We doen het allemaal wel eens… klagen over je werk. Duizenden Nederlanders ergeren zich wel ergens aan op zich werk. Een collega die altijd laat is, een baas die niet reageert op mails.  Muzikant Thomas Acda beweerde zelfs dan tachtig procent van de mensen ontevreden is met hun werk.

Deze factcheck is geschreven op 21-11-2024 met de kennis van dat moment.

Tijdens de uitzending van 18 november vertelt muzikant Thomas Acda in Goedemorgen Nederland dat het tachtig procent van de mensen ontevreden is met hun baan, en raadt hij hierbij af om rigoureuze veranderingen door te voeren. Deze uitspraak volgde uit een gesprek over ‘Herman’, een fictief persoon die vaak voorkomt in de nummers van Acda & de Munnik. In plaats daarvan pleitte hij voor kleine stappen om meer tevredenheid te vinden. Maar klopt deze claim wel? Zijn Nederlandse werknemers echt zo ontevreden?

Werktevredenheid 

Werktevredenheid gaat over hoe tevreden werknemers zijn met verschillende aspecten van hun werk, zoals arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, doorgroeimogelijkheden en sociale relaties op de werkvloer. Volgens de Nationale Enquete Arbeidsomstandheden (NEA) van 2023, uitgevoerd door CBS en TNO, blijft dat 78,9 procent van de werknemers in Nederland tussen de 15 jaar en 75 jaar zeer tevreden is met hun werk. Dat betekent dat slechts 21,1 procent aangeeft ontevreden te zijn.

Esmée Vogelsang houdt zich bezig met de toekomstbestendigheid van werk en de Nederlandse arbeidsmarkt. ‘Binnen het Waarde van Werk project wordt al meerdere jaren onderzoek gedaan naar hoe mensen hun werk waarderen, waarbij ook wordt gekeken naar hun tevredenheid. Uit onze enquete van 2021 blijkt dat werkenden gemiddeld een 7,5 geven voor hun werktevredenheid,’ vermeldt Volgensang. Uit dit onderzoek blijkt ook dat 60 procent tot driekwart van de werkenden hun werk belangrijk en zinvol. 

Begin December wordt overigens een nieuw rapport gepubliceerd met de resultaten van de meting uit 2023, laat Vogelsang weten, maar onwaarschijnlijk zijn de cijfers dan zo hoog wat Adca beweert. 

Merel Feenstra-Verschure, organisatiepsycholoog gespecialiseerd op het gebied arbeidsmobiliteit, legt uit dat de data suggereert dat Nederlandse werknemers over het algemeen tevreden zijn, ondanks uitdagingen op de werkvloer. ‘In Nederland zien we juist een relatief hoge tevredenheid, zelfs in vergelijking met andere landen. Dat betekent niet dat er weinig uitdagingen zijn.’

Demografische verschillen

Hoewel de algemeen werkgelegenheid hoog is, zijn er verschillen tussen groepen werknemers. Werknemers van 45-55 zijn het meest tevreden, terwijl jongere werknemers lager scoren. Dit kan te maken hebben met onzekerheid over hun carrière of onstabiele arbeidsvoorwaarden. Daarnaast rapporteren  hoogopgeleiden vaker tevreden zijn dan laagopgeleiden. Ten slotte zijn werknemers zonder migratieachtergrond vaker tevreden dan werknemers met een migratieachtergrond. Dit heeft te maken door factoren zoals discriminatie op de werkvloer of minder toegang tot kansen. 

Frustraties

De perceptie dat mensen ontevreden zijn, kan voortkomen uit individuele ervaringen of uit mediaberichtgeving die zich focust op klachten over werk. Ontevredenheid kan relatief zijn, zelf tevreden werknemers ervaren wel eens frustraties. ‘Juist het benoemen van de negatieve ervaringen op de werkvloer. Denk aan die irritante collega’s en aan een baas die bijvoorbeeld niet leuk is. Klagen heeft namelijk een aanzienlijk effect op onze mentale gezondheid,’ vertelt Feenstra-Verschure. Ze legt uit dat de werkelijke cijfers wijzen er echter op frustraties niet automatisch leiden tot algemene ontevredenheid. 

Conclusie

De uitspraak dat tachtig procent van de Nederlanders ontevreden is met hun werk klopt dus niet. Verschillende onderzoeken tonen aan dat juist het grootste deel tevreden tot zeer tevreden is met hun baan. Acda’s advies om kleine verbeteringen door te voeren blijft waardevol, maar zijn uitspraak is niet gebaseerd op feiten. 

Thomas Acda heeft geen reactie geven over waar hij zijn cijfers vandaan heeft. 

Bronnen (in APA):

• Centraal Bureau voor de Statistiek. (2024, 29 juli). Welzijn in relatie met opleiding en werk; kenmerken werk. Centraal Bureau Voor de Statistiek. https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/85626NED?q=ontevreden%20met%20werk 
• DPG Media Privacy Gate. (z.d.). https://www.intermediair.nl/werk-en-carriere/op-de-werkvloer/hierom-klagen-we-zo-veel-over-werk-en-dit-is-wat-wel-helpt?referrer=https://www.google.com/ 
• Goedemorgen Nederland | NPO start. (z.d.). NPO Start. https://npo.nl/start/serie/goedemorgen-nederland/seizoen-9_2/goedemorgen-nederland_9567/afspelen
• Hogeschool van Amsterdam (HvA). (2022b, september 29). Opgesloten in je baan: taboe op werkvloer is risico op burn-out. Hogeschool van Amsterdam. https://www.hva.nl/theworklab/gedeelde-content/nieuws/2021/2022/09/promotie-merel-feenstra-verschure.html 
• Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. (2024, 4 november). Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA). Publicatie | Nederlandse Arbeidsinspectie. https://www.nlarbeidsinspectie.nl/publicaties/publicaties/2024/10/01/nationale-enquete-arbeidsomstandigheden#:~:text=De%20NEA%20is%20een%20grootschalig,bron%20voor%20de%20inspectiebrede%20risicoanalyse 
• Waarde van Werk – Kennis en inzicht in de waardering van werk. (z.d.). https://www.waardevanwerk.eu/

Gesproken bronnen (op alfabetische volgorde):

• Contact proberen te leggen met Thomas Acda via Instagram en Management, 20 november en 21 november
• Mailverkeer met Esmée Vogelsang, 21 november
• Mailverkeer met Merel Feenstra-Verschure, 20 november .