NIEUWEGEIN – Stichting Open Mind opent hun tentoonstelling over mensen met zowel vrouwelijke als mannelijke lichamelijke kenmerken in het stadhuis, te zien van 24 oktober tot en met 31 oktober. Eén op de negentig mensen is intersekse, en daarvan zijn er 45 verschillende varianten. Onder begeleiding van wethouder Marieke Schouten werd deze tentoonstelling geopend. Hierbij werd een open gesprek gehouden over inclusie met onder andere de geportretteerden, om bezinning op te roepen over het zijn van interseks. 

Bij binnenkomst worden bezoekers verwelkomd met een stukje taart, met een witte buitenkant en een gelaagde regenboogvulling. Aan de rechterkant van de bibliotheek bevindt zich een klein podium met een lichtrode en witte stoel, gericht naar het publiek. Achterin staat een oranje driezitsbank, versierd met een kleed in een wit en rood diamanten patroon. Een oudroze, doorzichtig gordijn scheidt het podium van de boekenkasten erachter; voor het gordijn hangt een wit doek waarop een presentatie wordt geprojecteerd. Voor het podium zijn vijf rijen van zes witte stoelen met zilvermetalen poten opgesteld. De bezoekers zijn herkenbaar aan de portretten die door de bibliotheek zijn verspreid. 

Opening 

Na het verwelkomen van de gasten wordt de wethouder uitgenodigd naar het podium. De microfoon wordt al snel aan de kant gelegd. Zo’n tien mensen zitten op de tweede rij voor het podium. De wethouder draait een stoel om van de eerste rij en gaat voor de uitgenodigde zitten. Er ontstaat een kring waarin veel mensen hun persoonlijke verhaal delen met de wethouder. Ook worden er suggesties gedaan over de inclusiviteit van de openbare wc’s in de bibliotheek, die teleurstellend nog steeds worden onderscheiden in man en vrouw. 

Vastgelegd 

Ondanks dat mensen niet altijd aanschuiven, merkt Koen Wildenburg dat sommige bezoekers stil blijven staan om te lezen, wat hij waardeert. “De expositie heet ‘1 op 90’. Dat betekent dat 1 op de 90 mensen een intersekseconditie heeft… Iedereen zou dus ook minimaal iemand moeten kennen met een intersekseconditie, en ik denk dat bijna niemand dat weet.” Koen legt uit dat hij hoopt dat de expositie en het bijbehorende boekje, waarin de foto’s en verhalen ook te zien zijn, meer bewustzijn creëren over intersekse. Aangezien het onderwerp vaak ontbreekt in educatieve materialen, zoals biologieboeken, pleit Koen voor verandering in de samenleving. Hij wijst erop dat de vraag “Is het een jongen of een meisje?” bij de geboorte bijdraagt aan het in stand houden van traditionele ideeën over geslacht. 

Onbekend fenomeen 

Intersekse personen in Nederland worden vaak vergeten in het gesprek over gelijkwaardigheid. Met ongeveer 190.000 intersekse individuen in Nederland weet meer dan de helft van de bevolking niet wat intersekse inhoudt. Vroeger werd door artsen bij de geboorte al aan ouders aangeraden volledig te zwijgen over het intersekse zijn van hun kind, en het soms zelfs niet aan het kind zelf te vertellen. Dit is grotendeels waarom er een enorme taboe rond het onderwerp is ontstaan. Ella, een van de geportretteerden, deelt haar ervaring: “Je ervaart veel schaamte en het gevoel dat je anders bent. Zoals tripjes naar het ziekenhuis en dat geheim moeten houden.” 

Impact 

De nadruk ligt voornamelijk op het ‘normaliseren’, vaak door middel van ingrepen of door te kiezen in welk geslacht het kind wordt opgevoed. Internationaal worden deze ingrepen vaak beschouwd als schendingen van mensenrechten, en in Nederland gebeurt dit nog steeds. Intersekse personen hebben bovendien vaker te maken met discriminatie; ze plegen 3,7 keer zo vaak zelfmoord, zijn dubbel zo vaak werkloos en ervaren vaker dakloosheid. Mir Marinus, beleidsmedewerker bij Stichting NNID, benadrukt: “De impact van hoe wij naar seksen kijken, is levenslang. Wij delen het in twee, terwijl dat helemaal niet past.” 

Gelijkwaardigheid 

Koen reflecteert op de afgelopen drie jaar sinds het maken van zijn portret. Hij is aanzienlijk veranderd, zowel fysiek als mentaal. “Ik ben heel erg blij was met de werkgever waar ik werkzaam was. Helaas kwam daar in 2022 abrupt een einde aan, omdat ik wees op discriminatie op de werkvloer en, wanneer het gender betrof, mogelijk zelfs racisme. Ik heb van baan moeten veranderen omdat het gewoon geen prettige, geen veilige omgeving was.” Koen benadrukt het belang van gelijkwaardigheid in plaats van inclusiviteit en diversiteit, omdat iedereen gelijk zou moeten zijn, ongeacht uiterlijk, gender of achtergrond. Hij gelooft dat gelijkwaardigheid een oplossing biedt voor veel maatschappelijke problemen.