In de Utrechtse wijk Leidsche Rijn is een aantal weken geleden Proeftuin Zorg gestart: een leerwerktraject van drie maanden voor mensen die graag in de zorg willen werken, maar daar nog geen opleiding of ervaring voor hebben. Denk aan mensen met een mbo‑2 diploma, statushouders of werkzoekenden die willen overstappen naar een baan in de zorg. Het traject kan niet alleen nieuwe zorgmedewerkers opleiden, maar ook een oplossing bieden voor het toenemende personeelstekort in de sector.
Praktijk én opleiding in één
Het programma is laagdrempelig opgezet. Deelnemers lopen twee dagen per week stage bij een zorginstelling en volgen daarnaast twee dagen onderwijs. Tijdens de lessen werken ze aan vakken zoals zorgvaardigheden, maar ook aan taal, rekenen en algemene werknemersvaardigheden. Zo krijgen deelnemers niet alleen praktische ervaring, maar ook de basis die nodig is om volwaardig in de zorg te kunnen werken.
Na afloop ontvangen deelnemers een certificaat. Voor wie zich goed ontwikkelt, ligt er een jaarcontract klaar bij de stageplek. Ook is er de mogelijkheid om verder te leren via een mbo‑opleiding in de richting Helpende Zorg & Welzijn, waarbij vrijstellingen mogelijk zijn op basis van wat al is geleerd in de proeftuin.
Een kans voor mensen én oplossing voor de zorg
Projectleider Alice Elshof, werkzaam voor de gemeente Utrecht, ziet de Proeftuin Zorg als een belangrijke stap om twee maatschappelijke problemen tegelijk aan te pakken: ’We bieden mensen een concrete kans om in de zorg te starten, ook als ze geen diploma’s of ervaring hebben,’ vertelt Elshof. ‘Tegelijk helpt dit om gaten in de roosters te vullen en de druk op bestaande zorgmedewerkers te verlichten.’ Volgens Elshof zit er veel potentie in het project, ‘Als we dit landelijk groots kunnen uitrollen, zou het zomaar een derde van de problemen in de zorg kunnen oplossen. Voor nu ligt onze focus volledig op Leidsche Rijn’
Ondersteund door de sector
Ook binnen de zorgsector wordt het initiatief positief ontvangen. Wouter van den Elsen, perswoordvoerder van brancheorganisatie Actiz, benadrukt dat het tijd is voor vernieuwende oplossingen. ‘We steunen ideeën zoals Proeftuin Zorg zeker,’ zegt Van den Elsen. Volgens hem is het belangrijk dat er ruimte komt voor mensen die graag in de zorg willen werken, maar niet via de ‘standaard’ route binnenkomen. Wel vindt hij het belangrijk dat de kwaliteit van de zorg goed behouden wordt.
Samenwerking met lokale partijen
De proeftuin is een samenwerking tussen meerdere partijen, waaronder de gemeente Utrecht, ROC Midden Nederland, MBO Utrecht, het WerkgeversServicepunt Midden‑Utrecht, en verschillende zorgorganisaties zoals Warande, Lister en Silverein. Gezamenlijk bieden zij begeleiding, stageplekken en lessen aan de deelnemers.
De eerste groepen zijn inmiddels al een tijdje geleden gestart. Alice Elshof hoort positieve terugkoppeling over de deelnemers. Ook zijn de zorgorganisaties erg blij met de nieuwe hulpkrachten en ze hebben veel motivatie en plezier.
Toekomst met perspectief
Met Proeftuin Zorg wordt een belangrijke stap gezet naar een meer inclusieve zorgsector, waarin ook mensen zonder diploma of zorgervaring een kans krijgen. Tegelijk is het een concreet antwoord op de vraag waar de sector al jaren mee worstelt: waar halen we genoeg mensen vandaan? Als het aan de betrokken partijen ligt, is dit pas het begin.
