Fast fashion is een productiemodel waarbij kleding razendsnel wordt geproduceerd en verkocht om in te spelen op de nieuwste trends. Merken als Shein, Temu en Zara brengen wekelijks nieuwe collecties uit tegen extreem lage prijzen, waardoor consumenten worden aangemoedigd om steeds meer te kopen. Dit lijkt misschien aantrekkelijk, maar achter de goedkope kledingstukken schuilt een industrie met grote milieuschade en slechte arbeidsomstandigheden.
Milieu impact
De impact op het milieu is enorm. Fast fashion is een van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Voor de productie van een enkel katoenen T-shirt is al duizenden liters water nodig, en veel synthetische stoffen bevatten microplastics die in het milieu terechtkomen. Daarnaast worden kledingstukken vaak na een paar keer dragen weggegooid, waardoor de textielafvalberg blijft groeien. Wereldwijd belandt jaarlijks zo’n 92 miljoen ton textiel op de vuilnisbelt.
Sociale nadelen
Ook op sociaal vlak kleven er grote nadelen aan fast fashion. Om de prijzen laag te houden, wordt kleding vaak geproduceerd in fabrieken waar arbeiders lange dagen maken voor een hongerloon. Er zijn meerdere gevallen bekend waarin fast fashion-merken zoals Shein en Temu in verband worden gebracht met kinderarbeid en slechte werkomstandigheden. Terwijl consumenten genieten van goedkope mode, betalen kledingarbeiders in landen als Bangladesh en China de echte prijs.
Oplossingen
Toch is het weren van fast fashion uit Europa volgens Thomas Plantenga, CEO van tweedehandsplatform Vinted, geen oplossing. “Die kleding is er al. Als je die weert, komt het gewoon eerder op een vuilnisbelt terecht. Of het belandt op een strand in een of ander Afrikaans land, waar de microplastics in het water terechtkomen.” Volgens hem ligt de kern van het probleem bij de productie: er wordt simpelweg te veel goedkope, vervuilende kleding gemaakt. “Maar dat kun je reguleren,” stelt hij. Hij wijst op de Europese Unie als een partij die hier verandering in kan brengen, bijvoorbeeld door strengere productiestandaarden in te voeren en het recyclen van textiel op te schalen.
De toekomst
Ondertussen blijven jongeren massaal bestellen bij fast fashion-webshops. Lage prijzen, snel wisselende collecties en de invloed van social media zorgen ervoor dat ethische overwegingen vaak naar de achtergrond verdwijnen. Tegelijkertijd groeit het bewustzijn over duurzaamheid en zoeken steeds meer consumenten naar alternatieven, zoals tweedehands winkelen en duurzame merken.
Deze reportage laat zien waarom fast fashion zo verslavend is en waarom consumenten, ondanks alle kritiek, blijven kopen. Wat drijft ons koopgedrag, en kan tweedehands mode een beter alternatief zijn?
