Door aanpassingen aan het spoor en de dienstregeling duurt de treinreis tussen Amsterdam CS en Berlijn vanaf 10 december 2023 voortaan 5 uur en 50 minuten. Dat is een half uur korter dan nu. Daarmee is de reistijd van de IC Berlijn sinds het begin van de verbinding in 1991 totaal met drie uur afgenomen.

Al meer dan dertig jaar zijn de hoofdsteden van Nederland en Duitsland via het spoor met elkaar verbonden. De treinverbinding is populair onder toeristen en forenzen. Tegenwoordig rijdt er 5 keer per dag een trein vanuit Amsterdam naar Berlijn over het 643,9 kilometer lange traject. Per jaar maken ongeveer 1 miljoen reizigers gebruik van deze internationale verbinding. Uit een onderzoek in opdracht van de provincie Overijssel komt de verwachting dat dit aantal groeit naar 1,6 miljoen reizigers in 2030.

Reistijd

De eerste directe trein in 1991 tussen Amsterdam naar Berlijn deed er 8 uur en 50 minuten over. In de jaren die volgde werd de reistijd snel verbeterd tot iets meer dan 6,5 uur in 1997, onder andere door een betere samenwerking tussen de NS en de Deutsche Bahn en een verbeterde route. Door werkzaamheden nam de reistijd de twee daaropvolgende jaren echter weer af.

Met de introductie van de nieuwe hogesnelheidstreinen in Duitsland werd de reistijd in de jaren daarna weer versneld tot ongeveer 6 uur. In 2003 en 2004 reed de IC Berlijn op zijn snelst, met een totale reistijd van 5 uur en 58 minuten. Sinds 2005 is de reistijd gestagneerd naar een duur tussen de 6 en 6,5 uur. Maar als alles volgens planning verloopt rijdt de IC Berlijn vanaf de dienstregeling van 2024 met 5 uur en 50 minuten sneller dan ooit.

Aanpassingen voor korte reistijd

Sinds 2021 rijdt de Intercity Berlijn al enkele keren per week tien minuten sneller tussen Amsterdam en Berlijn. Rob Hageman, woordvoerder van de NS, deelt mee dat dit in de nieuwe dienstregeling van 2024 structureel mogelijk is. “Een gevolg hiervan is wel dat station Almelo niet meer wordt aangedaan door de internationale trein, dat is niet meer inpasbaar in de dienstregeling.”

Hageman vertelt dat er meer aanpassingen worden gedaan om de reistijd naar Berlijn vanaf december structureel met een halfuur te verkorten. “De trein kan nu niet doorrijden over het doorgaande spoor bij station Oldenzaal, omdat de regionale trein daar keert. Daarom wordt er daar dit najaar een nieuw stuk spoor en een extra perron gebouwd waardoor er ruimte komt voor de IC Berlijn om door te rijden. Daarnaast zet NS International vanaf december 2023 andere locomotieven in. De sporen in Nederland en Duitsland hebben een ander voltage waardoor er tot nu toe op de grens werd gewisseld van locomotief. De nieuwe locomotieven kunnen rijden op beide voltages.”

Toekomst

ProRail doet in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoek naar maatregelen om de reistijd tussen Amsterdam en Berlijn verder te verkorten. Volgens Rob Hageman van de NS is dit echter nog toekomstmuziek. “Zelfs met hele snelle treinen zullen we in Nederland nooit de topsnelheid bereiken omdat we veel stops kort achter elkaar hebben. In Duitsland is dit wel mogelijk, maar dan moet de infrastructuur en de lokale dienstregelingen daar wel op worden aangepast. Internationale treinen hebben daarin niet altijd de prioriteit want uiteindelijk verdienen vervoersbedrijven het meeste geld met nationale treinen.”

[aesop_content color=”#ffffff” background=”#919191″ columns=”1″ position=”none” innerposition=”10px, 20px, auto, auto” imgrepeat=”no-repeat” disable_bgshading=”off” floaterposition=”left” floaterdirection=”up” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off” aesop-generator-content=”Verantwoording: De cijfers zijn afkomstig uit een door mij zelf ontwikkelde dataset, op basis van de research naar de reistijd van de IC Berlijn sinds het begin van de treinverbinding in 1991. Omdat er niet een bron is die de reistijd sinds 1991 heeft bijgehouden heb ik gebruik gemaakt van data van verschillende bronnen. Deze dataset met de bijbehorende bronnen is linksonder gelinkt in de Flourish visualisatie. Van elk jaar is de snelste dagelijkse treinverbinding tussen Amsterdam en Berlijn als uitgangspunt genomen. Treinen voor 26 mei 2006 deden Berlijn Zoo aan als hoofdstation, daarna werd Berlijn Hbf het hoofdstation. Tussen december 2006 en december 2012 was Schiphol het begin hoofdstation in plaats van Amsterdam CS. Van het jaar 2002 is helaas geen data bekend. De tijd staat genoteerd in decimale waarde, omdat de ontwerpprogramma’s niet werken met de gebruikelijke tijdnotatie.

“]Verantwoording: De cijfers zijn afkomstig uit een door mij zelf ontwikkelde dataset, op basis van de research naar de reistijd van de IC Berlijn sinds het begin van de treinverbinding in 1991. Omdat er niet een bron is die de reistijd sinds 1991 heeft bijgehouden heb ik gebruik gemaakt van data van verschillende bronnen. Deze dataset met de bijbehorende bronnen is linksonder gelinkt in de Flourish visualisatie.

Van elk jaar is de snelste dagelijkse treinverbinding tussen Amsterdam en Berlijn als uitgangspunt genomen. Treinen voor 26 mei 2006 deden Berlijn Zoo aan als hoofdstation, daarna werd Berlijn Hbf het hoofdstation. Tussen december 2006 en december 2012 was Schiphol het begin hoofdstation in plaats van Amsterdam CS. Van het jaar 2002 is helaas geen data bekend.

De tijd staat genoteerd in decimale waarde, omdat de ontwerpprogramma’s niet werken met de gebruikelijke tijdnotatie.

[/aesop_content]