Het kleurrijke gebouw van Beeld & Geluid is voor veel Hilversummers een bekend gezicht. Maar diep onder het gebouw bevind zich een schat aan audiovisuele geschiedenis? Oud-omroepmedewerker Vera van Brakel kent deze archieven als geen ander. Met een carrière in de media en een echtgenoot die 42 jaar bij de omroep werkte, ademt ze radio en televisie. Tegenwoordig neemt ze bezoekers mee op een rondleiding door de ondergrondse depots van Beeld & Geluid, waar de geschiedenis van de Nederlandse media te zien is. ‘Ik kan me niet voorstellen dat je in Hilversum woont en hier nog nooit bent geweest,’ zegt zij stellig.

Wat maakt het depotbezoek zo bijzonder?

‘In de depots ligt de audiovisuele geschiedenis van Nederland opgeslagen. Alles wat met radio en televisie uit het verleden te maken heeft, vind je hier terug. Dat is niet alleen fascinerend voor mediaprofessionals, maar ook voor het brede publiek. We zeggen altijd: het is niet bij ons begonnen. Wij staan op de schouders van onze voorgangers. Hier kun je letterlijk zien welke apparatuur zij gebruikten: oude microfoons, camera’s en radio’s. Veel bezoekers herkennen objecten uit hun eigen jeugd en worden overvallen door nostalgie. ‘Deze radio stond bij mijn opa of oma thuis,’ hoor ik vaak.’

Waarom zouden juist Hilversummers het depot moeten bezoeken?

‘Veel Hilversummers kennen het gebouw van buiten. Maar de binnenkant, het Mediamuseum en vooral de depots, kennen ze vaak niet. Dat is zonde! Het gebouw zelf is al een bezoek waard vanwege de prachtige architectuur, maar de echte pareltjes liggen verborgen onder de grond. Hilversum is de mediastad van Nederland en alles wat hier ligt, heeft daar een directe link mee. De apparatuur waarmee iconische programma’s zijn gemaakt, werd hier gebruikt. En dat is iets waar mensen uit Hilversum trots op moeten zijn.’

Wat kunnen bezoekers verwachten tijdens de rondleiding?

‘Ik begin altijd met een korte uitleg over het gebouw en de kleurrijke gevel, ontworpen door Jaap Drupsteen. Daarna dalen we af naar de depots, die zich op verschillende niveaus onder de grond bevinden. We starten op min 5, waar het slechts 12 graden is. Dat maakt meteen indruk op de bezoekers! Vervolgens lopen we langs de verschillende depots en vertel ik over de objecten die er te zien zijn. Ik zeg altijd: het wordt per verdieping leuker. We beginnen met geluidsbanden, wat nog vrij abstract is, maar eindigen bij het demonstratiedepot, waar je allerlei oude radio’s, televisies en zelfs décorstukken kunt zien.’ 

Zijn er specifieke objecten in het depot die een directe link hebben met Hilversum?

‘Eigenlijk heeft alles wat hier ligt een link met Hilversum, want de stad is het hart van de Nederlandse media. Veel van de apparatuur en objecten die we bewaren, zijn in Hilversumse studio’s gebruikt. Denk aan camera’s en microfoons waarmee iconische televisieprogramma’s zijn opgenomen. We hebben zelfs een speciale herdenkingshoek ingericht voor Ron Brandsteder na zijn overlijden, iets wat veel Hilversummers zal aanspreken, omdat hij veel voor Hilversum heeft betekend.’ Ron Brandsteder was jaren te horen op de radiozender Hilversum 3, waardoor veel mensen in Hilversum vaak naar hem hebben geluisterd.

Welke reacties krijgt u van bezoekers?

‘Eigenlijk altijd positieve! Oudere bezoekers herkennen veel uit hun jeugd, zoals radio’s en televisies die zij vroeger thuis hadden. Jongere bezoekers vinden weer andere dingen interessant, zoals Karbonkel van Het Klokhuis of Flip de Beer die te zien zijn in het demonstratiedepot. Iedereen vindt wel iets waarmee ze een persoonlijke connectie hebben. Soms wordt er na afloop zelfs geklapt, en dat is natuurlijk een geweldig compliment.’

Zijn er objecten die altijd sterke reacties van bezoekers oproepen?

‘Absoluut! Bijvoorbeeld de oude televisiecamera’s die in de jaren ’60 en ’70 werden gebruikt voor live-uitzendingen. Mensen realiseren zich dan hoe omslachtig televisie vroeger werd gemaakt. Ook de bandrecorder van Willem Duys trekt vaak aandacht – hij was tenslotte een televisie-icoon. En natuurlijk de oude radio’s: ik heb een keer een bezoeker gehad die geëmotioneerd raakte bij een specifieke radio, omdat zijn vader daar vroeger altijd naar luisterde. Dat soort momenten maken dit werk zo bijzonder.’

En u zelf? Heeft u een favoriet object in het depot?

‘Ja, in het radiodepot staat een prachtig oud radiotoestel. Het is echt een meubelstuk, met sierlijke pootjes en een klassieke uitstraling. Ik zou het zo in mijn woonkamer willen zetten! Daarnaast heb ik een persoonlijke band met de koffer van Theo Koomen. Mijn man heeft veel met hem samengewerkt, dus dat object roept bijzondere herinneringen op.’

Tot slot: als u één reden zou moeten noemen waarom iedere Hilversummer een rondleiding door het depot zou moeten volgen, wat zou dat dan zijn?

‘Omdat het niet te bevatten is dat je in Hilversum woont en nog nooit binnen bent geweest bij Beeld & Geluid! Dit gebouw is iconisch, niet alleen vanwege de media, maar ook vanwege de architectuur en de collectie. Iedere Hilversummer zou het van binnen en buiten moeten zien, al is het maar één keer.