Klikken met een pen of smakken met je appel, het is iets wat we allemaal doen. Voor de meeste mensen een doodgewone gebeurtenis maar voor sommige iets om gek van te worden. Een pas recent en erkende aandoening die mensen tot wanhoop kan drijven: Misofonie. Misofonie betekent letterlijk ‘haat aan geluid’ en is een hersenaandoening die ervoor zorgt dat sommige mensen extreme reacties hebben op geluiden of bewegingen (misokinesie). Het wordt gekenmerkt dor fysieke reacties als woede of walging.

 Bij misofonie gaat het om zogenoemde triggers van buitenaf die een reactie kunnen oproepen. Zelf een appel eten of zelf nagels bijten is vaak geen probleem, je partner dit zien doen daarentegen wel. ­­­Soms loopt de irritatie of boosheid zo hoog op dat iemand die misofonie heeft de appel-eter wel iets aan zou willen doen. Maar waar hebben mensen met misofonie nou precies last van en wat zijn de triggers? Hieronder is te zien welke trigger veelal voorkomen, gesorteerd op categorie en daarnaast op specifieke trigger.

In onderstaande datavisualisatie is het mogelijk verschillende ‘triggers’ te bekijken en uit te klappen. Als je bijvoorbeeld op eetgeluiden klikt kun je zien welke eetgeluiden voor mensen met misofonie moeilijk zijn om mee om te gaan. Hoe groter het bolletje, hoe groter de trigger.

[embed]https://public.flourish.studio/visualisation/8598997/[/embed]

https://public.flourish.studio/visualisation/8598997/

In de visualisatie zijn zeven verschillende ‘hoofdtriggers’ te zien. Dit zijn de categorieën waarin triggers staan die het vaakst voorkomen. Af te lezen is dat het voornamelijk gaat om eetgeluiden, bij eetgeluiden hebben mensen met misofonie het meest hinder van smakken. Marijn is 37 en heeft al zolang zij zich kan herinneren last van eetgeluiden: “O dit is voor mij heel herkenbaar, eetgeluiden en dan vooral smakken en kraken is voor mij hels. Mijn kinderen hebben weleens chips gegeten op de trap omdat het naast mij op de bank niet ging.”

Naast eetgeluiden zijn ook repeterende geluiden als typen op een toetsenbord of klikken met een pen genoemd als grote triggers. Maar wat gebeurt er nou eigenlijk als iemand een appel eet? Wat hebben die zogenoemde triggers voor invloed op iemand en wat zijn de lichamelijke reacties?

Hieronder is te zien welke lichamelijke of geestelijke reactie een geluid of beweging op kan roepen. Hoe groter het bolletje, des te vaker komt de reactie voor onder de respondenten.

[embed]https://public.flourish.studio/visualisation/8601787/[/embed]

https://public.flourish.studio/visualisation/8601787/ 

Boosheid en extreme irritatie zijn de meest voorkomende reactie als het gaan om misofonie. Naast boosheid en irritatie kunnen ook afgunst, wanhoop en in kleine mate ook angst een reactie zijn om geluiden en bewegingen. Voor mensen met misofonie kunnen dus hele normale dingen, als het eten van een appel, een reden zijn om situaties te vermijden. Ook bij Marijn beïnvloedt het haar leven “Je ontwikkelt gewoontes om het uit de weg te gaan. Ik ga als mijn man en kinderen aan het ontbijt zijn vaak met de hond wandelen of boven de was doen. Tijdens het avondeten moet er iets van tv of muziek aanstaan anders word ik gek, tussen twee nummers of afleveringen in stopt mijn man met kauwen, hij weet het precies.”

Verantwoording data
Het Amsterdam Medisch Centrum (AMC) is een van de weinige plekken ter wereld waar onderzoek wordt gedaan naar misofonie. In 2020 is een onderzoek gepubliceerd (Jager et al.,2020) met de grootste aantal misofonie correspondenten tot nu toe. Onder andere triggers, reacties en onderliggende problematiek zijn onderzocht. Het onderzoek heeft 779 mensen bestudeerd die mogelijk misofonie zouden hebben. Van die groep blijken 575 mensen daadwerkelijk het ‘label’ misofonie te krijgen en deze groep hebben zij verder onderzocht. De informatie gebruikt in dit artikel is afkomstig uit dit onderzoek.