leveren aan het vergroten van het bewustzijn rondom duurzaamheid. 

Maar hoe keken wij dan in de jaarverslagen van de bedrijven? Welke groepering maakten we om duurzaamheid in de bouwsector te onderzoeken? We verdeelden de jaarverslagen uiteindelijk onder in jaarverslagen waarvan het bestuur verslag ter inzage lag bij de vennootschap, jaarverslagen waar geen informatie over duurzaamheid in staat, waar amper informatie in staat, waar ruim informatie in staat en de jaarverslagen waar veel informatie in staat. Onder verslagen die “amper informatie” bevatten, verstaan we jaarverslagen met één à twee zinnen over duurzaamheid. De bedrijven die “ruim rapporteren” over duurzaamheid zijn bedrijven die een alinea toegewijd aan duurzaamheid in hun jaarverslag hebben. De groep die we uiteindelijk kozen om te visualiseren is de groep die “veel informatie” over duurzaamheid in hun jaarverslag hebben. We classificeerden de bedrijven als “veel informatie” wanneer ze een volledig hoofdstuk in hun jaarverslag aan duurzaamheid wijdden.  

Een bedrijf dat een specifiek hoofdstuk in het jaarverslag wijdt aan duurzaamheid, toont niet alleen transparantie maar legt ook verantwoording af over duurzaamheidsprestaties van het bedrijf. Deze openheid over milieuvriendelijke initiatieven, sociale verantwoordelijkheid en ethisch ondernemerschap is een teken van betrokkenheid bij positieve verandering. Om deze reden hebben wij voor deze bedrijven gekozen.