LEIDSCHE RIJN – Terwijl Nederland bekendstaat als een van de meest vooruitstrevende landen op het gebied van lhbtiq+-rechten, ervaren veel trans en non-binaire personen nog steeds obstakels in hun dagelijks leven. Van lange wachttijden voor medische zorg tot juridische drempels bij het aanpassen van hun paspoort – de weg naar erkenning en acceptatie is verre van eenvoudig. Ace van Dort, een non-binair persoon uit Terwijde, ziet met diens ogen aan hoe de maatschappelijke acceptatie lijkt af te nemen. Op de Dag van Transgendervisibiliteit wordt er stilgestaan bij deze realiteit.
Sinds het nieuwe presidentschap van Donald Trump in de Verenigde Staten heeft hij meerdere maatregelen genomen. Een daarvan is dat mensen alleen met een “V” (vrouw) of “M” (man) op hun paspoort naar de VS mogen reizen. Daarom heeft Nederland het reisadvies voor lhbti’ers die naar de VS reizen aangepast.
De Dag van Transgendervisibiliteit moet mensen bewust maken van de discriminatie waarmee transgenders wereldwijd te maken hebben, schrijft de Gender and Sexuality Alliance (GSA) op hun website. Ace, die in Terwijde woont, besteedt er in diens directe omgeving niet veel aandacht aan. Dien vertelt: ‘Ik vind eigenlijk dat ik er nog te weinig mee doe. Ik ‘repost’ alleen dingen op sociale media, maar in mijn directe omgeving doe ik er niets mee. Ik vergelijk deze dag vaak met bijvoorbeeld Pride Month, waarbij er wordt stilgestaan bij de gemeenschap. Het is gewoon goed om er even over na te denken en bijvoorbeeld wat trans artiesten en acteurs in de spotlight te zetten.’
Nederlandse steun
Dat Nederland al aandacht besteedt aan het reisadvies en dit aanpast, vindt dien een goede stap: ‘Ik moet wel zeggen dat Nederland een van de betere landen is als het gaat om de rechten van transpersonen, zeker in vergelijking met hoe andere landen ermee omgaan. Er is echter altijd ruimte voor verbetering. De wachttijden voor hormoontherapieën en andere medische transitieprocessen zijn veel te lang. Ook is het nog steeds een moeizaam proces om een ‘X’ in je paspoort te krijgen of simpelweg je naam te veranderen. Er kan meer gebeuren, maar ik ben bang dat de acceptatie juist achteruitgaat.’ In Nederland kunnen alleen mensen van 16 jaar en ouder hun geslacht in officiële documenten veranderen. Hiervoor is een verklaring nodig van een deskundige, zoals een arts of psycholoog van een genderkliniek. Als je in je paspoort een ‘X’ in plaats van ‘M’ of ‘V’ wilt hebben, moet je naar de rechter. Dit proces duurt meestal tussen de 3 en 9 maanden. De kosten kunnen verschillen, maar liggen meestal tussen de €300 en €2000, afhankelijk van je situatie.
Ace voelt zich echter nog niet helemaal veilig in Nederland. Ace deelt: ‘Het sentiment dat transgenders de jeugd ‘corrupt maken’, wordt in Nederland steeds vaker herhaald. Vooral onder jongeren zie je deze houding terug. Er was een studie waaruit bleek dat de acceptatie van lhbtiq+-personen op middelbare scholen juist afneemt. Transpersonen vallen hier ook onder. Dat is beangstigend. Het is al moeilijk genoeg om in een lichaam te zitten dat niet bij je past, en dan komt daar ook nog haat en geweld bij. Deze dag moet er 100 procent blijven.’