VLEUTEN-DE MEERN – Vrijwilligersorganisatie Buren voor Buren bestaat dit jaar 50 jaar. Wat begon als een bescheiden initiatief voor bejaardenwerk, groeide uit tot een essentiële schakel in de gemeenschap van Vleuten-De Meern. Maar wat betekent Buren voor Buren nu echt voor de wijk?
Buren voor Buren is een vrijwilligersorganisatie met 114 actieve vrijwilligers, die burenhulp bieden op verschillende vlakken. ‘Het sociaal isolement is de kern van wat we doen’, zegt Jacques van der Bom, coördinator communicatie. ‘Onze vrijwilligers bezoeken mensen die weinig sociale contacten hebben, helpen met vervoer naar bijvoorbeeld ziekenhuizen, gaan mee naar de arts (twee horen meer dan één), verrichten kleine klusjes in huis en tuin, bieden digitale hulp en voorzien bewoners van wijkinformatie. Maar een hele grote groep ouderen wil vaak alleen maar een praatje maken of een kopje koffie drinken. Dat sociale contact is minstens zo belangrijk als praktische hulp.’
In de afgelopen vijftig jaar is de organisatie voortdurend geëvolueerd. Waar Buren voor Buren vroeger zelf activiteiten zoals bingo en biljarten organiseerde, richt het zich nu volledig op het ondersteunen van inwoners die hulp nodig hebben. ‘We inventariseren nu vooral welke activiteiten er zijn en zorgen dat mensen weten waar ze terechtkunnen’, vertelt Van der Bom.
Van liefdadigheid naar essentiële dienstverlening
Wat begon in 1975 als een initiatief zonder overheidsbeleid, werd langzaam een onmisbare maatschappelijke voorziening. De veranderingen in de samenleving, zoals de afbouw van bejaardenhuizen en de digitalisering, dwongen Buren voor Buren om zich aan te passen. ‘Digitale hulp is bijvoorbeeld een dienst die er later is bijgekomen’, legt Van der Bom uit. ‘Voor veel ouderen is met de computer werken of het instellen van een printer een flinke uitdaging. Wij helpen daarbij.’
De organisatie heeft vele namen gehad in de afgelopen jaren, sommige namen bleven niet echt hangen. ‘We wilden een naam die direct duidelijk maakt wat we doen. Dat is burenhulp: buren helpen buren.’
Hulp zonder drempels
Een belangrijk aspect van Buren voor Buren is dat het de drempel om hulp te vragen verlaagt. Vrijwilliger Gineke Sleeboom ziet dagelijks wat de organisatie betekent voor mensen: ‘Sommigen spreken de hele dag niemand. Als ik dan bel om te vragen of ik hun tuin kan komen doen, dan is er meteen een ‘yes-moment’. Mensen vragen niet snel hulp aan hun buren, maar aan een organisatie zoals de onze is dat makkelijker.’
Ook Jacques van der Bom herkent dit: ‘Een klant zei eens dat wij ”geluk” aan zijn leven toevoegen. Dat klinkt misschien zwaar, maar voor mensen die zich machteloos voelen tegenover een overwoekerde tuin of die niet meer zelfstandig naar het ziekenhuis kunnen, maakt onze hulp een groot verschil.’
Uit cijfers van het CBS blijkt dat bijna 11 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder zich sterk eenzaam voelde in 2023. Dit cijfer is hoger dan in 2019, vóór de coronapandemie, toen ongeveer 9 procent zich sterk eenzaam voelde.
Tegelijkertijd gaf 49 procent van de bevolking aan zich in 2023 ten minste één keer vrijwillig te hebben ingezet voor een organisatie of vereniging.
Deze cijfers benadrukken hoe belangrijk organisaties zoals Buren voor Buren zijn bij het tegengaan van sociale eenzaamheid en het stimuleren van vrijwilligerswerk in de gemeenschap.
Uitdagingen en de toekomst
Ondanks de impact die Buren voor Buren heeft, kent de organisatie ook uitdagingen. Het vinden van vrijwilligers wordt steeds lastiger. ‘Onze vrijwilligers zijn vaak 55-plus, maar steeds meer van hen worden opa en oma en hebben het druk met kleinkinderen. Jongeren willen best helpen, maar op hun eigen manier. We moeten kijken hoe we hen kunnen betrekken’, aldus Van der Bom.
Een mogelijke oplossing is burenhulp op straatniveau organiseren. ‘In plaats van een centrale organisatie die hulp biedt, willen we kijken of buurtbewoners elkaar directer kunnen ondersteunen. Als iemand behoefte heeft aan een praatje, kan dat wellicht met een buurman of buurvrouw. Dat is de richting die we willen onderzoeken.’
Onmisbaar voor de wijk
Met meer dan 1000 hulpvragen per jaar blijkt Buren voor Buren een onmisbare factor in Vleuten-De Meern. De vrijwilligers maken een concreet verschil in het leven van de bewoners. Sleeboom vat het samen: ‘Al help ik maar één persoon door diegene naar een club te brengen waar nieuwe mensen worden ontmoet, dan heb ik iets bijgedragen. Eén goede dag kan al hoop geven op een betere morgen.’
Terwijl de organisatie haar 50-jarig jubileum viert, blijft de vraag relevant: hoe zorgen we ervoor dat burenhulp ook in de toekomst sterk blijft? Voor Buren voor Buren is het antwoord duidelijk: door samen te werken, dichtbij te blijven en te doen wat het altijd al deed: buren helpen buren.
