Stichting SchoonmaakWerk verzorgt in opdracht van de gemeente IJsselstein en Lopik de schoonmaak van onder meer scholen en sportzalen. Werknemers van de stichting zijn uitsluitend mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Op 5 december werd bekend dat de stichting moet stoppen.

Veronique van der Heijden is directeur van WerkwIJSS, het moederbedrijf waaronder Stichting SchoonmaakWerk valt. Zij was nauw betrokken bij het besluit om de stichting te beëindigen en licht toe hoe deze beslissing tot stand kwam, wat dit betekent voor de medewerkers en hoe de organisatie afscheid neemt.

Wat is er anders aan de stichting SchoonmaakWerk dan aan andere schoonmaakbedrijven? 

‘Wat ons anders maakt is dat onze medewerkers allemaal mensen zijn met een arbeidsbeperking. Dat kan een lichamelijke, psychische of een verstandelijke beperking zijn. Het zijn mensen die vaak een grote afstand hebben tot de arbeidsmarkt en die soms wat extra begeleiding nodig hebben om hun werk te kunnen doen. Tegelijk verdienen zij gewoon salaris en leveren ze volwaardig werk.’ 

Was stoppen echt onvermijdelijk? 

‘Ja, we zagen al langere tijd dat er steeds minder werknemers waren. Er gingen mensen weg en er kwamen niet genoeg nieuwe mensen bij om dat op te vangen. Daardoor hadden we steeds minder medewerkers, terwijl het aantal opdrachten gelijk bleef. Als er iemand uitviel was er simpelweg geen vervanger.’ 

‘We hebben serieus gekeken naar alternatieven. We hebben geprobeerd nieuwe mensen te werven, analyses gemaakt van het bedrijf en samengewerkt met andere partijen, maar dat leverde uiteindelijk allemaal niks op. ‘De enige optie zou zijn geweest om mensen zonder beperking aan te nemen, maar dan is het bedrijf niet meer hetzelfde.’ 

Hoe viel dit besluit voor u persoonlijk? 

‘Het ging gewoon niet meer, we hebben van alles geprobeerd om de stichting in stand te houden. Toen we uiteindelijk besloten te stoppen omdat er simpelweg niets anders op zat, voelde dat wel als het juiste besluit. De medewerkers verdienen ook eerlijkheid en duidelijkheid. Het was een rot besluit, maar het moest genomen worden.  De manier waarop we het nieuws konden brengen en hoe het werd ontvangen bevestigde dat ook. We gaan het werk op een mooie manier afronden en doorgeven.’

Hoe reageerden de medewerkers toen zij het nieuws hoorden? 

‘Ik denk meteen aan een specifieke werknemer. Zij kwam naar mij toe nadat ik de aankondiging gemaakt had. Ze vertelde dat ze het al een beetje zag aankomen, en dat toen ze hoorde dat ik die dag langs zou komen, ze zeker wist wat er ging gebeuren. Ze vroeg daarna hoe het voor mij was om zulk soort nieuws te moeten vertellen.’ 

Hoe worden de medewerkers de komende tijd begeleid?

‘Elke medewerker heeft een trajectbegeleider en sommige werknemers hebben sowieso persoonlijke begeleiding. Daarnaast is er nog een leidinggevende die over de contracten en andere praktische zaken gaat. We laten het nieuws nu eerst even landen. Begin volgend jaar krijgt elke medewerker een gesprek met de trajectbegeleider en die leidinggevende. Die gesprekken zijn heel open, medewerkers kunnen aangeven wat voor werk bij hen past en welke zorgen ze nog hebben. Ze worden gerustgesteld en alle vragen die ze hebben worden beantwoord. Persoonlijke aandacht is echt ons codewoord. Tot de gesprekken houd de leiding extra goed een oogje in het zeil.’

Hoe gaat u afsluiten met het bedrijf?

‘Sinds 2019 doen wij elk jaar mee aan de nationale dag van de schoonmaker op 15 juni. Op die dag doen we iets extra’s voor onze medewerkers en vragen we de bedrijven waar we voor schoonmaken ook om hun waardering te laten zien. Schoonmaakwerk is zwaar en echt vakwerk. Als het niet gebeurt, merkt iedereen het meteen, maar als het wel gebeurt wordt het vaak als vanzelfsprekend gezien. We weten nog niet wat we voor de afsluiting willen doen, maar het lijkt mij mooi om het op de dag van de schoonmaker te vieren.’

‘Ik sluit af met enorme trots. Het is heel erg jammer dat we moeten stoppen, maar sommige dingen zijn op een gegeven moment gewoon klaar. We gaan de laatste periode in met waardering en respect. Het zijn kanjers, deze schoonmakers.’ 

Welke herinnering aan uw tijd bij de stichting is u het meest bijgebleven? 

‘Toen we nog de prullenbakken in IJsselstein leeghaalde, ben ik een keer in alle vroegte mee geweest. De medewerkers wisten allemaal precies wat ze deden, ik was vooral gezellig aan het kletsen. Hoe langer we bezig waren, hoe stiller ik werd. Je moet dit soort werk namelijk vlot en goed doen, en dat is echt niet zo makkelijk. Toen ik thuiskwam zei mijn man tegen me dat ik wel erg stil was. De medewerkers hadden precies hetzelfde tegen mij gezegd, dat werd daarna een beetje een grapje tussen mij en de medewerkers, dat wanneer ik lastig werk moest doen, ik er stil van werd.’