DEN HAAG – De toekomst van tolken in Nederland staat op het spel door een wijziging in de regeling voor het werk bij het Openbaar Ministerie (OM), die sinds begin dit jaar via commerciële bemiddelingsbureaus loopt. Voorheen liep de regeling via de overheid. Tolkenorganisatie de Orde van Registertolken en -vertalers slaat alarm: de nieuwe regeling leidt niet alleen tot slechte arbeidsomstandigheden voor tolken, maar vormt ook een bedreiging voor de kwaliteit van de rechtspraak.

Kwaliteitskwestie
Azzouz Ifzaren is werkzaam als tolk Arabisch bij het OM en merkt van dichtbij wat de gevolgen van de nieuwe omstandigheden op zijn vakgebied zijn: “Als er niets verandert, zal de kwaliteit van de tolken drastisch afnemen. Mensen gaan niet meer investeren in dit vak, omdat het niet meer lonend is. Dit zal er voor zorgen dat we in de toekomst afhankelijk zullen zijn van mensen die wel de taal spreken, maar geen professionele opleiding of ervaring hebben,” zegt Ifzaren. Dit komt volgens hem doordat de commerciële bemiddelaars voornamelijk een winstoogmerk hebben: “Er wordt steeds meer bezuinigd op de professionele ontwikkeling van tolken, omdat de focus ligt bij het behalen van de laagste prijs in plaats van de beste kwaliteit”, aldus Ifzaren.

Cijfers
Uit een recente enquête van de Orde van Registertolken en -vertalers zijn alarmerende cijfers naar voren gekomen. 38 procent van de tolken, die voorheen werkzaam waren bij het OM, gaf aan recent te zijn gestopt met het werk voor justitie. Daarnaast zei 39 procent van de respondenten dat ze tegenwoordig minder opdrachten aannemen, en 3 procent geeft aan binnenkort ontslag te willen nemen. De beëdigde tolken zijn te duur voor de commerciële bedrijven, waardoor er steeds vaker tolken worden ingezet die niet gecertificeerd of gekwalificeerd zijn. Dit brengt de kwaliteit van de rechtspraak in gevaar. Ifzaren ziet de toekomst pessimistisch in: “De overheid snijdt in de taalopleidingen, universitaire vertaalopleidingen verdwijnen. Hierdoor is er geen toekomst meer voor jonge mensen die tolk of vertaler willen worden.”

Politieke actie

Vandaag dient Kamerlid Michiel van Nispen een motie in, waarover volgende week gestemd zal worden. Deze motie kan bepalend zijn voor de toekomst van het tolken vak. De Orde van Registertolken en -vertalers hoopt dat de politiek snel ingrijpt om te voorkomen dat het tolken vak nog verder achteruit gaat. “Als de politiek niet ingrijpt zullen de tolken zich nog verder terugtrekken, waardoor niet de kwaliteit kan worden geboden die nodig is voor een eerlijk proces,” zegt Ifzaren. De komende politieke besluitvorming zal beslissend zijn voor de toekomst van de tolken in Nederland.

Benieuwd naar de impact van de afname van tolken op de rechtstaat? Bekijk het hier in de reportage: