De egelopvang Midden-Nederland, gevestigd in Hilversum, speelt een onmisbare rol in het opvangen van gewonde, zieke of verweesde egels en andere wilde dieren. Toch dreigt de opvang in de problemen te raken door een steeds nijpender tekort aan financiële middelen. Inwoners en betrokkenen maken zich zorgen over de gevolgen, niet alleen voor de dieren, maar ook voor de samenleving. 

Wettelijke plicht, geen financiële steun 

“Wettelijk zijn burgers verplicht om een dier in nood te helpen, maar gemeenten of overheden zijn niet verplicht om opvangcentra financieel te ondersteunen,” legt Patricia Berk uit, bestuursvoorzitter van de egelopvang. “Dat is een rare discrepantie. Als je een egel of vogel in nood vindt, dan kún je in theorie naar de dierenarts, maar die kosten zijn veel hoger en de dierenarts heeft geen geschikte voorzieningen voor wilde dieren.” 

De opvang draait grotendeels op vrijwilligers en donaties. “Er zijn een paar mensen die hun vrije tijd opofferen voor deze dieren. Daarmee ‘werkt het systeem’ voor de buitenwereld, maar in werkelijkheid leggen we de financiële last neer bij een handjevol betrokkenen.” 

Zonder opvang meer euthanasie 

Volgens Berk is het wegvallen van opvangmogelijkheden desastreus. “Een dierenarts kan een vogel of egel niet zomaar houden. Er is besmettingsgevaar, er is geen verblijf, geen revalidatieproces. Dan worden dieren die eigenlijk nog geholpen kunnen worden, gewoon ingeslapen. En dat is niet nodig. Egels blijven hier soms weken om te herstellen en kunnen daarna weer terug de natuur in.” 

De maatschappelijke rol van de opvang wordt vaak onderschat, zegt ze. “Wilde dieren spelen een cruciale rol in het ecosysteem. Egels eten insecten, ruimen kadavers op, en verspreiden zaden. Als die kringloop stopt, heeft dat gevolgen voor iedereen.” 

Geen aandacht vanuit de gemeente 

Dat beeld wordt gedeeld door bewoners. Doris Plomp, inwoner van Hilversum, kent de opvang van verhalen via haar moeder, die bij de dierenambulance werkt. Zelf bracht ze ooit twee jonge egels, Kerel en Jacob, naar de opvang. 

“Maar verder hoor ik er eigenlijk nooit iets over,” vertelt ze. “Rondom school of vrienden gaat het er niet over. Ik denk dat er weinig aandacht aan besteed wordt door de gemeente.” 

Dat gebrek aan zichtbaarheid vindt Doris zorgelijk. “Het is echt zielig als gewonde dieren niet geholpen kunnen worden. Een egel krijgt sowieso al minder aandacht dan een hond of kat. Misschien moet er meer geadverteerd worden, zodat mensen weten waar ze kunnen doneren.” 

Een stille crisis 

De opvang krijgt jaarlijks zo’n 1200 egels binnen – en dat is alleen in Hilversum en omstreken. “Stel dat wij zouden stoppen, dan kunnen die dieren nergens heen,” zegt Berk. “Wat vertel je dan aan je kinderen? ‘Laat het dier maar lijden’? Dat is toch geen beschaving? Ik geloof dat als je niet lief kunt zijn voor dieren, je dan ook moeite hebt om liefde te geven aan anderen.” 

Hoewel er enige vooruitgang is, bijvoorbeeld doordat gemeenten steeds meer openstaan voor overleg, blijft structurele financiering uit. “We zien dat lage overheden natuur en dierenzorg serieuzer nemen dan vijf jaar geleden,” zegt Berk hoopvol. “Maar de continuïteit hangt af van mensen kunnen binden op lange termijn. Vrijwilligers wisselen vaak, en zonder vaste krachten is het moeilijk om stabiel te blijven.” 

Toekomst van de opvang 

Berk is niet pessimistisch, maar realistisch. “Alles wordt duurder, mensen hebben minder tijd voor vrijwilligerswerk. We zullen binnen vijf jaar echt moeten zoeken naar manieren om dit vol te houden. Toch geloof ik in de kracht van maatschappelijke betrokkenheid. Mensen willen helpen, ze hebben soms alleen een duwtje nodig.” 

De egelopvang is dus meer dan een noodvoorziening voor zieke dieren: het is een symbool van medemenselijkheid, verantwoordelijkheid en verbondenheid met de natuur. 

Wat kun jij doen? 

Volgens Doris ligt de oplossing deels bij het publiek: “Mensen moeten weten waar ze kunnen doneren. Als er geen subsidies zijn, dan moet je via acties en campagnes mensen mobiliseren.” 

De egelopvang Midden-Nederland hoopt dan ook dat inwoners van Hilversum en omliggende gemeenten hun steun willen betuigen, in de vorm van geld, tijd, of aandacht. Want zoals Berk stelt: “We kunnen niet zeggen dat we een beschaafde samenleving zijn, als we gewonde dieren op straat laten sterven.”