Cultuurliefhebbers zullen ongetwijfeld de afgelopen periode hebben gedacht: waarom zou het kabinet de prijzen in de cultuursector zo sterk verhogen? Binnen de plannen van het kabinet over het belastingstelsel is namelijk opgenomen dat de btw-tarieven verhoogd worden binnen onder andere de cultuursector. Ofwel festivals en theater, maar ook concerten zullen flink duurder worden per ingang van 2026 als dit plan zal voortzetten.
Politicoloog Rick van Well vertelt dat de belangrijkste motivatie van het kabinet achter dit plan is om de begroting rond te krijgen: “Het is een eenvoudige manier om gewoon snel geld te verzamelen om de begroting rond te krijgen.” Nu we een homogeen rechts kabinet hebben is het volgens Van Well logisch dat juist op deze sector bezuinigd wordt. “Traditioneel gezien hebben rechtse partijen nu eenmaal minder met onder andere de culturele sector en media. Dus het is eigenlijk logisch dat dit kabinet gaat bezuinigen op deze sector, omdat zij dat automatisch al doen.”
Dat rechts niet zo veel heeft met cultuur ligt volgens Van Well aan twee zaken: “Klassiek gezien staan rechtse politici voor een kleine rol van de overheid, dus dat de marktwerking vanzelf moet gaan zonder te veel bemoeienis van de overheid. Daarbij is de afgelopen jaren het populisme toegenomen onder de rechtse partijen in Nederland. Dat betekent dus ook dat de gedachte van ‘cultuur is voor de elite’ is toegenomen.”
Het plan voor de btw-verhoging moet eerst door de Eerste Kamer worden goedgekeurd voordat dit ook echt kan worden ingevoerd. “De oppositie in de Eerste Kamer heeft al laten weten dat zij niet echt zitten te wachten op deze plannen.”, meldt Van Well. Dit plan is een onderdeel van het gehele belastingplan, waardoor dit het moeilijker maakt voor de Eerste Kamer om dit plan tegen te houden. Ondanks de kritiek op de btw-verhoging durft de coalitie erop te gokken dat de Eerste Kamer niet het gehele belastingplan gaat tegenhouden.
Afgelopen dinsdag, 5 november, bood cultuurplatform We Are Public een petitie aan in de Tweede Kamer tegen de cultuurplannen van het kabinet. De directe aanleiding voor deze petitie was de btw-verhoging op de cultuursector, maar ook willen zij een statement maken voor cultuur en zorgen dat er meer aandacht aan cultuur besteed zal worden. Oprichter van We Are Public, Bas Morsch en Directeur van CultuurSchakel en expert op het gebied van cultuur, Marijn Cornelis komen aan het woord over de essentie hiervan.