In 2024 werd in Nederland opnieuw een stijging van autokraken geregistreerd. Het aantal incidenten steeg met 1,5% ten opzichte van 2023, wat resulteerde in maar liefst 44.345 geregistreerde gevallen. In Nieuwegein viel het aantal autokraken echter drastisch hoger uit, met een stijging van 25% (van 340 naar 425) vergeleken met vorig jaar. Opmerkelijk is dat buurgemeente IJsselstein juist een sterke daling van 71% (245 naar 70) liet zien.
Wat is een autokraak?
Bij een autokraak wordt er ingebroken in een geparkeerde auto, vaak om waardevolle spullen uit het voertuig te stelen. Denk aan navigatiesystemen, tassen, laptops of andere losliggende bezittingen. Ook het stelen van kentekenplaten valt hieronder.
Na jaren van stijgende cijfers was vanaf 2021 een positieve ontwikkeling zichtbaar in zowel Nieuwegein als IJsselstein. Het aantal autokraken daalde in beide gemeenten aanzienlijk, wat werd gezien als een succes van beleid en preventieve maatregelen. In 2024 lijkt die dalende lijn in Nieuwegein echter te zijn doorbroken. Het aantal gemelde autokraken is daar opnieuw toegenomen. Opvallend is dat deze stijging samenvalt met een sterke daling van het aantal autokraken in buurgemeente IJsselstein. De cijfers die deze ontwikkelingen laten zien, zijn afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en zijn gebaseerd op meldingen bij de politie. Het is belangrijk om hierbij te benadrukken dat deze gegevens alleen betrekking hebben op misdrijven die daadwerkelijk zijn gemeld en geregistreerd. Niet-gemelde incidenten blijven buiten beeld. De cijfers geven dus een indruk van de trend, maar niet van de volledige werkelijkheid.
Oorzaak van stijgende cijfers in Nieuwegein
Volgens Sanne Hermans, communicatiemedewerker van gemeente Nieuwegein is de toename in Nieuwegein vooral veroorzaakt door een opvallende stijging van kentekenplaat diefstallen. Hermans laat weten dat deze toename al zichtbaar was in het 6 maanden-veiligheidsbeeld. “In reactie daarop hebben zowel de politie als de gemeente inwoners meermaals geïnformeerd over hoe deze meest voorkomende en relatief eenvoudig te plegen vormen van autokraken te voorkomen zijn, bijvoorbeeld door het laten vastzetten van kentekenplaten,” aldus Hermans. Deze voorlichtingscampagnes zullen in 2025 worden voortgezet. Daarnaast heeft de politie als reactie op deze trend meer tijd en energie gestoken in het opsporen van deze diefstallen.
Volgens Stichting Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit is deze diefstallen relatief eenvoudig uit te voeren en vormen een groeiend probleem in heel Nederland. De gestolen platen worden vaak gebruikt voor andere misdrijven, zoals tanken zonder te betalen, het verhullen van de identiteit van een gestolen voertuig of zelfs overvallen. Stichting VBC waarschuwt dat kentekenplaten in enkele seconden verwijderd kunnen worden als ze niet zijn vastgezet met anti-diefstal schroeven.
Succes van IJsselstein
IJsselstein laat juist zien dat het ook anders kan. De gemeente heeft een sterke daling in autokraken. Volgens Jeroen de Jong, veiligheidscoördinator van de gemeente, was er in 2023 extra inzet vanuit de politie, met concrete aanhoudingen als gevolg. Daarnaast speelden verbeterde straatverlichting en actieve buurtpreventieteams een belangrijke rol. In veel wijken zijn WhatsApp groepen opgezet om verdachte situaties snel te melden, wat de sociale controle vergrootte.
Gevolgen voor inwoners
De stijgende criminaliteit in Nieuwegein heeft ook gevolgen voor de inwoners. Menno Dijcks, expert op het gebied van autoverzekeringen, wijst erop dat een toename van diefstallen kan leiden tot hogere premies voor de autoverzekering. “Verzekeraars berekenen het risico per buurt. Als het risico op diefstal stijgt, volgt vaak een hogere premie om dat risico af te dekken”, legt Dijcks uit. Dit kan financiële gevolgen hebben voor bewoners van de gemeente, die te maken krijgen met hogere kosten door de verhoogde criminaliteit.
Vooruitblik
De gemeente Nieuwegein heeft aangekondigd de voorlichtingscampagnes en de inzet voor opsporing in 2025 te intensiveren. Of deze maatregelen genoeg zullen zijn om de negatieve trend te keren, moet de tijd uitwijzen. Voor nu lijkt IJsselstein het bewijs te leveren dat preventie en buurtbetrokkenheid het verschil kunnen maken. De komende maanden zullen moeten uitwijzen of Nieuwegein erin slaagt de stijging van autokraken weer terug te draaien.
