Dit jaar is het 400 jaar geleden dat Paulus Potter werd geboren te Enkhuizen. De kunstschilder is voornamelijk bekend van zijn werk De Stier, waar hij een hyperrealistische stier heeft afgebeeld. Zijn ongeëvenaarde oog voor detail, laat hem uitblinken bij zijn zeventiende-eeuwse tijdgenoten. Omdat hij vrij jong op 28-jarige leeftijd is gestorven, is er niet veel bekend over zijn leven. Wat was hij voor man? En wat inspireerde hem?
De oudste bron die Potter’s leven fragmenteert, is de biografie van Paulus Potter geschreven door kunstschilder en schrijver Arnold Houbraken. De biografie komt voor in zijn werk; De grote schouwburg der Nederlandse kunstschilders en schilderessen, daterend uit 1753. Houbraken spreekt hierin onder andere met de zoon uit het tweede huwelijk van de weduwe van Paulus Potter. Hij vertelt een aantal opvattingen over Paulus’ karakter. Paulus zou bijvoorbeeld altijd een schetsboek op zak hebben gehad, tot ergernis van zijn vrouw.
Directeur van het rijksinstituut van cultureel erfgoed, Edwin Buijsen, schrijft in 1994 samen met kunsthistorici Amy Walsh en Ben Broos, de catalogus; Paulus Potter: schilderijen, tekeningen en etsen. Buijsen heeft samen met zijn collega’s lang onderzoek gedaan naar Potter’s werk en leven. “Het was een ijverige man”, constateert hij, “Tegenwoordig zouden wij hem een workaholic noemen.”.
Volgens Buijsen is dit ook terug te zien in zijn werken. “Hij is ontzettend productief geweest in zijn korte jaren. In veel van zijn werken kun je ontzettend snelle penceelstrepen zien, die alsnog perfectionistisch zijn uitgevoerd.”
Potter overleed op zijn 28ste aan tuberculose. Volgens zijn familie had hij deze aandoening gekregen omdat; “Hij te veel schilderde”. Buijsen vult aan dat deze constatering nog geen eens helemaal mis kan zijn; “We weten dat Potter veel buiten schilderde. In die tijd zijn er ook heel wat schilders overleden aan longontstekingen, omdat zij te veel buiten aan het werk waren. Je kunt je voorstellen dat als je in weer en wind slecht bekleed buiten aan het werk bent je ziek kunt worden.”
Jolijn Schilder is restaurator bij het Mauritshuis en is momenteel bezig met de restauratie van Potter’s bekendste werk; de Stier. Zij weet als geen ander hoe Potter op het doek te werk ging en vertelt daarover in aflevering 1: Oog voor detail.
Een aangebrachte bewerking van Jolijn onder een UV-lamp
Jolijn restaureert de Stier
Portret Paulus Potter door Bartholomeus van der Helst – Het Mauritshuis
Jolijn restaureert de Stier
De restauratiekamer van De Stier
Potter’s oog voor detail op klein niveau – Paulus Potter, Vee in de weide – Mauritshuis
Aflevering 1: Oog voor detail
Aflevering 2: Harde werkers
Aflevering 3: Van goede huizen
In de podcast is de volgende muziek gebruikt:
November fields Holland 135 PM 151101_0825 by klankbeeld — https://freesound.org/s/752312/ — License: Attribution 4.0
Transformed wind chimes: Nature-Symphony 55 (improved version) by Philip_Goddard — https://freesound.org/s/735630/ — License: Attribution NonCommercial 4.0
Sacha Ende – All The Lines (feat. Admiral Bob)
https://ende.app/en/song/4925-all-the-lines-feat-admiral-bob
Licence: Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
Strings Ambient Suspense by tyops — https://freesound.org/s/523364/ — License: Attribution 4.0
