Tijdens de landelijke Week van de Jonge Mantelzorger besteedt Jongerencentrum Plein 34 in Nieuwegein extra aandacht aan jongeren die opgroeien met zorgverantwoordelijkheid. Op dinsdag 3 juni organiseert het centrum van 16:00 tot 18:30 een speciale bijeenkomst vol workshops, gesprekken en ontspanning. Het doel: erkenning, herkenning en steun bieden aan een vaak vergeten groep jongeren.
Steun voor een onzichtbare groep
In Nederland is 1 op de 4 jongeren mantelzorger, blijkt uit cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Toch is de groep nauwelijks zichtbaar en wordt de zorg die zij geven vaak niet erkend. De Week van de Jonge Mantelzorger, die jaarlijks in juni plaatsvindt, moet daar verandering in brengen. Het jongerencentrum in Nieuwegein grijpt deze gelegenheid aan om lokaal bewustzijn te vergroten. ‘Deze jongeren dragen een zware verantwoordelijkheid die je aan de buitenkant niet altijd ziet’, zegt Fatima de Graaf, jongerenwerker bij Plein 34 en organisator van de themamiddag. ‘We willen ze laten voelen dat ze niet alleen zijn, en vooral dat hun situatie erkend wordt.’ De dag bestaat uit een mix van verschillende activiteiten zoals gamen, padellen, creatief bezig zijn, muziek maken en koken. Jongeren kunnen daar hun verhaal delen, vragen stellen of gewoon luisteren. ‘Het moet geen zware middag worden, maar een plek waar je even je zorgen kunt delen of juist even niet hoeft te zorgen’, legt Fatima uit. Ook zijn er medewerkers van het Jongeren Informatie Punt aanwezig voor praktische tips en het aanbieden van hulp.
‘Je denkt dat je gewoon moet doorgaan’
Een van de deelnemers is de 16-jarige Jayden uit Nieuwegein. Hij zorgt al sinds zijn tiende voor zijn moeder, die MS heeft. ‘Ik maak haar ontbijt, help met aankleden, en hou in de gaten of ze haar medicijnen neemt. Soms voel ik me meer ouder dan kind’, vertelt hij. Jayden vindt het fijn dat er aandacht is voor jonge mantelzorgers. ‘Op school snappen ze het niet altijd. Je denkt vaak dat je gewoon moet doorgaan. Maar soms is het gewoon zwaar. Dan helpt het als iemand even vraagt hoe het echt met je gaat.’ Hij kijkt vooral uit naar de gespreksgroep. “Ik wil weten of andere jongeren ook dingen herkennen. Misschien voel ik me dan wat minder alleen.’ Volgens Fatima is het essentieel dat gemeenten en instellingen zoals jongerencentra hier werk van maken. ‘Jonge mantelzorgers raken vaker overbelast, halen soms slechtere schoolresultaten of hebben minder tijd voor sociale contacten. Als we nu niets doen, bouwen ze een achterstand op die ze jarenlang met zich meedragen.’ De Week van de Jonge Mantelzorger is een initiatief van MantelzorgNL en wordt in tal van gemeenten ondersteund door lokale activiteiten. Nieuwegein kiest dit jaar bewust voor een laagdrempelige insteek met veel ruimte voor ontmoeting.
Jongerencentrum zet blijvende stappen
De bijeenkomst op 3 juni is niet zomaar een activiteit, benadrukt het jongerencentrum. Er is bewust gekozen voor een laagdrempelige opzet met veel ruimte voor ontspanning, maar ook met professionals in de buurt. Zo zijn er medewerkers van het Jongeren Informatie Punt (JIP) aanwezig die jongeren kunnen helpen met praktische vragen over bijvoorbeeld school, rechten of hulpregelingen. Volgens Fatima is deze middag een pilot voor wat uiteindelijk een vaste plek kan worden binnen het jongerencentrum. ‘We willen structureel aandacht hebben voor jonge mantelzorgers. Niet alleen tijdens deze week. Er zijn ideeën om bijvoorbeeld een maandelijkse ontmoetingsavond te organiseren, of jongeren te koppelen aan maatjes.’ Ze hoopt dat jongeren op deze manier makkelijker hulp durven vragen. ‘Veel jongeren weten niet eens dat ze mantelzorger zijn. Ze denken dat het normaal is om thuis zoveel verantwoordelijkheid te dragen. Pas als je het benoemt, zie je hoeveel impact het heeft.’
Meer dan je denkt
De Week van de Jonge Mantelzorger is een landelijk initiatief van de Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg, met als belangrijkste doel meer bewustzijn en erkenning te creëren. Onder het motto “Meer dan je denkt” worden in heel Nederland bijeenkomsten, campagnes en ontmoetingen georganiseerd. De bijeenkomst in Nieuwegein sluit daar naadloos bij aan. ‘We willen jongeren ook laten weten dat het oké is om zelf steun te zoeken. Mantelzorger zijn betekent niet dat je alles alleen moet doen’, zegt Fatima. Jayden hoopt vooral dat de middag ervoor zorgt dat jonge mantelzorgers elkaar blijven opzoeken. ‘Als ze echt gaan luisteren naar wat wij nodig hebben, dan kan er iets veranderen. Misschien dat ik dan niet meer alleen degene ben die moet zorgen, maar ook iemand die gewoon jong mag zijn.’
Jongeren verdienen een plek voor zichzelf
Aan het einde van de middag mogen de jongeren aangeven wat zij nodig hebben: meer contactmomenten, hulp bij school, of simpelweg een luisterend oor. Plein 34 wil de bijeenkomst gebruiken als startpunt voor blijvende aandacht. ‘Dit mag geen eenmalig ding zijn’, zegt Fatima. ‘We willen hier een vaste plek voor jonge mantelzorgers creëren, met activiteiten en begeleiding op maat.’ Jayden is hoopvol: ‘Als ze echt gaan luisteren naar wat wij nodig hebben, dan kan er iets veranderen. Misschien dat ik dan niet meer alleen degene ben die moet zorgen, maar ook iemand die even gewoon jong kan zijn.’ Door hen erkenning, steun en ruimte te geven, wordt duidelijk dat aandacht voor de jonge mantelzorger erg belangrijk is. Er moet nooit vergeten worden dat zorgen voor een ander niet mag betekenen dat je zelf vergeten wordt.
