Nieuwegein is deze week begonnen met een proefperiode waarbij twintig bijenhotels aan lantaarnpalen worden bevestigd. Met dit project wil de gemeente, in samenwerking met het landelijke initiatief Beegrateful, het stedelijk ecosysteem versterken en inwoners bewust maken van het belang van wilde bijen. De hotels worden geplaatst op bestaande infrastructuur en gemonitord in samenwerking met vrijwilligers uit de stad.

“We gebruiken de bestaande lichtmasten om op een slimme manier een positieve impact te maken,” legt Zoë van Helvoirt, medeoprichter van Beegrateful, uit. “Daarnaast kunnen we via deze vaste plekken goed monitoren hoe het met de bijenpopulatie gaat en hoe die zich ontwikkelt.” Wilde bijen zijn cruciaal voor de bestuiving van bloemen en planten, maar hun aantallen lopen terug door een tekort aan voedsel en nestplaatsen. Om daar iets aan te doen, zet Nieuwegein nu een extra concrete stap.

Van idee tot uitvoering

De aanleiding voor het project komt van Herman Westland, senior beheer technisch medewerker groen bij de gemeente Nieuwegein. In zijn functie houdt hij zich bezig met het dagelijks beheer én de verduurzaming van de openbare ruimte. Geïnspireerd door een soortgelijk initiatief in Vijfheerenlanden ziet hij volop kansen voor Nieuwegein. “Ik dacht: dit past perfect bij onze groene ambities. En het mooie is: we hoeven er niks extra’s voor te bouwen. We gebruiken wat er al is.”

Na een positieve presentatie binnen de gemeentelijke Groengroep benadert de gemeente Beegrateful om het project verder op te zetten. Er wordt bewust gekozen voor een pilot met twintig bijenhotels om de effecten goed en overzichtelijk te kunnen volgen.

Inwoners actief betrokken

Een opvallend onderdeel van het project is de actieve rol van bewoners. Via de gemeente kunnen vrijwilligers zich aanmelden om te helpen met het monitoren van de bijenhotels. “We leiden hen op zodat ze waarnemingen kunnen registreren en de gegevens kunnen delen,” zegt Van Helvoirt. “Het onderzoek loopt drie jaar en er wordt twee keer per jaar gemeten. Ook adviseren we om de nestgangen om de drie jaar te vervangen. Gemeenten kunnen daar een speciaal onderhoudsabonnement voor afsluiten.”

De eerste reacties uit de wijk zijn gemengd. Sommige bewoners zijn meteen enthousiast en vragen om uitbreiding naar andere buurten. Anderen zijn wat terughoudender. “Veel mensen verwarren bijen met wespen en zijn bang,” merkt Van Helvoirt op. Om die reden zijn de hotels voorzien van QR-codes die verwijzen naar een educatief online platform met duidelijke uitleg over wilde bijen en hun gedrag. Het doel is om misverstanden weg te nemen en het draagvlak te vergroten.

Toekomstplannen

Als de proef succesvol is, wil de gemeente het project uitbreiden naar meerdere wijken. “We merken dat dit soort projecten ook andere gemeenten inspireert. Ze wisselen onderling actief ervaringen uit,” zegt Van Helvoirt. Beegrateful blijft ondertussen werken aan manieren om mensen te betrekken, zoals onder andere via een podcast en een nieuwsbrief.

Ook vanuit de gemeente wordt er op een positieve manier naar de toekomst gekeken. Volgens Westland zijn de bijenhotels een logische vervolgstap binnen het bredere vergroeningstraject van Nieuwegein: “Hoe mooi zou het zijn als bijenhotels net zo vanzelfsprekend worden als de bekende vogelhuisjes?”