Vrouwen in de kunstwereld worden vaak onder gerepresenteerd. Dit is een proces wat al lang aan de gang is. Vroeger was het beroep kunstenaar bijvoorbeeld alleen voor de man weggelegd. Tegenwoordig spelen vrouwen nog geen dominante rol in de kunstwereld. Het is natuurlijk niet nodig dat het ene geslacht het andere domineert, maar nu is het niet eerlijk verdeeld en hierdoor raken veel vrouwen ontmoedigd om hun kunst tentoon te stellen.
Het Stedelijk Museum is een bekend museum. Niet alleen in Nederland is het museum voor de moderne kunst populair, maar ook in de landen daar omheen. Het museum is in 1895 geopend en heeft sindsdien elk jaar verscheidene tentoonstellingen geopend van allerlei verschillende kunstenaars.
Op de site van het stedelijk museum is een archief te vinden met hierin alle tentoonstellingen die ooit geopend zijn. Het eerste jaar wat hierin is te vinden, is het jaar 1995. Ik heb uit dit archief een aantal jaren gekozen waarin ik per tentoonstelling heb gekeken of deze van een mannelijke of vrouwelijke kunstenaar was. Hierbij was gemengd ook een optie als er bijvoorbeeld meerdere werken van verschillende geslachten tussen zaten.
In onderstaande datavisualisatie is te zien dat er in 2003 en 2011 helemaal géén vrouwen tentoon werden gesteld buiten de gemengde tentoonstellingen om. Het hoogste aantal vrouwen dat wordt tentoongesteld kwam voor in 2019. Verder valt het op dat er in 1995 maar één tentoonstelling is geopend, die toevallig van een man is. Het zou kunnen dat er dat jaar meerdere tentoonstellingen geopend zijn door het Stedelijk Museum, maar die zijn niet in het archief terug te vinden zijn.
Volgens kunstenares Joke de Lange zijn veel mede-vrouwelijke kunstenaressen onzeker over hun eigen werk omdat de kunstwereld zo mannelijk gedomineerd is. Op de opleidingen ziet ze genoeg vrouwen rondlopen, het probleem ligt volgens haar dan ook niet bij het aantal vrouwen in de kunstwereld, maar over de organisaties en curatoren die (bijna) allemaal man zijn. “Om mij heen is er veel onzekerheid over het werk wat door jou als vrouw wordt gemaakt. Dit heeft natuurlijk ook te maken met het feit dat je je kwetsbaar opstelt, maar het is vooral om het feit dat ze een vrouw zijn.” Die onzekerheid komt voort uit de situatie dat vrouwen die zichzelf met trots presenteren naar beneden worden gehaald. “’Nou, nou, doe maar normaal’ zeggen anderen dan, terwijl als een man hetzelfde gedrag zou tonen de reactie heel anders is. Ze vinden hem dan zelfverzekerd en stoer.”
Het Stedelijk Museum had geen tijd om mij te woord te staan voor deze productie. Daarom kunnen we niks zeggen over de manier waarop ze rekening houden met de verdeling van mannen en vrouwen die ze tentoonstellen in de kunst. Andere organisaties, zoals de internationale Biënnale van Venetië, geven vrouwen expres een grotere rol. Zo was de leidende curator op de vorige Biënnale een vrouw en werd er meer aandacht besteed aan werk van vrouwen uit minder ontwikkelde landen. “Dit was daar heel speciaal en bijzonder, maar het feit dat het zo speciaal was zegt eigenlijk ook al wel genoeg over de rol van vrouwen in de kunstwereld”, aldus Joke.
[aesop_quote type=”block” background=”#dbdbdb” text=”#000000″ width=”100%” height=”auto” align=”center” size=”1″ quote=”Dataverantwoording:<br />
In deze datavisualisatie heb ik rekening gehouden met twee geslachten, namelijk man en vrouw. Ik heb expres niet gekeken naar non-binaire kunstenaars omdat dit iets is wat kan fluctueren. Misschien was een kunstenaar in 2003 wel non-binair, maar identificeert diegene zich nu zo niet meer. Ik wil daar graag geen fouten in maken en heb dit daarom voor de zekerheid het buiten wegen gelaten.<br />
Alle data die ik heb gebruikt is afkomstig van de site van het Stedelijk Museum Amsterdam. Ik heb in Excel een tabel gemaakt en daar vervolgens een datavisualisatie van gemaakt in Flourish. Als er bij het archief een groep kunstenaars stond die allen van hetzelfde geslacht waren, heb ik deze niet onder gemengd maar bijvoorbeeld onder man of vrouw gekenmerkt. ” parallax=”off” direction=”left” revealfx=”off”]
