BNPL is hot
De afgelopen jaren maken ‘Buy Now Pay Later’ (BNPL) en gespreid betalen een opmars in Nederland. Je kunt op steeds meer plekken nu kopen en later betalen, van Mediamarkt tot Hornbach en van H&M tot Amac. De grootste aanbieders hiervan zijn Klarna, Riverty en Tinka.
De onderstaande grafiek geeft aan welke BNPL-aanbieders het meeste worden gebruikt door Nederlanders. In de tabel daaronder is te zien dat veel grote winkels de mogelijkheid tot later betalen of zelfs gespreid betalen aanbieden.
| Winkel | BNPL organisatie | Later betalen | Gespreid betalen |
| AboutYou | Klarna | 30 dagen | Nee |
| Amac | Klarna | 14 of 30 dagen | Ja |
| ASOS | Klarna en Riverty | 14 of 30 dagen | Nee |
| BCC | Tinka | 14 dagen | Nee, was Tinka met 13,9% rente |
| Dyson | Klarna | 14 dagen | Nee |
| H&M | Klarna | 30 dagen | Nee |
| Hornbach | Riverty | 14 of 30 dagen | Nee |
| Mediamarkt | Klarna | 14 of 30 dagen | Ja |
| Scapino | Riverty | 14 dagen, kost €1,95 | Nee |
| WE Fashion | Riverty | 14 dagen | Nee |
| Wehkamp | Tinka | 14 dagen | Nee, was Tinka met 13,9% rente |
Het gebruik van deze betaalmethoden is enorm toegenomen, stelt de Autoriteit Financiële Markten. In 2022 hebben de BNPL-bedrijven ruim 45 miljoen betalingen verwerkt. Vier op de tien online consumenten betaalde minimaal één keer op deze manier. Het totaal aantal gebruikers van BNPL in Nederland in 2022 is in de onderstaande grafiek weergegeven.
Verdienen aan de wanbetaler
Wat opvalt is dat hoewel BNPL de afgelopen jaren sterk is toegenomen, steeds meer bedrijven stoppen met het bieden van de optie om gespreid te betalen. Tinka, de aanbieder van BNPL bij Wehkamp, bijvoorbeeld. Maar waarom? Tinka verdient als financiële instelling naast de omzet van aanmaningskosten ook forse omzet van rente die klanten betalen als zij kiezen voor betalen in termijnen. Deze rente ligt tussen de 12 en 14 procent per jaar. De andere grote BNPL-aanbieders Klarna en Riverty doen dit niet. Uit de cijfers van AFM blijkt dat zij een manier hebben gevonden om nog meer geld te verdienen, zonder rente te vragen. Dat het vragen van rente een minder goed businessmodel is geworden bevestigt een woordvoerder van Tinka. “Wij hebben naar ons businessmodel gekeken en hebben de conclusie getrokken dat gespreid betalen voor ons niet commercieel interessant is. Daarom stoppen we ermee”, laat Tinka in een telefonische reactie weten.
De reden dat bedrijven als Klarna en Riverty geen rente rekenen is omdat zij hier in verhouding niet het meeste omzet mee behalen. Het grote geld wordt verdiend aan diegene die hun rekening te laat betalen. Volgens de AFM krijgt één op de vijf consumenten die gebruik maakt van BNPL te maken met boetes vanwege te laat betalen. Uit de cijfers blijkt dat de inkomsten die een Klarna of Riverty verdient met het in rekening brengen van deze aanmaningskosten, tussen de twintig en veertig procent zijn van de totale omzet. De inkomsten uit aanmaningen zijn winstgevend en kunnen dus een aanzienlijk deel vormen van het verdienmodel van deze bedrijven.
Steeds vaker komen consumenten in aanraking met incassobureaus en aanmaningskosten, omdat zij niet alleen later betalen, maar regelmatig ook te laat. De grote aanbieders van BNPL, zoals Klarna en Riverty, verdienen hier dus goud geld aan. Als je na de afgesproken betalingstermijn niet betaalt, dan lopen de kosten hoog op. Bij Klarna betaal je €13,50 bij de tweede herinnering (€7,50 voor bestellingen onder de €20,- euro) en bij Riverty betaal je tussen de €9,50 en €21,- extra. Daarna lopen bij beide bedrijven de kosten op tot 15% van het aankoopbedrag met een minimum van €40 euro. Zie in de onderstaande diagrammen hoe hoog de kosten oplopen bij Klarna en Riverty als je te laat betaalt. Hier wordt uitgegaan van een artikel met een aankoopwaarde van €20,-.
De AFM wijst erop dat deze ontwikkelingen ervoor zorgen dat we gewend raken aan schulden, en dat dit erg onwenselijk is.
