Het langverwachte hoofdlijnenakkoord werd op 16 mei gepresenteerd door de PVV, VVD, NSC en BBB. Onder andere werd bekend gemaakt dat de btw voor de sport-, horeca- en cultuurwereld van 9 naar 21 procent wordt verhoogd. Volgens het kabinet is het een waterdicht plan maar in een artikel van het Parool liet ABN Amro econoom Stef Driessen weten dat het een ‘cruciale rekenfout’ is. Toch blijft het antwoord in het midden want ‘De overheid en de ABN Amro kunnen niet in een glazen bol kijken’ aldus econoom Jasper J van Dijk. Deze claim is niet checkbaar.

Per 2026: 

Ondanks de ophef over de verhoging van de btw voor de sport-, horeca- en cultuurwereld draait het kabinet de aankomende plannen niet terug. Per 2026 verwacht het kabinet de btw-verhoging in te kunnen voeren. De desbetreffende sectoren reageren geschrokken: ‘een nieuwe klap na de corona epidemie’ zegt Koninklijke Horeca Nederland tegen de NOS.

Verbazing: 

Niet alleen de betrokken sectoren maar ook ABM Amro econoom Stef Driessen reageert verbaasd op de plannen om de btw te verhogen. Naast verbazing claimt Driessen dat de plannen om de btw te verhogen voor hotels en vakantieparken geld kost in plaats van dat het geld oplevert. ‘Ik maak me zorgen want dit raakt vooral de kleinere hotels in Nederland’, vertelt Driessen.

Volgens de econoom komt dit onder andere doordat 40 procent van alle hotelovernachtingen zakenreiziger is en men de btw van de hotelovernachting terug kan vorderen. ‘Hiermee loopt het kabinet enorm veel geld mis.’ Daarbij vreest Driessen voor de concurrentiepositie van Nederlandse hotels: ‘Een vakantie in eigen land wordt minder aantrekkelijk dan in het buitenland doordat de prijsverschillen minder groot zullen zijn.’

Niet eens met onderzoek:

Aan de NOS laat het ministerie van Financiën weten het niet eens te zijn met het onderzoek van ABM Amro. ‘Er is wel degelijk rekening gehouden met zakelijk reizen, aanvullende diensten en teruglopende winstbelasting.’ Het ministerie van Financiën heeft geen tijd vrij kunnen maken om telefonisch te reageren op deze factcheck.

Schatting: 

De vraag is nu of de btw-verhoging voor hotels het kabinet daadwerkelijk geld kost, zoals Stef Driessen claimt. Econoom en onderzoeker, aan de Rijksuniversiteit Groningen, Rasmus Wiese zegt hierover het volgende: ‘Wat veel mensen niet weten is dat zowel de berekening van het ministerie van Financiën als van Stef Driessen uiteindelijk schattingen zijn met een bepaalde marge van onzekerheid.’ Volgens de onderzoeker en docent aan de Rijksuniversiteit Groningen is het lastig om te zeggen of de berekening van het ministerie van Financiën of van Stef Driesen klopt, want voor alsnog blijft het een toekomstvoorspelling.

Toekomst voorspellen: 

Ook econoom, van het Instituut voor Publieke Economie, Jasper J van Dijk vertelt dat er altijd onzekerheden zijn bij het ramen van belastinginkomsten. ‘Het is toekomst voorspellen, zolang het geld niet binnen is en daarmee blijft het een schatting. In zo’n schatting zit altijd een onzekerheid, dat geldt voor elke maatregel die de overheid neemt.’ Zowel het kabinet als ABM Amro hebben beide berekeningen gebaseerd op de cijfers van het CBS uit 2022 volgens econoom Stef Driessen maar de aannames die beide partijen hebben gemaakt kunnen het verschil maken volgens Jasper J van Dijk. ‘Ergens vind ik het niet verbazingwekkend dat er verschillende uitkomsten zijn omdat beide partijen mogelijk andere aannames hebben gedaan.’

Reactie:

Stef Driessen laat weten zich niet te kunnen vinden in de bevindingen van Econoom Rasmus Wiese en Jasper J van Dijk: ‘Wij baseren onze berekening op basis van de cijfers van het centraal bureau voor de statistiek (CBS). Die zijn openbaar en kan iedereen inzien. De berekening van het aandeel (36 procent) eten en drinken in de omzet van hotels is afkomstig van hotelspecialist Horwath HTL. Dit aandeel wordt niet geraakt door de btw-verhoging. Doordat veel hotelgasten zakenreizigers zijn, waarvan bedrijven de btw kunnen terugvorderen, zullen de extra btw-inkomsten ook tegenvallen.’

Conclusie: 

Kort samengevat is het niet vast te stellen of het kabinet of ABM Amro gelijk heeft want het is een kwestie van tijd hoe de maatregelen van het kabinet uitpakken op de lange termijn. Dit hoeft niet te betekenen dat de claim daarmee onjuist is, maar het is op dit moment te vroeg om dat te bevestigen. Zowel Rasmus Wiese als Jasper van Dijk geven beide aan dat bij elke schatting een bepaalde marge van onzekerheid komt kijken.

Bronnen: 

– Stef Driessen: ABM Amro econoom

– Rasmus Wiese: Econoom en onderzoeker Universiteit Groningen

– Jasper J van Dijk: econoom onafhankelijk Instituut voor Publieke Economie