Woensdagavond 6 november is de boekenbon literatuurprijs 2024 uitgereikt. Deze is gewonnen door Esther Gerritsen met het boek gebied 19. De prijs bestaat al sinds 1987 en heeft inmiddels al zes verschillende namen gehad. Frank Westerman is dit jaar ook genomineerd met zijn boek zeven dieren bijten terug. Dat maakt dit zijn zesde nominatie, zijn eerste nominatie was in 1999, hoe zag de prijs er toen uit?

De prijs is voor het eerst uitgereikt als de AKO Literatuurprijs, ingesteld door de Nederlandse winkelketen AKO. Dit was een onderdeel van het uitgeversbedrijf Audax. Vanaf het begin is een onderdeel van deze prijs het bevorderen van de leescultuur en de belangstelling voor boeken vergroten. Dat adverteert deze prijs nog steeds, ook al heet de prijs nu de Boekenbon Literatuurprijs.

Westerman is voor het eerst genomineerd in 1999 met zijn boek De graanrepubliek. Toen heette de prijs de Generale Bank Literatuurprijs, want op dat moment werd de prijs gesponsord door de Belgische centrale bank. ‘Vroeger werd je echt opgetild door de glamour van een nominatie’, legt Westerman enthousiast uit. ‘Je werd uitgenodigd voor talkshows om je boek te promoten en je carrière kwam toen best in de lift’.

Inmiddels merkt Westerman wel dat de media-aandacht enorm is verminderd en dat vindt hij jammer. Tijdens de uitreiking van de Boekenbon Literatuurprijs waren er bijvoorbeeld enkel twee fotografen aanwezig. ‘Voorheen waren er nog bepaalde samenwerkingen tussen prijzen en mediaplatformen, de Boekenbon heeft zo’n samenwerking niet’. Volgens hem zorgt dit er ook voor dat boeken en literatuur belang lijken te verliezen.

‘Literatuur is een lange adem, dat verwaaid op televisie, dat is wel heel zonde. Nu maakt zo’n prijs op zichzelf natuurlijk niet heel veel uit voor de leescultuur, maar als er steeds minder aandacht wordt gegeven aan literatuur, dan gaat dat op een gegeven moment wel opvallen’. Het is ook steeds moeilijker voor mediaplatformen om aandacht te geven aan literatuur. Het gaat nu veel meer om de auteurs en minder om de boeken zelf.

De Boekenbon wil de leescultuur bevorderen, maar om dat te verwerkelijken moet er eigenlijk meer media aandacht komen voor dit soort prijzen zoals die er vroeger was. ‘Deze prijs had vroeger veel meer effect op je boek dan nu, dus om de leescultuur de bevorderen, zouden we de media aandacht van 1999 nodig hebben’.

Benieuwd naar hoe de prijsuitreiking er dit jaar uitzag? Bekijk hier de reportage van de Boekenbon Literatuurprijs 2024