Uit data blijkt dat de landen die koplopers zijn in het gebruik van crypto, vaak landen zijn die fragiel van aard zijn. De top vijf landen van de Global Crypto Adoption Index — een index die meet welke landen vooroplopen in het gebruik van crypto — bevinden zich over het algemeen in de onderste helft van de ranglijst van de Fragile States Index. Timo Bult, hoofdredacteur bij Crypto Insiders, vertelt dat het wantrouwen tegenover grote overheden en gecentraliseerde banken een grote rol speelt in het gebruik van gedecentraliseerde crypto.

Snel, decentraal en moeilijk te traceren. Dat klinkt aantrekkelijk als je te maken hebt met een overheid die sterk controleert en monitort. China is bijvoorbeeld een land waar dit extreem speelt, en heeft de afgelopen vijf jaar steevast in de top 20 van de Fragile States Index gestaan. Met de dreigende tarievenoorlog kan een gedecentraliseerde valuta daar nog aantrekkelijker worden. ‘Nu met de tarievenoorlog van Trump is het niet voordelig om zaken te doen in de Chinese economie — niet als je met fiatvaluta betaalt,’ vertelt Bult. Fiatvaluta is door de overheid uitgegeven geld, zoals de euro of yuan. ‘Door een gedecentraliseerde valuta te gebruiken, omzeil je dat — en ook de monitoring in het land.’

In andere landen speelt het wantrouwen richting grote overheden en gecentraliseerde banken eveneens een belangrijke rol. In Venezuela was lange tijd sprake van hyperinflatie. Hoewel dit inmiddels is afgenomen en de inflatie jaarlijks daalt, bedroeg de inflatie daar in 2024 nog steeds 48% — uitzonderlijk hoog. Het vertrouwen in de reguliere munt is structureel laag gebleven, waardoor Venezuela al jaren hoog scoort op de Global Crypto Adoption Index.

Bult geeft aan dat de mogelijkheden van crypto ook aantrekkelijk kunnen zijn voor inwoners van armere bevolkingsgroepen. Crypto kan namelijk tot grote winsten leiden, wat voor mensen in zwakkere economieën als een kans wordt gezien. ‘Naar mijn idee blijft wantrouwen toch de grootste reden voor mensen in dit soort landen om crypto te gebruiken.’

Chainalysis maakt een inschatting van het transactievolume van verschillende cryptovaluta’s. Daarbij houden ze rekening met bevolkingsgrootte en koopkracht, om zo te berekenen wat de werkelijke impact van crypto is per land. Hoe groter de impact, hoe hoger de score. Uit de data blijkt dat 8 van de 11 landen die sinds 2020 in de top 5 zijn verschenen, zich in 2024 in de onderste helft van de Fragile States Index bevinden. Dat is 73% van deze landen — een aanzienlijk hoog percentage.

Bult vertelt over een interessante situatie waarin een Oekraïner de grens over vluchtte toen de oorlog daar uitbrak, met behulp van bitcoin. Fadey (pseudoniem) moest snel aan geld komen om te kunnen vluchten, voordat hij werd opgeroepen voor het leger. ‘De rijen bij de pinautomaten waren te lang, en ik kon niet zo lang wachten,’ vertelt hij aan CBNC. Door een deel van zijn bitcoins om te wisselen voor zloty’s, de Poolse valuta, bij een goede vriend, kon hij snel aan contant geld komen en zo de grens over. De rest van zijn bitcoins zette hij op een USB-stick, die hij eenvoudig mee kon nemen. Op die manier heeft crypto deze Oekraïense vluchteling essentieel geholpen bij zijn vlucht naar het buitenland.

Verantwoording:

Voor dit artikel zijn data uit de Fragile States Index (FSI) van The Fund for Peace (2020–2024) gecombineerd met de jaarlijkse Global Crypto Adoption Index van Chainalysis (2020–2024). De visualisatie laat trends zien in vijf landen met zowel hoge FSI-scores als hoog crypto-gebruik. Een interview op 10-04-2025 met Timo Bult, hoofdredacteur bij Crypto Insiders, heeft voor extra verdieping en context gezorgd wat is verwerkt in het artikel hierboven.