Nederland staat bekend als fietsland, maar in de Telegraaf meldde Geert Kloppenburg op 27 februari dat dat steeds minder lijkt te worden. Door ongeschikte wegen en daardoor toenemende verkeersonveiligheid laten steeds meer mensen de fiets staan, zei Kloppenburg. Na verder onderzoek blijkt dat een ongefundeerde claim.

Bewering
Verkeersonveiligheid zorgt ervoor dat mensen de fiets laten staan.

Oordeel
Ongefundeerd

Bron van de bewering
De Nederlandse wegen zijn totaal ongeschikt voor de manier waarop we ze nu gebruiken, zo kopte de Telegraaf eind februari. In het artikel komen experts op het gebied van mobiliteit en verkeer aan het woord, waaronder mobiliteitsexpert Geert Kloppenburg. Hij kaart aan dat de verkeersdrukte dusdanig is toegenomen en dat wijken hier niet op gebouwd zijn. “Met alle gevaar van dien”, concludeert Kloppenburg.

Deze situatie zorgt voor een opmerkelijke ontwikkeling volgens de mobiliteitsexpert, namelijk: “De situatie zorgt voor een gevoel van onveiligheid, waardoor mensen de fiets laten staan.” Om tot al deze kennis te komen deed Kloppenburg naar eigen zeggen “maandenlang veldonderzoek in een doorsnee wijk in Den Haag”. Volgens hem zou deze wijk op tal van andere Nederlandse wijken lijken en dus zou er sprake zijn van een nationaal patroon.

Dit roept de vraag op: Klopt dit wel? Laten mensen de fiets daadwerkelijk staan door verkeersonveiligheid? Is dit inderdaad terug te zien in het hele land?

Waarom dit ongefundeerd is
Wanneer we de stelling voorleggen aan Douwtje de Vries van de Fietsersbond, reageert ze enigszins verbaasd: “Dat onderzoek is er niet, dus kun je zo’n uitspraak helemaal niet doen. We horen wel geluiden dat er iets speelt wat betreft onveiligheid en fietsers, maar een concrete trend kunnen we niet schetsen.”

De Vries legt verder uit: “Er zijn natuurlijk wel factoren die mogelijk meespelen. De toename van fatbikes en grote snelheidsverschillen zorgen er wel voor dat ouderen en mensen met kinderen huiveriger zijn om op de fiets te stappen. Echter kunnen we zonder onderzoek het verband tussen die ontwikkeling en het feit dat mensen de fiets zouden mijden niet leggen.”

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde in 2024 cijfers over het aantal Nederlanders dat de fiets pakt. Hierin werd gesproken van “aantal gemiddelde verplaatsingen per dag” met de fiets. Uit het onderzoek blijkt dat dit gemiddelde in 2023 slechts 0,06 lager lag dan in 2018. Een nihil verschil waaruit het verband met verkeersonveiligheid ook nog niet duidelijk wordt.

Daarnaast lijken ook de cijfers van die fietsverkoop niet te duiden op een afname in populariteit worden van fietsen. RAI Vereniging, dat onder andere de belangen behartigt van fabrikanten en importeurs van fietsen, publiceerde op 4 maart 2025 de verkoopcijfers van afgelopen jaar. Het aantal verkochte fietsen is zeven procent minder dan 2023, maar dit is niet zo zeer toe te schrijven aan het minder populair worden van de tweewielers. RAI schrijft dat leveringsproblemen een rol spelen en dat de daling logisch is te verklaren nadat de branche een piek ervaarde tijdens de coronapandemie.

Conclusie
De uitspraak van Geert Kloppenburg, namelijk: “Verkeersonveiligheid zorgt ervoor dat mensen de fiets laten staan,” is ongefundeerd. Hoewel er op het eerste gezicht een verband zou kunnen zijn, ontbreekt grondig onderzoek dat deze claim ondersteunt. Bovendien laten CBS-cijfers geen duidelijke daling zien in het aantal gemaakte fietsritten.