HOUTEN – Bijna één op de vijf winkelpanden in het centrum van Houten staat leeg. Daarmee scoort Houten het slechtst van alle onderzochte winkelgebieden in de regio. Gemeente en vastgoedeigenaar Altera grijpen nu in met ingrijpende plannen: winkels maken plaats voor woningen, het centrum wordt groener en compacter, en bewoners en ondernemers worden nadrukkelijk betrokken bij de herontwikkeling.
De leegstand hoog, maar volgens gemeente vooral geconcentreerd en tijdelijk. In het centrum van Houten staat volgens recente cijfers van onderzoeksbureau Locatus 17,2% van de winkelpanden leeg dat is fors meer dan in omliggende gemeenten als Nieuwegein (11,9%) of Lopik (16,1%). Ook qua vloeroppervlak springt Houten eruit: 16,9% van de winkelruimte wordt niet meer gebruikt.Toch noemt de gemeente het liever een uitdaging dan een probleem. “De leegstand concentreert zich vooral in het noordelijke deel van het centrum,” zegt Carlijn Senden, beleidsmedewerker Economische Zaken bij de gemeente Houten. “Juist daar zijn we al bezig met plannen om winkelruimte om te zetten naar woningen. Als je een winkelpand transformeert naar woonruimte, los je de leegstand direct op.”
Leegstaande winkelgebieden Houten 2025 vergeleken met omliggende gemeentes
Online shoppen en nabijgelegen winkelgebieden is volgens Senden de oorzaak van terugloop: het toenemende online winkelgedrag en de nabijheid van grote winkelcentra in Utrecht en Nieuwegein. “Sinds corona is online shoppen enorm toegenomen. Tegelijkertijd ben je vanaf Houten in acht minuten met de trein in Hoog Catharijne. Dat maakt het moeilijk om Houten als winkelbestemming aantrekkelijk te houden, zeker voor kleding, speelgoed en andere niet-dagelijkse producten.” De traditionele winkelfunctie staat daardoor onder druk, zegt ook Marieke Mulder, assetmanager winkels van vastgoedbedrijf Altera. “Nieuwe huurders zijn nauwelijks nog te vinden voor langdurig leegstaande panden. Daarom kiezen we samen met de gemeente voor een compacter centrum dat beter past bij de vraag van deze
Om het centrum van Houten nieuw leven in te blazen, heeft de gemeente een subsidie ontvangen uit de landelijke regeling Impulseaanpak Winkelgebieden van het ministerie van Economische Zaken. Het centrum wordt groener en kleiner, “We willen het gebied niet alleen compacter maken, maar ook veel aantrekkelijker,” aldus Senden. “Het aantal stenen gaat drastisch omlaag. In plaats daarvan komen er bomen, planten en natuurlijke oevers langs het water.”Een deel van het centrale plein krijgt een parkachtig karakter. Panden die al jaren leeg staan worden als eerste aangepakt. Daar komen woningen voor terug. “Meer bewoners in het centrum betekent automatisch ook meer leven en meer bestedingen,” legt Senden uit. De gemeente wil daarbij essentiële voorzieningen behouden, zoals supermarkten, drogisterijen en apotheken. Altera heeft inmiddels groen licht gekregen om een derde van hun winkeloppervlak in het centrum te transformeren naar woonruimte. Volgens Mulder zijn de eerste gesprekken met projectontwikkelaars al begonnen. “We pakken het gefaseerd aan, maar we verwachten dat het centrum in 2030 een compleet andere uitstraling heeft: kleiner, groener en veel levendiger.”
Samenwerking met bewoners en ondernemers is cruciaal benadrukt de gemeente, het succes hangt niet alleen maar af van beleid, maar ook van betrokkenheid van inwoners en ondernemers. “Ondernemers moeten meer doen met hun online aanwezigheid en onderling meer samenwerken,” zegt Senden. “En bewoners kunnen bijdragen door vaker het centrum te bezoeken, gebruik te maken van horeca en lokale winkels, en evenementen te bezoeken.”Hoewel de volledige uitvoering jaren duurt, hoopt de gemeente al binnen een jaar de eerste zichtbare resultaten te laten zien, met name op het gebied van vergroening. “We hebben zeven jaar de tijd om het geld goed te besteden,” zegt Senden, “maar we willen dat inwoners binnen twaalf maanden al verschil merken in hun omgeving.”
