Voor het doel om CO2-neutraal in 2030 te zijn, is Edwin van Stralen teamleider Interne Logistiek en Afvalmanagement, met zijn team gaan kijken naar de mogelijkheden. Na zeven jaar gebruiken ze bij het UMC Utrecht de Sterilwave: een machine die specifiek ziekenhuisafval met microgolven ontsmet en vermaakt tot kleine deeltjes.

Edwin van Stralen is verantwoordelijk voor de afval verwerking in het UMC Utrecht. In het UMC Utrecht zijn er verschillende stromen afval, ook stromen die niet zo makkelijk te verwerken zijn. Bijvoorbeeld Specifiek Ziekenhuis Afval (SZA). SZA is afval wat is besmet en met extra aandacht moet worden vervoerd. Er kunnen virussen en bacteriën inzitten. In de ziekenhuizen in Nederland is dit afval altijd verbrandt, niet heel milieu vriendelijk zou je zeggen.

‘’Specifiek ziekenhuisafval (SZA) is ziekmakend afval. Het is niet chemisch, maar biologisch ziekmakend. ‘’

‘Een jaar of zes geleden zei de raad van bestuur tegen ons, ‘’Circulariteit en CO2-reductie worden onze speerpunten. Edwin, ga ermee aan de slag.’’ Toen hebben wij als facilitair bedrijf gekeken, wij zijn verantwoordelijk voor de afval verwijdering. Afvalvrij gaat niet lukken, dat is natuurlijk het mooiste in circulariteit maar in een ziekenhuis gaat dat niet lukken. Toen hebben we gekeken, wat zijn onze stromenafval die impact hebben, hier gaat het voornamelijk om volume. Het grootste deel is niet-specifiek ziekenhuisafval, dat is hetzelfde als huishoudelijk afval wat je thuis hebt. Sinds dit afval in meerdere sectoren zit was ons vermoeden dat de markt daar wel mee aan de slag ging, en wij volgen deze markt. Dat heeft ertoe geleid dat ongeveer een kwart van ons niet-specifiek ziekenhuisafval doormiddel van bronscheiding eruit is gehaald.’

‘We zagen dat we veel specifiek ziekenhuisafval hadden, ongeveer een klein 10% van het totaal. De kans dat de markt zich hierop gaat werpen, is niet zo groot. Dus we moeten zelf aan de slag. We zijn een aantal stadia doorgegaan. Zo hebben we eerst gekeken, wat zegt het overheidsbeleid hierover? Zij gaven aan dat we het gewoon moesten verbranden, maar daar gaan we niet circulair van worden. Samen met het Radboud Nijmegen, hebben we aan Rijkswaterstaat een brief gestuurd. Wij gaven aan het niet eens te zijn met het beleid, het zou ook op andere manieren moeten kunnen. Daar gaven ze ons gelijk in, waardoor ze het beleid hebben aangepast. Dit heeft wel anderhalf jaar geduurd.’

Samen met het UMC heeft Edwin marktoriëntatie uitgevoerd, om te kijken wat er mogelijk is met de verwerking van SZA. Zo ontdekten ze dat in het buitenland al op een hele andere manier SZA wordt verwerkt. ‘In Frankrijk is het beleid in de jaren 80 al veranderd, waardoor er een markt is ontstaan om specifiek ziekenhuisafval anders te verwerken. Er zijn drie technieken. Sterilisatie met chemie, stoom, of magnetron techniek. Wij hebben gekozen voor de magnetron techniek.

‘’Met de magnetron techniek wordt het afval vermalen en gesteriliseerd met microgolven, zoals in een magnetron.’’

Op de CleanMed, een internationaal congres voor duurzame zorg zijn ze een leverancier tegengekomen die een apparaat kon leveren, de Sterilwave. De leverancier uit Frankrijk heet Bertin en werkt samen met het Nederlandse bedrijf SimpleComply, waar UMC Utrecht de Sterilwave van heeft gekocht. Zij zijn op dit moment de enige klant van dit apparaat in Nederland.

‘’SimpleComply is een bedrijf dat apparaten levert die innoverend zijn in de gezondheidszorg’’

‘Nadat we het apparaat hebben gekocht zijn we een proef gaan doen, waar we van hebben geleerd. Dat ging eigenlijk heel goed, er kwamen een paar punten uit. Eén van deze punten was gewichtsreductie en volume reductie, wel tot 40 procent volumereductie, veel meer dan we geschat hadden.’

Doordat zij nu een proef hebben gedaan met de Sterilwave zijn er ook erachter gekomen dat er een extra filter in het apparaat moest worden geplaatst, om de stukjes zachte plastic op te vangen zodat dit niet in de lucht verspreid. Waarschijnlijk hebben vorige ziekenhuizen dit apparaat al jaren staan, zoals in Frankrijk, en waren ze zich hier niet bewust van. Na een kleine proef erachter aan om te kijken of de filter zijn werk deed, wat het deed, hebben ze de definitieve vergunning gekregen.

Ze zijn bij het UMC Utrecht positief over de Sterilwave. Al het afval wat wordt verwerkt in de Sterilwave wordt uiteindelijk circulair, ze zetten het restafval in als zaagselvervanger. Op dit moment verwerken ze alleen maar een deel van al het SZA, ongeveer 30%. Om meer te verwerken is extra voorbereiding nodig en een grotere machine.

‘Andere ziekenhuizen hebben ook interesse. We hebben natuurlijk samen met het Radboud in het begin gekeken naar andere opties, en zij zeggen nu ook ‘’de Sterilwave, dat is een mooie optie’’. De Isala kliniek in Zwolle is er ook serieus naar aan het kijken, en er waren veel meer ziekenhuizen die vorige week bij een conference ook interesse hebben getoond.’