HOUTEN – Jennifer Koorenhof is regiomanager bij Hups Respijtzorg Thuis, een organisatie die mantelzorgers ondersteunt in de provincie Utrecht, waaronder Houten. Dagelijks ontvangt ze telefoontjes van overbelaste mantelzorgers die te laat om hulp vragen. “Vaak zoeken ze pas ondersteuning als ze zelf klachten krijgen of vastlopen,” vertelt ze. Respijtzorg is juist bedoeld om dat te voorkomen, maar veel mantelzorgers wachten te lang met het inschakelen van hulp.

Haar motivatie om dit werk te doen, komt voort uit een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. “Veel mensen kunnen niet naar een verpleeghuis of hebben geen netwerk om hen te ondersteunen,” zegt Koorenhof. Ze ziet dat mantelzorgers vaak te lang doorgaan, waardoor ze uitgeput raken. “Ik vind het belangrijk dat er ondersteuning is, zodat mensen niet pas hulp vragen als het te laat is.”

‘Sommigen mantelzorgers raken volledig geïsoleerd’

Koorenhof werkt niet alleen vanuit haar kantoor in de Utrechtse Heuvelrug, maar bezoekt ook mantelzorgers en zorgvragers thuis. Tijdens deze huisbezoeken ziet ze hoe zwaar de zorg soms op mensen drukt. “Soms kom ik binnen bij mensen die al jaren voor hun partner zorgen zonder hulp van buitenaf,” vertelt ze. “Je merkt dan de vermoeidheid en het isolement.”

Eenzaamheid speelt een grote rol. “Ik ontmoet mensen die nauwelijks nog sociale contacten hebben omdat ze fulltime voor een naaste zorgen,” zegt Koorenhof. “Ze voelen zich verantwoordelijk en willen hun dierbare niet alleen laten, maar vergeten daarbij zichzelf.” Tijdens haar bezoeken probeert ze niet alleen praktische hulp te bieden, maar ook een luisterend oor. “Soms is het delen van hun verhaal al een enorme opluchting.”

Deze persoonlijke benadering helpt om vertrouwen op te bouwen en de drempel voor het accepteren van hulp te verlagen. “Door bij mensen thuis te komen, krijg ik een beter beeld van hun situatie en kan ik zorg op maat aanbieden,” legt Koorenhof uit.

Grote vraag naar ondersteuning in Houten

De behoefte aan mantelzorgondersteuning in Houten is groot. “Ik word dagelijks gebeld door mensen uit Houten die informatie of advies willen.” “De zorgvraag is hier echt hoog,” vertelt Koorenhof. De gemeente Houten speelt hierin een belangrijke rol. “Houten is een van de weinige gemeenten die echt een budget vrijstelt voor inwoners die zorg nodig hebben. Dat is heel belangrijk, want niet iedereen kan particuliere zorg betalen.”

Volgens Koorenhof is geld een van de drempels waardoor mantelzorgers geen hulp vragen. “Als je alles uit eigen zak moet betalen, is dat voor veel mensen bijna onmogelijk. Dan blijven ze doorgaan, zelfs als ze eigenlijk niet meer kunnen.”

Schaamte en verantwoordelijkheidsgevoel

Toch zijn het niet alleen de kosten die mantelzorgers tegenhouden. “Veel mensen schamen zich om hulp te vragen,” zegt Koorenhof. Vooral partners die al jaren voor hun zieke man of vrouw zorgen, willen het vaak zelf blijven doen. “Ze voelen zich verantwoordelijk en denken: dit moet ik kunnen. Maar op een gegeven moment lukt dat niet meer.”

Ook kinderen die voor hun ouders zorgen, lopen hier tegenaan. “Het voelt soms alsof het erbij hoort, alsof ze die zorg niet uit handen mogen geven. Maar dat zorgt ervoor dat ze steeds verder over hun eigen grenzen gaan.”

Soms komen mantelzorgers pas in actie als ze het zelf niet meer volhouden. “Dan krijg ik een telefoontje van iemand die al jarenlang voor zijn partner zorgt en nu zelf gezondheidsproblemen krijgt. Dat is precies wat wij willen voorkomen.”

‘Respijtzorg vooral voor ouderen met een klein netwerk’

Volgens Koorenhof maken vooral ouderen gebruik van respijtzorg, met name degenen die een klein netwerk hebben en geen kinderen of familie in de buurt. “Zij leunen volledig op hun partner en komen op een punt dat het niet meer gaat.”

De eerste keer dat mantelzorgers hulp accepteren, is vaak spannend. “Het voelt gek om iemand anders de zorg over te laten nemen, maar uiteindelijk zijn ze enorm dankbaar.” Mantelzorgers die gebruik maken van respijtzorg, ervaren vaak meteen verlichting. “Soms hebben mensen het maar één keer nodig, zodat ze een dagje weg kunnen. Anderen krijgen structureel één dag per week hulp. Die dag even alles loslaten maakt een enorm verschil.”

Maar niet iedereen weet waar ze moeten beginnen. “Sommige mantelzorgers weten gewoon niet waar ze hulp kunnen vinden. De gemeente Houten doet dat nu beter door inwoners te informeren, maar het blijft een uitdaging.”

De juiste mensen vinden

Ook aan de kant van de zorgverleners is het soms lastig. “Wij willen altijd de juiste mensen inzetten,” zegt Koorenhof. “Het moet persoonlijk klikken. Mensen moeten zich veilig voelen bij degene die hen helpt. Dat is een uitdaging, maar ook wat ons werk zo belangrijk maakt.”

Daarnaast is er niet altijd genoeg capaciteit. “In Houten is er gelukkig een sterk netwerk van dienstverleners, maar in sommige regio’s is het lastiger om de juiste mensen te vinden.”

Niet wachten tot het te laat is

Haar belangrijkste advies aan mantelzorgers: wacht niet te lang. “Veel mensen denken dat ze het nog wel even volhouden, maar op een gegeven moment lukt dat niet meer. Dan is de stap om hulp te vragen vaak nog moeilijker.”

Volgens haar is Houten een zorgzame gemeenschap. “Mensen kijken hier naar elkaar om, en dat zie je terug in de manier waarop mantelzorgers voor hun naasten zorgen. Ik wil mantelzorgers meegeven dat ze niet alles alleen hoeven te doen. Hulp vragen is geen teken van zwakte, maar juist van kracht. Respijtzorg kan ervoor zorgen dat je de zorg langer volhoudt zonder zelf overbelast te raken.”