Johan van der Berg (54) is grafisch vormgever en daarnaast eigenaar van de platenzaak De Groeverij in Houten. Hoewel hij een groot deel van zijn tijd met platen bezig is, ziet hij zichzelf niet als een enorme kenner of verzamelaar. Voor hem zijn platen vooral een middel om connecties aan te gaan, mensen te ontmoeten en ondernemerschap te tonen.
Acht jaar geleden had ik thuis een stuk of 200 à 300 platen staan. Dat is voor een platenliefhebber best bescheiden. Gewoon leuk af en toe wat draaien en af en toe een plaat in een kringloop kopen. In een van die kringlopen kwam ik een vrouw tegen, mevrouw Post uit Driebergen. Zij had thuis 1500 platen staan van haar overleden man en vroeg aan mij of dat niet iets voor mij was, omdat ze er graag van af wilde. Lang verhaal kort: ik heb die platen toen gekocht en opeens had ik er bijna 2000 in huis. Dat was voor mij eigenlijk het signaal dat ik er ook wat anders mee kon doen.
Vervolgens kwam ik in een proces. Ik vroeg mezelf af: wat wil ik? En wat willen deze platen me nou zeggen? Ze stonden thuis in de weg, allemaal bananendozen vol. Toen zag ik dat dit winkelpandje vrij zou komen te staan. Daar zat toen nog een winkel met printerbenodigdheden. Ik ben een keer binnen gaan kijken en ik denk dat ik het toen ben gaan doen, omdat ik het me echt kon voorstellen.
Ik ben mijn winkel in Houten begonnen voor de uitdaging, maar ook voor het gemak. Ik loop hier in tien minuten heen, dus ik kan het makkelijk combineren. Ik ken wat mensen in de buurt en kan ook gewoon even met de auto een voorraadje brengen. Mensen zeggen weleens tegen me dat ze het een leuke winkel vinden, maar dat ik het beter in Utrecht had kunnen doen. Toch vind ik het leuk om die lokale ondernemer te zijn, ook al is het winkelklimaat hier niet per se makkelijk. Ik denk dat het meer lef toont om het hier in Houten te doen, maar dat lef heeft me ook veel gebracht. Zowel de winkel als ik zijn met de toenemende interesse in platen sinds het begin stap voor stap gegroeid.
Ik ben zeven jaar geleden begonnen en zit zelf met de winkel ook in een groeiproces. Dat loopt misschien wel een beetje gelijk op met hoe platen weer populair zijn geworden. Aan de ene kant komt dat denk ik door een krachtige industrie, een marketingmachine die ervoor zorgt dat mensen iets willen hebben. Maar er zijn ook gewoon veel mensen die het leuk vinden om platen te zoeken, te kopen en te draaien. In de winkel komen allerlei mensen: man, vrouw, jong en oud. Het zwaartepunt ligt heus wel op mannen en ouder publiek, maar ik zie ook jongeren. Artiesten zoals Taylor Swift, Billie Eilish en Harry Styles hebben echt wel mensen naar de platenzaak getrokken, op dat soort namen komen vooral jongeren af. Ik moet ook eerlijk zeggen dat dat vaak hele mooie, verzorgde producten zijn waarvan ik me best kan voorstellen dat je ze wil hebben. Het is toch een mooi teken van een artiest, echt iets fysieks.
Terwijl we platen van die grote artiesten verkopen, organiseer ik ook kleinschalige concerten en af en toe een open podium om kleinere artiesten aandacht te geven. We kunnen hier in de winkel zo’n 30 stoelen kwijt en dan verkopen we wat kaartjes. Er treedt een mix op van mensen uit de buurt die wat kunnen, vaak met eigen materiaal, omdat ik dat belangrijk vind, en artiesten waarmee ik in contact kom, omdat ik tegenwoordig ook meer in muzikale netwerken zit. Mensen die hier hebben gespeeld, brengen me dan bijvoorbeeld weer in contact met andere artiesten.
Onlangs speelde hier Burning Hell, een band uit Canada. Ze waren op een kleinschalige Europese tour en namen contact op: hé, we horen dat je bij jou goed kan spelen. Als het geld klopt en er genoeg interesse is, dan doen we het. Ik vind het belangrijk dat kleinschalige artiesten, die soms heel groots kunnen zijn, een plek hebben om Houten te bereiken. Dat die artiesten aandacht en enthousiasme krijgen. Maar ook dat de evenementen De Groeverij zichtbaar maken en profileren. Ik vind het belangrijk om mensen te laten zien wat ik waard ben en wat ik belangrijk vind. Een van mijn regels is ook dat ik in die zin mijn eigen graadmeter ben; ik moet het zelf ook leuk vinden om naar deze winkel te komen. Als dat niet het geval is, zie ik dat als een signaal.
In de toekomst hoop ik nog meer bereik en aanloop te creëren. Het gaat niet slecht, maar het zou mooi zijn als ik nog meer mensen bereik. Ik hoor toch nog vaak: ik wist niet dat je hier zat. Dan wordt het toch nog ontdekt. Maar ik denk ook dat het belangrijk is om constant te blijven en niets te geks te doen. Ik wil het niet forceren. Als iemand hier komt en een goede indruk krijgt, vind ik dat voldoende.
