De representatie van vrouwen in de media is een onderwerp dat al jarenlang in de belangstelling staat. Ondanks enige vooruitgang in de afgelopen jaren, blijft de balans tussen mannen en vrouwen in de media vaak scheef. Dit blijkt bijvoorbeeld uit mijn eigen onderzoek naar de talkshow Beau, waarin de representatie van vrouwelijke gasten duidelijk onder de maat is.
Representatie in Getallen
In totaal zijn er 79 gasten aangeschoven in 12 afleveringen van Beau, waarvan slechts 30 vrouwen (38%) en 49 mannen (62%). Het aantal vrouwen is dus aanzienlijk lager dan het aantal mannen, wat niet overeenkomt met een representatief beeld van onze samenleving waarin vrouwen de helft van de bevolking uitmaken.
Het Verschil in Onderwerpen
Niet alleen het aantal vrouwen is opvallend lager, maar ook de onderwerpen waarvoor vrouwen in de talkshow worden uitgenodigd. Zo kwamen vrouwen voornamelijk aan het woord over actualiteiten en dingen die zich afspelen op sociale media (8 vrouwen tegenover 1 man), terwijl de verdeling in andere thema’s zoals politiek en cultuur anders is. Wanneer politiek ter spraken komt, zijn er 14 mannelijke experts aan bod gekomen en slechts 6 keer een vrouwelijke expert, waarvan 5 keer dezelfde vrouw. Dit wijst op een overmatige vertegenwoordiging van mannen in politieke discussies. In de cultuursector was het beeld niet anders: 16 mannen tegenover 4 vrouwen.
De weinige vrouwen die wel in beeld komen, lijken in vaak het stereotypen te bevestigen. Vrouwen worden neergezet als experts op het gebied van sociale media of actualiteiten, terwijl mannen over zaken zoals politiek, cultuur en sport praten.
Gebrek aan Diversiteit
In een programma als Beau, waarin er weinig vrouwen meedoen in een discussie over politiek, cultuur en sport, ontbreekt het aan representatie van vrouwelijke rolmodellen. Dit heeft een maatschappelijk effect, omdat jonge meisjes zich moeilijk kunnen spiegelen aan rolmodellen binnen deze onderwerpen op televisie.
Miluska van Rompu is journalist en draaide samen met Feminer de campagne Maak plaats in de pers. In een interview vertelt ze: “Een campagne is normaal gesproken een duidelijke aanklacht, maar deze keer was het meer onderzoekend van aard. De vraag is: bij wie ligt dit nou eigenlijk? Het blijkt een samenspel van heel veel verschillende factoren. Enerzijds heeft het te maken met vrouwen die de rol doorschuiven, omdat ze bang zijn niet alles tot in de details te weten. Terwijl mannen vaak een klein beetje van een onderwerp weten en gewoon gaan zitten.”
Ze voegt daaraan toe: “Als journalist ben ik actief bezig met het benaderen en uitlichten van vrouwelijke experts, voor een eerlijke representatie.”
Op weg naar gelijkheid, ook aan de talkshowtafel
Hoewel er zeker stappen worden gezet richting een evenwichtigere representatie van vrouwen in de media, blijft er een grote kloof bestaan. De cijfers uit mijn onderzoek naar Beau bevestigen de ondervertegenwoordiging van vrouwen in belangrijke gespreksonderwerpen en benadrukken de noodzaak voor een inclusievere aanpak. De talkshows moeten niet alleen het aantal vrouwelijke gasten verhogen, maar ook zorgen voor een gelijkwaardige verdeling van mannen en vrouwen over verschillende onderwerpen. Alleen dan kan de media daadwerkelijk een eerlijke en representatieve afspiegeling van de samenleving zijn.